Lý giải nguyên nhân nhiều người mắc hội chứng COVID-19 kéo dài

Bài viết đăng tải trên tờ TIME ngày 7/3 (giờ địa phương) cho biết, một loạt các nghiên cứu gần đây đang tìm cách giải thích tại sao hàng triệu người đang mắc phải hội chứng COVID-19 kéo dài (Long COVID). 

Trong khi các nhà nghiên cứu đang tìm kiếm câu trả lời, số lượng người mắc hội chứng COVID-19 kéo dài đang tăng lên mỗi ngày và có rất ít các phương pháp điều trị được hỗ trợ bởi nghiên cứu để cung cấp cho họ.

Hàng chục nghiên cứu về hội chứng COVID-19 kéo dài đã được công bố trong những tháng gần đây, có thể được phân loại thành 2 nhóm. Một nhóm khám phá những điều bất thường trong cơ thể gây ra các triệu chứng COVID-19 kéo dài, trong khi nhóm còn tìm cách xác định những cá nhân nào có nguy cơ gặp phải tình trạng này cao nhất.

Gần đây nhất, nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature vào ngày 7/3, cho thấy rằng virus SARS-CoV-2 có thể làm tổn thương não ngay cả ở những trường hợp nhẹ. Các tác giả viết, điều này có thể dẫn đến các vấn đề lâu dài bao gồm suy giảm nhận thức, mất khứu giác và viêm hệ thần kinh.

Một nghiên cứu khác sắp được trình bày tại Đại hội Vi sinh lâm sàng và Bệnh truyền nhiễm châu Âu vào tháng 4 cho thấy rằng, tổn thương dây thần kinh phế vị - kéo dài từ não xuống thân - là nguyên nhân gây ra nhiều triệu chứng COVID-19 kéo dài.

Sau khi nghiên cứu gần 350 bệnh nhân mắc hội chứng COVID-19 kéo dài, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng 66% người có các triệu chứng cho thấy tổn thương dây thần kinh phế vị, bao gồm nhịp tim bất thường, chóng mặt và các vấn đề về đường tiêu hóa.

Một nghiên cứu khác gần đây, được công bố ngày 1/3 trên tạp chí Neurology: Neuroimmunology and Neuroinflammation, cũng chỉ ra rằng tổn thương thần kinh là nguyên nhân có thể gây ra nhiều triệu chứng.

Tuy nhiên, với hội chứng phức tạp như Long COVID-19 với hơn 200 triệu chứng khác nhau, có thể sẽ không có một nguyên nhân duy nhất, theo Tiến sĩ Gemma Lladós, một bác sĩ bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện ở Tây Ban Nha và là một trong nhà nghiên cứu về dây thần kinh phế vị. 

Hệ thống mạch máu là một lĩnh vực khác thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Biochemical vào tháng 2 lập luận rằng các “vi khe” nhỏ trong máu có thể gây ra nhiều triệu chứng COVID-19 kéo dài bằng cách ngăn oxy đến các mô của cơ thể.

Tương tự, một bài báo được xuất bản trên tạp chí Chest vào tháng 1 cho thấy một dấu hiệu của COVID-19 kéo dài có thể liên quan đến việc cung cấp oxy kém.

Các nhà nghiên cứu khác đưa ra giả thuyết rằng tàn tích của virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại trong cơ thể, nó có khả năng gây ra các triệu chứng kéo dài. Cũng có thể đối với một số người, COVID-19 đẩy hệ thống miễn dịch vào trạng thái "tăng động", về cơ bản khiến hệ thống miễn dịch tự tấn công.

Giả thuyết này gắn liền với một bài báo được xuất bản trên tạp chí Cell vào tháng 1, đã cố gắng giải thích tại sao một số người có hội chứng COVID-19 kéo dài và những người khác thì không.

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy 4 yếu tố chính liên quan đến việc mắc hội chứng này. Đó là: chẩn đoán bệnh tiểu đường loại 2, vật chất di truyền từ virus SARS-CoV-2 trong máu, bằng chứng về virus Epstein-Barr trong máu, sự hiện diện của các tự kháng thể — các phân tử tấn công các mô của chính cơ thể, thay vì các mầm bệnh ngoại lai như virus. 

Ông James Heath, chủ tịch Viện Sinh học Hệ thống Seattle, nói rằng phát hiện tự kháng thể là quan trọng nhất, một phần vì nó cho thấy sự tương đồng có thể có giữa hội chứng COVID-19 kéo dài và bệnh lupus tự miễn. Mặc dù không có cách chữa khỏi bệnh lupus nhưng “có những phương pháp điều trị hiện có có thể hiệu quả. Vì vậy, đó sẽ là một trong những điều đáng để xem xét đối với bệnh nhân mắc hội chứng COVID-19 kéo dài”, ông James nói.