Cá dưa là cá thuộc họ cá chình, có thân hình ống rất dài, phía thân trước tiết diện ngang gần như tròn, phần thân sau dẹt về một bên; đầu tương đối dài và nhọn; thân trơn, không vẩy; vây lưng và vây bụng liền nhau tạo thành cả vây đuôi; vây ngực phát triển; toàn thân của cá dưa màu xám, bụng trắng bạc.
Cá dưa sinh sống dưới sâu khoảng 100m – nơi những vùng biển ấm và cả nơi cửa sông, đôi khi vào cả vùng nước ngọt. Chúng thuộc loại cá dữ, ăn các cá nhỏ hơn và tôm tép, giáp xác nhỏ.
Cá dưa phân bố tại các vùng biển Ấn Độ Dương, Biển Đỏ, các vùng biển Philippines, Thái Lan, Nhật Bản, Trung Hoa và Việt Nam.
Cá dưa sinh sống dưới sâu khoảng 100m – nơi những vùng biển ấm và cả nơi cửa sông, đôi khi vào cả vùng nước ngọt.
Tại Việt Nam, cá dưa được gọi bằng những cái tên khác nhau, tuỳ thuộc vào từng vùng miền. Ví dụ như Bình Định xuống đến Ninh Hoà (Khánh Hoà) được gọi bằng cái tên cá lạc; miền Nam và Cà Mau gọi chúng là cá lạt. Đặc biệt, tại vùng biển Cà Mau, nhất là tại các đảo ngoài khơi như Hòn Hàn, Hòn Chuối có nghề câu cá dưa như một nguồn thu nhập phụ.
“Xưa cá dưa biển có rất nhiều nhưng ít người biết đến và muốn thưởng thức chúng. Hoặc một số người lại nhầm tưởng đó là cá chình vì có đặc điểm vô cùng giống. Vài năm trở lại đây, chúng bắt đầu được khách du lịch biết đến rồi dần dần trở thành đặc sản được lùng mua ráo riết.
Tại Việt Nam, cá dưa được gọi bằng những cái tên khác nhau, tuỳ thuộc vào từng vùng miền.
Thậm chí ở quê mình còn có nghề câu cá dưa, đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho ngư dân. Một số hộ còn phát triển ngành nghề này theo hướng du lịch, tức ai ghé tới đảo Hòn Hàn, Hòn Chuối có thể bỏ tiền thuê cần rồi câu cá dưa, câu được bao nhiêu trả tiền bấy nhiêu rồi nhờ nhà hàng chế biến thành món ăn ngon”, anh Vũ Thế Hùng (33 tuổi) – ngư dân tại Cà Mau cho biết.
Cũng theo người đàn ông, sở dĩ cá dưa được nhiều người biết bởi không ít bạn trẻ sang Nhật thưởng thức món ăn từ cá dưa rồi biết rằng đó là một nguồn thực phẩm quý và được dùng trong nhiều món ăn đặc biệt. Hơn cả nó có thể ngừa được kiệt sức do trời nóng. Sau đó nhiều bạn trẻ tìm hiểu chúng có ở Việt Nam nên đã review để nhiều người biết…
Chị em mua về có thể chế biến chúng thành muôn vàn món ăn ngon như nấu canh chua, chiên, nướng, om dưa…
“Hiện tại cá dưa được rao bán ở các cảng hải sản, chợ, siêu thị hoặc trang thương mại điện tử với giá 220.000 đồng/kg. Chị em mua về có thể chế biến chúng thành muôn vàn món ăn ngon như nấu canh chua, chiên, nướng, om dưa… Tất cả đều thơm ngon, béo ngậy khiến thực khách phải mê mệt ngay từ lần đầu thưởng thức”, anh Vũ Thế Hùng nói.
Không chỉ là món ăn ngon, cá dưa còn rất rất bổ dưỡng, chứa nhiều chất béo, calcium, sắt và Vitamin A nhưng lại có rất nhiều xương. Chúng là một loài cá sinh sống nơi tầng đáy nhưng hàm lượng thủy ngân trong cá tương đối thấp: dưới 0.29 ppm nên được xem là an toàn, ngay cả cho phụ nữ trong thời kỳ thai nghén
K.T