Tam quốc diễn nghĩa: Lưu Bị tỷ thí kiếm pháp với em Tôn Quyền

Tào Tháo, Lưu Bị, Tôn Quyền là ba thế lực lớn thời Tam quốc trong lịch sử Trung Quốc. Ba người đều sở hữu một đặc điểm chung của những người lãnh đạo, đây cũng là ba nhân vật có thể đánh bại những đối thủ khác trong các cuộc quần hùng tranh phân, tạo nên thế chân vạc vững chắc. Tuy nhiên, trước khi tạo thành thế chân vạc thế lực của Lưu Bị được đánh giá thấp nhất.

Việc Tôn Quyền gả Tôn Thượng Hương cho Lưu Bị, sử liệu Trung Quốc nói rằng không phải do mưu kế của Chu Du, mà thực chất là Tôn Quyền “cam tâm tình nguyện”.

Trong Tam quốc chí - Lưu Bị bản truyện, sử gia Trần Thọ cho rằng: “Tôn Quyền nhận thấy thế lực của Lưu Bị dần dần lớn mạnh, nên mới chủ động gả em gái cho Lưu Bị”.

Trong phim Tam quốc diễn nghĩa 2010, vào đêm tân hôn với Tôn Thượng Hương (em gái Tôn Quyền), Lưu Bị có màn đấu kiếm với Tôn Thương Hương. Ở trận, giao đấu này Lưu Bị tự nhận mình “không giỏi gì, chỉ giỏi kiếm pháp”, màn so tài khá thú vị của cặp đôi tân nương này khiến người xem vô cùng thích thú, và qua đó cũng thấy được một Lưu Bị khác xa với hình ảnh thư sinh, trói gà không chặt.

Tôn Thượng Hương, không rõ năm sinh năm mất, là một người vợ của Lưu Bị, người đã lập ra Thục Hán vào thời kì thời Tam quốc trong lịch sử Trung Quốc.

Theo những gì ít ỏi được viết về bà, Tôn thị là con gái duy nhất và là con nhỏ nhất của Trường Sa thái thú Tôn Kiên, và là em gái của Tôn Sách và Tôn Quyền, những người tạo dựng cơ nghiệp nước Đông Ngô, một thế lực từng lập liên minh với Thục Hán trong một thời gian dài trước khi trở mặt.

Bà không được ghi lại tên thật, nhưng thường được biết đến với tên Tôn Nhân hay Tôn phu nhân trong Tam quốc diễn nghĩa, Tôn Thượng Hương trong Kinh kịch.

Theo Tam quốc chí ghi lại, bà thông minh mẫn tiệp, có tính cách cương trường, giỏi kiếm, cung rất giống hai người anh trai là Tôn Sách và Tôn Quyền.

Lưu Bị (161 – 223) tự là Huyền Đức, người quận Trác thuộc U Châu, là một vị thủ lĩnh quân phiệt, hoàng đế khai quốc nước Thục Hán thời Tam quốc trong lịch sử Trung Quốc.

Lưu Bị được sử sách xác nhận là dòng dõi xa của hoàng tộc nhà Hán. Xuất thân nhà nghèo, ông phải tự lao động kiếm sống thời trẻ. Sự nghiệp của Lưu Bị khởi đầu bằng việc tham gia trấn áp cuộc khởi nghĩa Khăn Vàng và làm quan cho triều đình, nhưng đường quan lộ của ông ban đầu không được suôn sẻ. Gặp lúc nhà Hán suy yếu và nổ ra chiến tranh quân phiệt, Lưu Bị cùng Quan Vũ và Trương Phi dần dần tự gây dựng lực lượng và tham gia vào cuộc chiến này.

Trong thời gian nương nhờ Lưu Biểu ở Kinh Châu, Lưu Bị được Gia Cát Lượng theo phò tá và vạch ra Long Trung đối sách để tranh thiên hạ. Theo đường lối này, ông liên kết với quân phiệt Tôn Quyền ở Giang Đông cùng chống Tào Tháo ở phía bắc, chiếm được một phần Kinh Châu và gần trọn Ích Châu làm đất dựng nghiệp.

Tuy nhiên, chiến lược Long Trung đối sách có nguy cơ đổ vỡ vì liên minh với Tôn Quyền rạn nứt, họ Tôn đánh chiếm phần Kinh Châu của ông và giết Quan Vũ, khiến Lưu Bị vô cùng tức giận, sau khi chính thức xưng hoàng đế để kế tục nhà Hán vừa bị họ Tào đoạt ngôi, Lưu Bị cất quân đánh Đông Ngô báo thù và định giành lại đất. Nhưng thất bại ở Di Lăng khiến Lưu Bị suy sụp, lâm bệnh rồi qua đời. Cơ nghiệp ông gây dựng được truyền lại cho người con cả Lưu Thiện và giao cho thừa tướng Gia Cát Lượng phò tá.