Tiêm mũi 2 vắc xin Covid-19 rất quan trọng, đây là lý do

1. Vì sao cần khoảng cách giữa 2 mũi tiêm?

Việc tiêm vắc xin mang lại nhiều lợi ích cho bản thân người tiêm và cộng đồng. Tiêm vắc xin là biện pháp hạn chế mắc bệnh. Tiêm vắc xin cũng là để người mắc bệnh không dễ dàng lây cho người khác và khó bị người khác lây. Tuy nhiên, mục tiêu này chưa thể đạt được nếu tỷ lệ tiêm vắc xin còn thấp.

Đặc biệt, việc tiêm vắc xin giúp người mắc bệnh (đã được tiêm) không bệnh nặng, và giảm rõ rệt nguy cơ tử vong.

Theo PGS.TS. Dương Thị Hồng - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, việc mũi 2 cách mũi 1 trong 1 khoảng thời gian nhất định tuân theo hướng dẫn của các nhà sản xuất giúp cơ thể có được miễn dịch đầy đủ và bền vững chống lại tác nhân gây bệnh.

Lưu ý không tiêm vắc xin sớm hơn lịch tiêm chủng của mũi vắc xin tiếp theo. Nếu bạn bị hoãn tiêm chủng hoặc chưa được tiêm chủng đúng lịch, cần tiêm mũi vắc xin nhắc lại sớm nhất và không phải tiêm vắc xin lại từ đầu.

2. Có thể rút ngắn khoảng cách giữa 2 mũi tiêm

Tính đến nay, có 5 loại vaccine phòng COVID-19 cần tiêm 2 mũi, được đưa vào tiêm cho người dân tại Việt Nam. Mỗi mũi cách nhau theo khoảng thời gian quy định. Cụ thể:

- Vắc xin Covid-19 do hãng Astra Zeneca (Anh) sản xuất: Khoảng cách mũi 1 cách mũi 2 từ 8-12 tuần.

- Vắc xin Comirnaty do hãng Pfizer/BioNTech (Mỹ/Đức) sản xuất: Khoảng cách là 3 - 4 tuần.

- Vắc xin Moderna mRNA-1273 do hãng Moderna (Mỹ) sản xuất: Khoảng cách là 4 tuần.

- Vắc xin COVID-19 (Vero Cell), Inactived do hãng Sinopharm (Trung Quốc) sản xuất: Khoảng cách là 3-4 tuần.

- Vắc xin Spunik V do Viện Nghiên cứu Gamaleya (Nga) sản xuất: Khoảng cách là 3-4 tuần.

Mới đây, Bộ Y tế vừa cho phép các tỉnh, thành phố tự quyết định việc rút ngắn khoảng cách giữa 2 mũi vắc xin Covid-19  của AstraZeneca. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khoảng cách giữa 2 mũi tiêm AstraZeneca có thể là 4 tuần. Tuy nhiên, phải đảm bảo tuân thủ theo khuyến cáo của WHO, hướng dẫn của nhà sản xuất và phù hợp với tình hình dịch bệnh, đáp ứng được công tác phòng, chống dịch.

3. Tiêm mũi 2 quan trọng như thế nào?

PGS.TS. Dương Thị Hồng cho hay.

Theo khuyến cáo của nhà sản xuất, đối với vắc xin tiêm nhiều liều, cần tuân thủ tiêm đủ mũi để đạt được hiệu quả phòng bệnh cao nhất. Hiệu lực bảo vệ của vaccine hình thành sau mũi 1 và liều thứ 2 sẽ củng cố và gia tăng hiệu lực đó, đồng thời giúp bảo vệ cơ thể mạnh hơn, kéo dài thời gian hơn.

Với các vắc xin phòng Covid-19 có lịch tiêm 2 mũi, nếu không tiêm mũi thứ hai, sau một thời gian, nồng độ miễn dịch sẽ giảm và lâu hơn nữa sẽ không bảo vệ người tiêm 1 mũi vắc xin phòng bệnh truyền nhiễm nói chung và bệnh Covid-19 nói riêng. Với mỗi loại vắc xin, các nhà sản xuất đã nghiên cứu lịch tiêm nhắc lại để có được miễn dịch cũng như hiệu quả bảo vệ phòng bệnh tốt nhất.

Vì vậy, mọi người cần phải tiêm chủng đầy đủ các mũi vắc xin và tuân thủ các mũi tiêm nhắc lại theo khuyến cáo của ngành y tế để giúp phòng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này.

4. Có thể kết hợp 2 loại vắc xin?

Tại công văn số 6030/BYT-DP ngày 27/7/2021 về hướng dẫn tiêm 2 liều vắc xin phòng Covid-19 nêu rõ: Tất cả những người đã tiêm mũi 1 với loại vắc xin nào thì tiêm mũi 2 bằng vắc xin đó. Trong trường hợp nguồn vắc xin Astra Zeneca hạn chế, chỉ có thể tiêm mũi 2 vắc xin do Pfizer sản xuất cho người tiêm chủng mũi 1 vắc xin Astra Zeneca (nếu người được tiêm chủng đồng ý), khoảng cách giữa 2 mũi tiêm là 8-12 tuần.

Những người đã tiêm mũi 1 bằng vắc xin do Sinopharm, Pfizer, Moderna sản xuất thì mũi thứ 2 chỉ tiêm vắc xin cùng loại.

Tuy nhiên, trong một thông báo gần đây, Bộ Y tế đã khuyến cáo về việc sử dụng kết hợp hai loại vắc xin phòng Covid-19 khác nhau: Trong trường hợp bất khả kháng khi nguồn cung vắc xin Covid-19 mũi 1 đã tiêm không đủ để tiêm mũi 2 thì có thể sử dụng vắc xin khác để tiêm mũi 2. Theo đó, nếu đã tiêm mũi 1 vắc xin do Moderna sản xuất thì mũi 2 có thể tiêm vắc xin Pfizer và ngược lại.

5. Tiêm kết hợp 2 loại vắc xin có ảnh hưởng đến tác dụng phòng bệnh không?

PGS.TS. Dương Thị Hồng cho biết, theo khuyến cáo của WHO, một số quốc gia đã thực hiện việc tiêm kết hợp hai loại vaccine, ghi nhận có hiệu quả bảo vệ phòng bệnh Covid-19 và tính an toàn, một số phản ứng thông thường sau tiêm ghi nhận là chấp nhận được.

Các nghiên cứu gần đây từ một số quốc gia đã chỉ ra rằng tiêm vắc xin AstraZeneca ở liều đầu tiên và vắc xin Pfizer ở liều thứ hai có thể tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh mẽ. Lượng kháng thể sinh ra tương đương tiêm 2 mũi vắc xin Pfizer. Tuy nhiên, sự kết hợp này cũng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ là các phản ứng thông thường nhiều hơn.

Chúng tôi khuyến cáo người dân cần tiêm chủng đầy đủ hai liều vắc xin phòng bệnh Covid-19 ngay khi có cơ hội được tiêm chủng để chủ động phòng bệnh Covid-19 cho chính mình và góp phần tạo miễn dịch cộng đồng để đẩy lùi dịch bệnh nguy hiểm này.

6. Lưu ý khi tiêm vắc xin mũi 2

Cũng như tiêm vắc xin Covid-19 mũi 1, tiêm vắc xin phòng Covid-19 mũi 2 cũng có thể gặp các tác dụng phụ. Thông thường thời gian gặp phải tác dụng phụ trong vòng từ 1 đến 3 ngày. Các triệu chứng có thể gặp thường là sốt, mệt mỏi, đau cánh tay…

Tuy nhiên, không nên quá lo lắng khi gặp các tác dụng phụ này. ThS. BS. Nguyễn Hồng Hà - Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Phó Chủ tịch Hội truyền nhiễm Việt Nam cho hay:

- Sau tiêm nếu sốt nhẹ, dưới 38,5 độ C, không cần uống thuốc hạ sốt. Tuy nhiên, có thể giảm đau tại chỗ tiêm bằng cách đắp khăn sạch, mát và ẩm lên vùng tiêm. Đồng thời giảm cảm giác khó chịu do sốt bằng cách uống nhiều nước, mặc trang phục nhẹ, thoáng…

- Nếu sốt cao trên 38,5 độ C hoặc đau nhiều, có thể uống thuốc hạ sốt giảm đau paracetamol (acetaminophen). Lưu ý, giữa các liều cần cách nhau ít nhất 4 – 6 giờ. Không được dùng thuốc chứa corticosteroid (vì làm giảm tác dụng sinh miễn dịch của vaccine trừ trường hợp bị phản vệ nặng).

- Sau tiêm mũi 2, ngoài việc dùng thuốc hạ sốt khi sốt cao, việc bổ sung nước cho cơ thể là rất quan trọng. Khi uống nước, nên uống từ từ và chia nhỏ lượng nước cần uống. Nên bổ sung các loại nước hoa quả như nước chanh, nước cam, nước bưởi ép để cung cấp thêm vitamin cần thiết cho cơ thể. 

Ngoài ra, có thể bù nước và điện giải thông qua dung dịch oresol đường uống. 

- Trong trường hợp cơ thể có các phản ứng bất thường, cần thông báo cho bác sĩ và đến cơ sở y tế để kịp thời xử lý.

Theo Sức khỏe Đời sống