Nước mắt người hơn 20 năm mang thân phận bị can miệt mài đi làm thuê kiếm tiền giải oan Bài 1: Bị khởi tố 1 tội, “được” đình chỉ về 1 tội khác?

Căn cứ khởi tố hình sự

Nhận được đơn kêu cứu của ông Lê Văn Chuẩn, PV tạp chí Người Đưa Tin Pháp Luật nhanh chóng vào cuộc tìm hiểu, xác minh thực hư sự việc.

Ngày 6/7, trao đổi trực tiếp với PV, Phó Viện trưởng VKSND TP.Cần Thơ Huỳnh Việt Thanh xác nhận, ông Chuẩn nhiều lần gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan. VKSND TP.Cần Thơ cũng đã thận trọng xem xét hồ sơ và có báo cáo trả lời đoàn Đại biểu Quốc hội TP.Cần Thơ.

Theo hồ sơ vụ án, năm 1988 – 1989, UBND xã Thạnh Lộc, huyện Thốt Nốt, tỉnh Hậu Giang (nay là quận Thốt Nốt, TP.Cần Thơ) thu thuế nông nghiệp của dân bằng lúa, giao cho cục Dự trữ Quốc gia có kho lưu giữ tại xã, nhưng do lúa tồn kho nhiều, bị ẩm vàng nên cục Dự trữ Quốc gia không nhận. Số lúa này giao cho phòng Tài chính huyện Thốt Nốt quản lý, bán nộp về cục Dự trữ Quốc gia.

Suốt 30 năm đi khiếu nại, ông Chuẩn không còn nhớ mình đã gửi bao nhiêu đơn đến các cơ quan từ địa phương đến trung.

Tại thời điểm này, cán bộ thiếu lúa ăn nên cấp ủy, UBND xã Thạnh Lộc mượn để giải quyết khó khăn và sẽ trả lại khi đến vụ Đông Xuân tiếp theo. Phòng Tài chính huyện Thốt Nốt thống nhất cho cán bộ xã được mượn lúa, nhưng phải có giấy giới thiệu của UBND xã Thạnh Lộc. Đồng thời, khi nhận lúa phải ký tên vào giấy giới thiệu, thủ kho Chì Hoàng Việt lưu lại để làm chứng từ.

Ông Chuẩn lúc bấy giờ là Phó Chủ tịch UBND xã Thạnh Lộc, yêu cầu thủ kho Chì Hoàng Việt xuất cho mượn 23.020 kg lúa, nhưng không báo cáo UBND và Đảng ủy xã, cũng không làm chứng từ nhận. Sau đó, ông Chuẩn đã trả được 5 tấn lúa, còn lại 18.020 kg. Đến khi phòng Tài chính huyện Thốt Nốt thanh lý kho thì phần lúa của ông Chuẩn không có chứng từ, không quyết toán được.

VKSND TP.Cần Thơ báo cáo giải quyết đơn của ông Chuẩn với đoàn Đại biểu Quốc hội TP.Cần Thơ.

Ông Chuẩn trình bày, số lúa 23.020 kg, riêng phần ông chỉ nhận khoảng 4 – 5 tấn và đã trả xong. Số còn lại, ông Chuẩn giới thiệu cho người khác mượn nhưng không có giấy giới thiệu, giới thiệu cho ai thì ông không nhớ. Ngoài ra, thời gian này, ông Chuẩn còn có các sai phạm như: Nợ công ty Lương thực huyện Thốt Nốt 4,3 triệu đồng; nợ ngân hàng 3,7 triệu đồng, nợ thuế đất lúa khoảng 540 kg; nợ thuế đất hợp đồng 2,5 tấn lúa. Tất cả khoản nợ trên đều quá hạn.

Bắt giam rồi “thả” do… “sạn thận”

Cũng theo báo cáo của VKSND TP.Cần Thơ, ngày 1/8/1990, Ban Thường vụ Huyện ủy Thốt Nốt ra Nghị quyết số 32-NQ/HU thi hành kỷ luật ông Chuẩn (Chi ủy viên thuộc chi bộ xã Thạnh Lộc): “Thi hành kỷ luật hình thức khai trừ đối với đồng chí Lê Văn Chuẩn, thuộc chi bộ xã Thạnh Lộc. Chi bộ thu thẻ Đảng nộp về Ban tổ chức Huyện ủy”.

Ngày 11/6/1991, chi cục Thuế kiến nghị Công an huyện Thốt Nốt làm rõ, xử lý ông Chuẩn về hành vi thiếu thuế nông nghiệp, chiếm dụng lúa thuế của Nhà nước. Đến ngày 11/6/1991, ông Chuẩn đã trả được 5 tấn lúa, còn nợ là 18.020 kg; nợ thuế nông nghiệp năm 1989 – 1990 là 1.320 kg, canh tác ở tập đoàn 67 thuộc ấp Tân Lợi với diện tích 12 công (12.000 mét vuông), nợ thuế là 336 kg lúa.

Với hành vi nêu trên, ngày 27/12/1991, Công an huyện Thốt Nốt ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với ông Chuẩn về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN theo Điều 135 Bộ luật Hình sự năm 1985. Bốn ngày sau (ngày 31/12/1991), ông Chuẩn bị cơ quan công an bắt giam.

Ông Chuẩn bị bắt giam, sau đó được cho bảo lãnh do bệnh “sạn thận” (khoanh tròn).

Ngày 29/12/1992, Công an huyện Thốt Nốt có công văn đề nghị VKSND huyện Thốt Nốt cho bảo lãnh đối với ông Chuẩn vì bị bệnh “sạn thận”. Được sự phê chuẩn của VKSND huyện Thốt Nốt, sau đó ông Chuẩn được bảo lãnh về.

Gần 8 tháng sau khi ông Chuẩn được bảo lãnh, ngày 2/10/1992, Công an huyện Thốt Nốt ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can đối với ông Chuẩn về tội Tham ô tài sản XHCN theo Điều 133 Bộ luật Hình sự năm 1985 do thấy "không cần thiết phải truy cứu trách nhiệm hình sự".

Điều “tréo ngoe” ở chỗ lúc ông Chuẩn bị khởi tố về tội danh Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN nhưng khi đình chỉ điều tra bị can, cơ quan công an lại ghi tội danh đình chỉ là Tham ô tài sản XHCN!?. (Còn nữa)