Review là công việc đánh giá những trải nghiệm về một sản phẩm, dịch vụ, hay chỉ đơn giản là những món ăn ngon, bộ phim hay,… nhưng không phải là PR hay quảng cáo. Reviewer là những người giúp bạn có cái nhìn khách quan bằng việc việc nói lên cảm nhận, đánh giá chân thực nhất của bản thân khi đã từng trải nghiệm, để từ đó giúp mọi người quyết định có nên sử dụng sản phẩm hay dịch vụ đó nữa hay không. Reviewer cung cấp một cái nhìn toàn diện, bao gồm cả điểm xấu và điểm tốt của một sản phẩm và dịch vụ cho một nhóm đối tượng mục tiêu cần sử dụng chúng.
Reviewer là công việc đang trở thành xu hướng những năm gần đây.
Bằng tính chân thực và gần gũi, các video review đã trở thành là một kênh tham khảo hữu ích dành cho người tiêu dùng và ngày càng được mọi người ưa chuộng, đón nhận. Tại Việt Nam, thuật ngữ "reviewer" đang dần trở nên phổ biến thịnh hành trong những năm trở lại đây. Từ các trang mạng xã hội đến các sàn thương mại điện tử, không khó để chúng ta bắt gặp có rất nhiều bạn trẻ đang theo đuổi công việc này. Lướt một vòng quanh các mạng xã hội lớn như Facebook, TikTok, Youtube, Instagram… người dùng có thể dễ dàng nhìn thấy các video ngắn với đa dạng nội dung từ review một bộ phim, một bộ quần áo, thiết bị công nghệ, hay món ăn…
Hiện nay việc xem những clip review như một xu hướng của giới trẻ, quán ăn nào được review tốt thì sẽ được đông người đến thưởng thức. Đây cũng là một xu hướng thú vị vì những reviewer sẽ mách cho người xem những quán ăn ngon, lạ, chưa được khám phá. Giải pháp hữu hiệu này giúp mọi người có thể sàng lọc các thông tin quảng cáo trên mạng xã hội, né tránh các quán mọc tràn lan để đưa quyết định “xuống tiền’’ chính xác.
Nghề review thường không giới hạn về lĩnh vực sản phẩm hay dịch vụ. Có thể chia thành nhiều mảng chính như đồ ăn, công nghệ, du lịch, làm đẹp hay phong cách và lối sống. Tuy khác biệt nhưng điểm chung của những mảng này là đều đòi hỏi reviewer phải có những kiến thức đúng, không sai lệch và đưa ra trải nghiệm một cách trung thực, thật tâm, và chính xác nhất.
Đây là nghề nghiệp hứa hẹn tiềm năng trong tương lai.
Ngoài việc thỏa mãn đam mê của bản thân, cập nhật nhiều kiến thức, được trải nghiệm nhiều địa điểm, nhiều vùng văn hóa cùng các món ăn đa dạng, công việc này cũng đem về cho các reviewer mức thu nhập tốt, gấp nhiều lần so với nhiều công việc khác.
Chàng trai Nguyễn Văn Thanh Ngọc (21 tuổi) - cậu sinh viên năm 3 ngành Công nghệ thông tin, ĐH FPT Greenwich, bén duyên với nghề review đã gần 1 năm nay. Sau gần 1 năm làm công việc review, ngoài những trải nghiệm tích cực, Ngọc thu về khoản thu nhập kha khá, đủ để nam sinh tự chi trả học phí 60 triệu đồng/năm. "Có khi, một tuần, mình đi quay cả 7 ngày để chuẩn bị tư liệu. Có những ngày nghỉ mình dành cả ngày đi quay đến 4-5 quán từ sớm đến tối. Vất vả một chút nhưng mình có trải nghiệm nhiều và mình vui vì điều đó”, Thanh Ngọc bày tỏ.
Nghề reviewer đem lại mức thu nhập tốt.
Nam sinh cho biết thu nhập của cậu đa phần đến từ các booking của quán ăn, nhãn hàng. Hiện tại, Ngọc sống thoải mái mà không phụ thuộc kinh tế vào gia đình. Nam sinh tự chi trả học phí, trang trải sinh hoạt, gửi cho bố mẹ cũng như đi du lịch, mua sắm.
Đinh Võ Hoài Phương Phương (hay còn được biết đến là Khoai Lang Thang) là chàng trai reviewer về du lịch được nhiều người yêu thích. Anh tâm sự: “Cảm giác được khám phá những chân trời mới, thử những món ăn mới, gặp gỡ và kết bạn với những con người mới luôn khiến đôi chân mình háo hức". Từng từ bỏ công việc kỹ sư để thỏa mãn đam mê làm nghề, Phương chia sẻ: "Để đi đến quyết định từ bỏ việc ổn định, theo đuổi điều mơ ước, tôi phải trải qua thời gian dài để suy nghĩ và tự vấn. Phải nhìn vào thực tế mình sẽ được gì và mất gì khi từ bỏ, và nếu lỡ mình mất hết, mình có đủ bản lĩnh để vượt qua hay chưa”.
Để trở thành một reviewer tốt cần được trang bị nhiều kỹ năng cần thiết thì mới có thể thu hút người xem:
- Kỹ năng giao tiếp: Hoạt ngôn, giọng cuốn hút, tự tin
Bạn cần luyện tập sự tự tin và trau dồi khả năng giao tiếp, kỹ năng nói chuyện dễ nghe, thu hút với độ nhận diện riêng. Việc giao tiếp hiệu quả sẽ giúp dễ dàng truyền đạt đến người xem và lôi cuốn nhiều khán giả mới hơn.
- Có kiến thức nền tảng về lĩnh vực review
Reviewer cũng cần có kiến thức cơ bản về lĩnh vực đó để đưa ra những đánh giá chính xác, công tâm nhất. Nếu kiến thức bị sai lệch sẽ ảnh hưởng đến trải nghiệm thực tế của người xem và dễ làm mất đi sự uy tín trong công việc.
- Có thiết bị công nghệ
Để có thể review chân thực nhất thì bạn cần đầu tư các thiết bị điện tử chuyên nghiệp để phục vụ cho công việc của mình. Bởi chắc chắn, nếu không có sự hỗ trợ của máy móc, thiết bị sẽ khó có thể truyền đạt trải nghiệm của bạn đến khán giả.
- Thành thạo việc sử dụng công nghệ
Nghề review cũng đòi hỏi phải có sự am hiểu về công nghệ nhất định như quay, dựng video. Bạn cần học cách sử dụng chúng thật tốt cũng như hoặc có thể xây dựng một đội hậu cần riêng cho mình. Những thiết bị này không chỉ giúp bạn truyền tải thông tin, hình ảnh lĩnh vực review đến với khán giả tốt hơn mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và có tâm của nghề.
Các clip review đem đến cho người xem những cảm nhận về sản phẩm để họ đưa ra lựa chọn mua hay không.
Những lĩnh vực review phổ biến hiện nay
- Review công nghệ
Thời đại công nghệ số ngày càng phát triển, nhu cầu sử dụng các thiết bị công nghệ của mọi người ngày càng tăng. Vì vậy mà review trong lĩnh vực này cũng rất được quan tâm. Một số cái tên nổi bật có thể kể đến như Vinh Vật Vờ, Anh Em TV, Tinh tế,...
- Review xe
Xe cộ cũng là một lĩnh vực được các reviewer khai thác rất nhiều và trải dài ở các phân khúc khác nhau. Một rào cản khi trở thành reviewer xe cộ đó chính là sản phẩm để review có giá trị cao đến rất cao, nên việc có xe để đánh giá là một vấn đề lớn của các reviewer xe. Những review đang rất thành công trong lĩnh vực xe như Đường hai chiều, Phúc Thành, Trắng Auto,...
- Review ẩm thực
Đây là lĩnh vực chiếm số đông trong nghề review. Lĩnh vực ẩm thực luôn là một trong những mảnh đất màu mỡ và cạnh tranh nhất trong nghề review. Vì vậy mà không khó để tìm thấy các video review về ẩm thực đa dạng trên các nền tảng.
- Review thời trang và phong cách
Những phong cách phối đồ đẹp mắt, những loại quần áo phù hợp hay độc đáo cũng sẽ dễ dàng thu hút sự quan tâm cua người xem, dù là phái nam hay nữ. Reviewer sẽ giúp người mua biết liệu sản phẩm có phù hợp với dáng người hay phong cách của mình hay không.
- Review làm đẹp
Chăm sóc da là một nhu cùng thiết yếu, đặc biệt là với nữ giới. Da mặt thường rất nhạy cảm nên người xem thường cân nhắc kỹ trước khi sử dụng lên mặt mình. Các reviewer có thể giúp họ trải nghiệm điều này.
- Review dịch vụ
Những đánh giá về trải nghiệm như nhà hàng, khách sạn, quán xá, địa điểm du lịch,… cũng là lĩnh vực được khán giả quan tâm để phục vụ cho nhu cầu giải trí.
Những khó khăn, áp lực trong nghề review
Làm reviewer, bạn sẽ trở nên nổi tiếng và có tiếng nói trong mắt khán giả. Tuy nhiên, khi đứng trước ống kính máy quay, những người này sẽ phải đối mặt với rất, rất nhiều áp lực mà không phải ai cũng hiểu.
- Áp lực về việc truyền tải thông tin, kiến thức
Bất kì kiến thức sai lệch nào truyền tải đến người xem sẽ khiến ảnh hưởng tiêu cực đến người xem. Từ đó dễ gây ra những tranh cãi, đặc biệt là liên quan đến các thông số công nghệ hay các sản phẩm về sức khoẻ. Nếu họ nói sai, người xem sẽ tiếp thu không đúng thông tin, từ đó gây ra những cuộc tranh cãi không đáng có.
- Yêu cầu thay đổi liên tục để giữ chân và thu hút người xem
Reviewer sẽ phải luôn luôn thay đổi và làm mới bản thân. Khi ngày càng nhiều reviewer xuất hiện, với nhiều lựa chọn hơn thì khán giả cũng dần trở nên khó tính trong chọn lọc thông tin. Vậy nên việc giữ chân những khán giả cũ, cũng như chinh phục tệp người xem mới là bài toán khó đối với những reviewer.
- Áp lực từ phía đối tác
Phần lớn thu nhập của các reviewer đến từ việc booking của các nhãn hàng. Họ sẽ yêu cầu bạn review về một sản phẩm nhằm quảng bá sản phẩm và sẽ trả tiền cho việc này. Phải cân bằng giữa việc làm hài lòng nhãn hàng nhưng đảm bảo không ảnh hưởng tới quyền lợi của người tiêu dùng là điều mà các reviewer phải cân nhắc.
Tuy là công cụ tham khảo hữu ích cho người xem, review cũng tồn tại nhiều mặt trái. Vì công việc review rất hấp dẫn, đem lại danh tiếng và tiền tài, nên không ít những reviewer nhận tiền để review tốt cho những quán ăn không chất lượng mà không quan tâm đến sức khoẻ và trải nghiệm của người xem. Điều này khiến cho tính chất của “review” không còn khách quan như ban đầu mà trở nên thiếu chính xác.
H.A