Cẩn trọng với lời quảng cáo "có cánh" về tác dụng thần kỳ của làm đẹp bằng tế bào gốc

Làm đẹp bằng tế bào gốc được nhiều cơ sở thẩm mỹ quảng bá rầm rộ trong những năm gần đây như một xu hướng hiệu quả, an toàn. Hàng loạt quảng cáo làm đẹp từ tế bào gốc tràn lan trên mạng xã hội với đa dạng cách thức như uống, bôi hoặc thậm chí tiêm. Giá những sản phẩm này "thượng vàng hạ cám", từ vài trăm ngàn đến cả trăm triệu đồng.

Được quảng cáo như một thần dược cho da, từ da mụn đến lão hóa, từ làm đầy sẹo đến dưỡng trắng da, tế bào gốc đang được nhiều cơ sở thẩm mỹ xem là sản phẩm dịch vụ "hot" nhất hiện nay. Điều đáng nói là các sản phẩm dán nhãn tế bào gốc, nhưng người tiêu dùng không thể kiểm chứng đó là tế bào gốc thật hay không.

Trước những lời quảng cáo có cánh như làm căng da, trẻ hóa da, cũng dễ hiểu vì sao nhiều người chấp nhận bỏ tiền tìm mua tế bào gốc vì ai cũng muốn trẻ đẹp hơn. Nhưng thực tế đã có không ít trường hợp trót tin vào quảng cáo, sử dụng để làm đẹp, để rồi phải tìm đến bệnh viện da liễu để điều trị. Sử dụng mỹ phẩm được gọi là tế bào gốc nhưng hậu quả, tác dụng làm đẹp chưa thấy, mà còn để lại tổn hại cho làn da.

Khoa Thẩm mỹ da - bệnh viện Da liễu TP. HCM đã tiếp nhận điều trị khá nhiều các trường hợp bị tai biến do uống bôi hoặc tiêm tế bào gốc sau khi tin vào những quảng cáo "có cánh" và việc điều trị mất nhiều thời gian và chi phí.

Trường hợp của chị N.T.H. (45 tuổi, ngụ quận 2, TP.HCM) là một minh chứng. Chị H. đến khám tại Khoa Thẩm mỹ da - bệnh viện Da liễu trong tình trạng mặt sưng phù, nhiều nốt bầm tím. Chị H. cho biết, trước đó 2 ngày có đến một thẩm mỹ viện gần nhà và được nhân viên ở đây tư vấn tiêm tế bào gốc của Hàn Quốc để làm trẻ hóa da. Sau tiêm 1 ngày mặt chị H. xuất hiện hiện tượng sưng phù, đau nhức.

Trước đó khoảng 1 tuần, Khoa Thẩm mỹ da cũng tiếp nhận một bệnh nhân nữ 40 tuổi với khuôn mặt nổi đầy nốt sần đỏ... Bệnh nhân cho biết trước đó mấy ngày có tiêm tế bào gốc tại một spa.

Bác sỹ Trần Nguyên Ánh Tú - Phó trưởng khoa Thẩm mỹ da - Bệnh viện Da Liễu TP.HCM cho biết, trung bình mỗi tháng đơn vị tiếp nhận từ 5-7 bệnh nhân bị tác dụng phụ, tai biến khi sử dụng các sản phẩm tế bào gốc dưới dạng tiêm, bôi, uống.

Trong những năm gần đây, phương pháp làm đẹp bằng tế bào gốc được các spa, thẩm mỹ viện quảng cáo rầm rộ như một liệu pháp làm đẹp da không phẫu thuật có thể làm trẻ hóa làn da, chống lão hóa da, điều trị nám da, sẹo lõm, sẹo rỗ...

Tuy nhiên cho đến thời điểm hiện nay, tại Việt Nam vẫn chưa có cơ sở y tế nào được bộ Y tế cấp phép triển khai kỹ thuật ứng dụng công nghệ tế bào gốc trong lĩnh vực da liễu và thẩm mỹ. Do đó, các sản phẩm mà các thẩm mỹ viện, spa gọi là "liệu trình tế bào gốc" thực chất chỉ được dán nhãn tế bào gốc mà không hề có bất cứ một tế bào gốc sống nào trong sản phẩm. Các thành phần không rõ nguồn gốc trong các sản phẩm này có thể gây nên tình trạng dị ứng, tai biến cho da.

Giải thích về những trường hợp tai biến sau khi sử dụng cái gọi là tế bào gốc, một trong những nơi cung ứng sỉ các sản phẩm cho rằng, sản phẩm không sai, quan trọng là do người dùng sai vì… không biết dùng đúng thời điểm thôi, bởi vì có vết thương hở, cần sự phục hồi mà bôi dưỡng vào thì bị kích ứng thôi.

Hiện trên thị trường có rất nhiều sản phẩm được giới thiệu là tế bào gốc và được bán với nhiều mức giá khác nhau, từ vài trăm ngàn đến cả trăm triệu đồng. Theo bác sỹ Trần Nguyên Ánh Tú, việc chiết tách tế bào gốc đòi hỏi kỹ thuật phức tạp bao gồm quay ly tâm, ly giải hồng cầu và collagen, rửa, phân đoạn mô đệm mạch (stromal vascular fraction, SVF)… Môi trường nuôi cấy của các tế bào gốc cũng đòi hỏi những tiêu chuẩn nghiêm ngặt như phải đảm bảo vô trùng, phải bảo quản ở nhiệt độ từ -80 độ C… Vì vậy, không thể có sản phẩm tế bào gốc với giá vài trăm ngàn đồng.

Theo thông tin đăng tải trong một số quảng cáo trên mạng của Việt Nam, tế bào gốc đa phần có nguồn gốc Thuỵ Sỹ, thành phần bao gồm glutathione, EGF, collagen, hay MFIII và đi kèm một loạt danh sách các axit. Trong khi đó, tất cả các chất này đều không phải tế bào gốc.
Ngoài ra, các loại kem bôi được quảng cáo là có tế bào gốc thì lại càng vô lý hơn nữa vì tế bào gốc cần được nuôi dưỡng trong điều kiện nghiêm ngặt mới có khả năng phát huy tác dụng. Ngay cả khi bạn bôi hẳn tế bào gốc xịn lên da cũng đừng mong có tác dụng gì cả chứ nói gì là một tuýp kem có chứa thành phần "tế bào gốc" mà không rõ có nguồn gốc từ đâu.

Hiện một số nước trên thế giới đã có nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trong điều trị các bệnh lý da miễn dịch và hệ thống như vảy nến, xơ cứng bì hệ thống hay ung thư da… Riêng trong lĩnh vực thẩm mỹ, tế bào gốc cũng được nghiên cứu để điều trị tình trạng lão hóa da, sẹo xấu, sẹo bỏng...

Tuy nhiên, việc ứng dụng tế bào gốc trong da liễu nói chung và thẩm mỹ, chăm sóc da nói riêng vẫn đang được tiếp tục nghiên cứu để có nhiều chứng cứ khoa học rõ ràng về hiệu quả và tính an toàn của nó trước khi áp dụng điều trị rộng rãi cho bệnh nhân.