2 nghệ sĩ Việt bị tố cưỡng hiếp thiếu nữ 17 tuổi ở Tây Ban Nha bị xử lý ra sao?

Như Dailymail đưa tin, một cô gái 17 tuổi người Anh ở đảo Majorca (Tây Ban Nha) tố cáo rằng cô bị 2 nghệ sĩ Việt Nam cưỡng hiếp. Thiếu nữ khai với cảnh sát rằng sự việc diễn ra tại một khách sạn ở Andratx, phía Tây Nam của hòn đảo vào cuối tuần trước, sau cuộc gặp của cô với 2 nghệ sĩ này tại một nhà hàng gần đó.

Cô gái 17 tuổi nói với các cảnh sát rằng 2 người đàn ông 37 và 42 tuổi đã bắt cô tắm sau khi hiếp dâm để loại bỏ bằng chứng trong trường hợp họ bị buộc tội.

Nếu 2 nghệ sĩ Việt có hành vi đúng như lời tố cáo, họ sẽ bị xử lý ra sao? Giải đáp thắc mắc này, TS.Luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư Tp.Hà Nội) cho biết: Hiện nay, theo quy định tại Điều 6 Bộ luật Hình sự quy định, công dân Việt Nam phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự tại Việt Nam theo Bộ luật này. Như vậy, hành vi phạm tội ở nước ngoài của công dân Việt Nam vẫn có thể bị xử lý theo pháp luật hình sự của Việt Nam.

Tuy nhiên, việc xử lý tội phạm diễn ra tại ngoài lãnh thổ Việt Nam còn cần đến sự hỗ trợ của nước sở tại thông qua các Hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự giữa Việt Nam và nước sở tại về việc dẫn độ tội phạm. Cụ thể, dẫn độ là việc một nước chuyển giao cho nước khác người có hành vi phạm tội hoặc người bị kết án hình sự đang có mặt trên lãnh thổ nước mình để nước được chuyển giao truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc thi hành án đối với người đó.

Theo đó, việc dẫn độ tội phạm giữa hai nước phải bảo đảm phù hợp với những quy định đã ghi trong Hiệp định tương trợ tư pháp mà hai nước đã ký kết. Đặc biệt, việc dẫn độ phải đáp ứng điều kiện dẫn độ và không thuộc các trường hợp từ chối dẫn độ theo quy định trong Hiệp định tương trợ tư pháp hoặc theo quy định của nước sở tại.

Trong trường hợp, không có Hiệp định tương trợ tư pháp việc tương trợ trong việc dẫn độ, hỗ trợ điều tra … sẽ phụ thuộc vào sự hợp tác của các quốc gia trên nguyên tắc có đi có lại trong từng trường hợp cụ thể. Nếu nước sở tại không dẫn độ người phạm tội, thì người này có thể bị xử lý theo quy định và trình tự tố tụng tại nước sở tại.

“Liên quan thông tin vụ việc về hai nghệ sĩ bị tố có hành vi vi phạm pháp luật ở nước ngoài thì đây mới chỉ là những thông tin ban đầu, do đó cần phải có thông tin, cụ thể chính xác từ các cơ quan chức năng của nước sở tại. Theo đó, nếu có dấu hiệu tội phạm, các cơ quan chức năng sẽ cần tiến hành các cuộc điều tra, xác minh làm rõ hành vi của các cá nhân có liên quan để có căn cứ xử lý theo quy định pháp luật. Tôi cho rằng vụ việc này cần phải chờ kết luận chính thức từ phía cơ quan tố tụng trên cơ sở các căn cứ pháp lý và tiến trình thực hiện thủ tục tố tụng”, Luật sư Cường phát biểu.

Về quy định về việc tước danh hiệu đối với nghệ sĩ vi phạm thì căn cứ vào Điều 97 Luật thi đua khen thưởng năm 2003, sửa đổi bổ sung năm 2013 và căn cứ  khoản 1 Điều 79 Nghị định 91/2017/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật thi đua, khen thưởng đã quy định rõ cá nhân được tặng thưởng danh hiệu vinh dự nhà nước mà vi phạm pháp luật hình sự, bị tòa án xét xử bằng bản án đã có hiệu lực pháp luật và bị tuyên án từ hình phạt tù có thời hạn trở lên thì bị tước danh hiệu vinh dự nhà nước.

Luật sư Cường cũng bày tỏ: Nếu thông tin 2 nghệ sĩ Việt bị tố hiếp dâm cô gái Anh 17 tuổi tại Tây Ban Nha là thật thì đây là một sự việc rất đáng buồn, không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn là hành vi rất đáng lên án về mặt đạo đức, làm xấu hình ảnh quốc gia, nhất là khi đó là nghệ sĩ, có sức ảnh hưởng đối với nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên đây mới chỉ là những thông tin ban đầu, do đó cần phải có thông tin, cụ thể chính xác từ các cơ quan chức năng của nước sở tại.

Trong trường hợp hành vi của 02 nghệ sĩ cấu thành Tội hiếp dâm theo quy định tại Điều 141 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017, tuy hành vi phạm tội xảy ra ở ngoài lãnh thổ nước ta nhưng theo quy định tại Điều 6 BLHS 2015, công dân Việt Nam có hành vi phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà BLHS quy định là tội phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự tại Việt Nam theo quy định của Bộ luật này. Mức phạt đối với tội hiếp dâm nếu phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm. Mức phạt cao nhất đối với tội danh này có thể lên đến tù chung thân nếu thuộc một trong các trường hợp: gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội; Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên;Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

Quy định này cũng được áp dụng đối với người không quốc tịch thường trú ở Việt Nam…

Luật sư Cường cho biết: Hiện nay Việt Nam và Tây Ban Nha có ký hiệp định tương trợ tư pháp về hình sự, theo đó Hiệp định nêu: Thông qua Cơ quan trung ương, các Bên có thể chuyển giao việc truy cứu trách nhiệm hình sự cho các cơ quan tư pháp của Bên kia khi xét thấy Bên đó có điều kiện thuận lợi hơn để tiến hành việc điều tra, truy tố và xét xử tội phạm. Bên được yêu cầu phải thông báo cho Bên yêu cầu thủ tục tố tụng áp dụng đối với vụ án được chuyển giao và, nếu thấy phù hợp, gửi cho Bên yêu cầu bản sao quyết định được ban hành.

Theo dự luật mới được thông qua tháng 5/2022 ở Tây Ban Nha, quan hệ tình dục không đồng thuận có thể bị coi là tội hiếp dâm và phải chịu án tù lên đến 15 năm. Theo Điều 179 của Bộ luật Hình sự Tây Ban Nha, người phạm tội hiếp dâm có thể bị xử phạt từ 6-12 năm tù. Tuy nhiên hồi tháng 5/2022, Quốc hội Tây Ban Nha thông qua dự luật yêu cầu phải có sự đồng thuận rõ ràng đối với các hành vi tình dục. Dự luật mới xác định sự đồng ý là sự thể hiện rõ ràng ý chí của một người, rằng sự im lặng hoặc thụ động không phải là sự đồng ý. Vì vậy, quan hệ tình dục không đồng thuận có thể bị coi là hiếp dâm và phải chịu án tù lên đến 15 năm.

“Với vụ việc này cần chờ kết luận chính thức từ phía cơ quan tố tụng trên cơ sở các căn cứ pháp lý và tiến trình thực hiện thủ tục tố tụng tại nước sở tại. Theo đó, nếu có dấu hiệu tội phạm, các cơ quan chức năng sẽ cần tiến hành các cuộc điều tra, xác minh làm rõ hành vi của các cá nhân có liên quan để có căn cứ xử lý theo quy định pháp luật”, Luật sư Cường nói.

T.V