Kết luận của Kiểm toán Nhà nước về việc quản lý và sử dụng kit test COVID-19

Báo Tiền phong đưa tin, chiều 1/7, Kiểm toán Nhà nước đã tổ chức họp báo, công bố kết quả kiểm toán năm 2021. Liên quan đến kiểm toán chuyên đề việc huy động quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 và các chính sách hỗ trợ, ông Lê Tùng Lâm, Kiểm toán trưởng KTNN Chuyên ngành III cho biết, đây là cuộc kiểm toán chưa có tiền lệ, thực hiện tại 9 bộ, cơ quan trung ương và 32 tỉnh, thành. Kết quả kiểm toán cho thấy, tổng nguồn lực đã huy động đến 31/12/2021 là 376.217 tỷ đồng, hỗ trợ các địa phương 142.017,3 tấn gạo; tổng số phân bổ, sử dụng giai đoạn 2020-2021 là 351.177 tỷ đồng.

Nguồn lực toàn xã hội được phân bổ kịp thời, cơ bản đáp ứng yêu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch COVID-19.

Công tác xét nghiệm sàng lọc COVID-19 được triển khai trên diện rộng trong năm 2021. Ảnh minh hoạ

Liên quan việc quản lý và sử dụng vắc xin, theo ông Lâm, việc xây dựng kế hoạch tiêm chủng tại một số địa phương chưa sát thực tế, chưa ưu tiên sử dụng các lô vắc xin cận hạn; chưa bao quát đầy đủ đối tượng được ưu tiên; chưa thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo kết quả, số lượng, hồ sơ tiêm chủng định kỳ…

Theo báo Người Lao Động, liên quan tới việc quản lý và sử dụng kit test COVID-19. KTNN tổng báo cáo của các bộ, ngành, địa phương được kiểm toán trong giai đoạn 2020 - 2021 cho thấy, các đơn vị đã thực hiện mua sắm sinh phẩm, hóa chất và 58.716.805 kit test, sinh phẩm xét nghiệm PCR, với tổng giá trị 7.973 tỷ đồng, với các mức giá khác nhau, tùy thuộc vào chủng loại, xuất xứ, hãng sản xuất.

Trong đó có một số đơn vị mua sắm kit test từ Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á giá trị 2.161,6 tỷ đồng (trực tiếp hoặc qua đơn vị trung gian phân phối), như một số đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Y tế, Hà Nội, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc; Hà Tĩnh, Đà Nẵng; Quảng Nam, Hải Dương, Đồng tháp; Tiền Giang…

Bộ Y tế và các đơn vị trực thuộc mua sắm sinh phẩm, kit test nhanh, PCR trị giá hơn 617,2 tỷ đồng, trong đó có 1.269.404 kit test nhanh; 237.452 bộ kit test PCR với nhiều mức giá khác nhau, (giá mua kit test nhanh từ 47.000đ - 220.500đ/test; bộ kit test xét nghiệm PCR từ 126.042đ - 653.571đ/bộ).

Mức giá ghi nhận của một số đơn vị tại các địa phương như Hà Nội cho thấy, giá kit test nhanh từ 48.500 đồng đến 242.000 đồng/test; giá kit Test Realtime RT-PCR từ 48.500 đồng đến 210.000 đồng/test; Quảng Nam giá kit test nhanh từ 48.500đ/test đến 198.000đ/test; giá kit test PCR từ 200.000 đồng/test đến 300.000đ/test; Hải Dương kit xét nghiệm nhanh, đơn giá từ 63.000 đồng - 198.000 đồng/kit; kit xét nghiệm RT-PCR, đơn giá từ 84.000 đồng - 181.000 đồng/kit tách chiết, từ 305.000 đồng - 509.000 đồng/bộ kit định tính SARS-CoV-2…

Theo KTNN, việc quản lý, sử dụng sinh phẩm, kit test còn một số hạn chế như việc xây dựng kế hoạch xét nghiệm, phê duyệt, phân bổ kit test chưa kịp thời phục vụ công tác xét nghiệm; việc quản lý, giám sát chưa chặt chẽ, chưa theo dõi được số lượng thực dùng…

Cụ thể, có lô kit test PCR tài trợ qua lấy mẫu thử nghiệm chưa bảo đảm chất lượng sử dụng; việc hạch toán, lập, quản lý, lưu giữ hồ sơ, tài liệu liên quan như chứng từ phân bổ, kế hoạch xét nghiệm, phiếu nhập, xuất, danh sách cấp phát… chưa đầy đủ; kit test viện trợ hết hạn sử dụng phải tiêu hủy .

Một số đơn vị chưa kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc quản lý, sử dụng kit test, hóa chất, sinh phẩm xét nghiệm như: Chưa thống kê, kiểm kê, theo dõi đầy đủ, chính xác số lượng nhập, xuất, tồn, còn chênh lệch số liệu giữa các bên liên quan; các đơn vị theo dõi chủ yếu tại khoa cấp phát, chưa theo dõi được theo từng nguồn và số lượng thực dùng tại đơn vị sử dụng; một số hàng hóa chỉ theo dõi về số lượng nhập xuất tồn, chưa có đầy đủ hồ sơ theo dõi về giá trị ; điều chuyển kit test cho đơn vị khác chưa có Quyết định của Bộ Y tế .

Một số đơn vị, địa phương ghi nhận việc mượn, mua vật tư, kit test, sinh phẩm xét nghiệm từ các nhà cung cấp với nhiều hình thức khác nhau như có hoặc không có văn bản thỏa thuận, có hoặc không có hợp đồng, đơn giá, phương án hoàn trả…, hoặc thiếu thông tin chi tiết chủ yếu chỉ có biên bản bàn giao với tổng giá trị hàng hóa mượn theo hợp đồng, thỏa thuận là 1.061.892trđ và mượn bằng hiện vật không có giá trị.

Theo KTNN, ngày 8/4 và ngày 27/4, KTNN đã chuyển danh sách các đơn vị, địa phương vay, mượn kit test có dấu hiệu bất thường sang Thanh tra Chính phủ để biết và lưu ý khi thực hiện thanh tra theo chuyên đề tại các bộ, ngành, địa phương .

Xác định trách nhiệm tập thể, cá nhân

Theo Vietnamplus, trên cơ sở kết quả kiểm toán, ông Lê Tùng Lâm cho biết, Kiểm toán Nhà nước đã đề nghị Bộ trưởng các bộ, cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các đơn vị có liên quan tập trung kiểm tra, rà soát để chấn chỉnh, khắc phục kịp thời những tồn tại, hạn chế hoặc xử lý theo quy định của pháp luật đối với những sai phạm đã được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra trong Báo cáo kiểm toán.

Cụ thể, chấn chỉnh, rút kinh nghiệm đối với những tồn tại, hạn chế trong việc huy động các nguồn lực phòng, chống dịch; công tác phân bổ trang thiết bị, vật tư, thuốc chưa có đầy đủ hồ sơ, tài liệu; phân bổ vắc xin chưa phù hợp thực tiễn; phân bổ dự toán chưa bảo đảm cơ sở thuyết minh, chưa sát thực tế, chưa quản lý, lưu giữ đầy đủ hồ sơ, tài liệu phân bổ... Đặc biệt là việc sử dụng Quỹ ủng hộ phòng, chống dịch COVID-19 không đúng mục đích tài trợ, đối tượng và các đơn vị chưa nộp kịp thời về Quỹ vaccine số còn dư đến 31/12/2021.

Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước cũng yêu cầu Bảo hiểm xã hội Việt Nam thực hiện rà soát, điều chỉnh các quỹ đối với việc hỗ trợ người lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 để bảo đảm hỗ trợ đầy đủ, đúng đối tượng theo quy định.

Bên cạnh đó, các tỉnh, thành phố cần chỉ đạo sở y tế, trung tâm kiểm soát bệnh tật và các quận, huyện thực hiện kiểm tra, rà soát, làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật (nếu có sai phạm) đối với các trường hợp vay mượn sinh phẩm, kit test.

Mộc Miên (T/h)