Tài sản “sống” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để lại cho đối ngoại Việt Nam

Tạo dựng vị thế Việt Nam trong thế giới đầy biến động

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là nhà lãnh đạo kiệt xuất, mẫu mực, có tầm vóc thời đại và sức ảnh hưởng lớn của Đảng và Nhà nước ta. Suốt cuộc đời hoạt động, ông đã có những công lao, đóng góp to lớn, đặc biệt xuất sắc đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, trong đó, có dấu ấn đậm nét, nổi bật ở lĩnh vực đối ngoại.

Trao đổi với Người Đưa Tin, Đại sứ Nguyễn Trung Thành - nguyên Trợ lý Bộ trưởng, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao, cho rằng những thành tựu đối ngoại lớn lao mà Việt Nam đạt được trong suốt những năm qua, có đóng góp nổi bật với dấu ấn đậm nét, thể hiện tầm vóc tư duy chiến lược sắc bén, bản lĩnh cao cường và uy tín lớn của chính Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

"Là "chiến sĩ" trên mặt trận đối ngoại, thế hệ chúng tôi đã có cơ hội cùng với ngành ngoại giao đi qua nhiều giai đoạn thăng trầm của đất nước, từ khi còn bị bao vây, cấm vận cho đến thời kỳ mở cửa, hội nhập quốc tế sâu rộng và toàn diện nên có thể trực tiếp cảm nhận rất rõ về những đóng góp to lớn và dấu ấn riêng biệt của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với đối ngoại Việt Nam. 

Để đất nước có được tiền đồ, vị thế, uy tín lớn như ngày nay cũng là nhờ có tầm nhìn và tư duy chiến lược của cá nhân Tổng Bí thư cùng với tập thể lãnh đạo Đảng, Nhà nước và toàn thể nhân dân ta", Đại sứ Nguyễn Trung Thành khẳng định.

Một trong những di sản lớn lao mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để lại đó chính là tạo ra những tầm cao mới, chất mới, những nội hàm chiến lược mới trong quan hệ với các cường quốc hàng đầu thế giới như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nga. 

Trong bối cảnh địa chiến lược đang có nhiều chuyện biến nhanh, khó lường và vô cùng phức tạp như hiện nay, tất cả các quốc gia dù lớn hay nhỏ cũng đều phải ra sức theo dõi, nắm bắt kịp thời và điều chỉnh chính sách phù hợp.

Trong bối cảnh địa chiến lược chung đó, chúng ta có thể thấy rằng bằng tầm nhìn, bản lĩnh, uy tín của mình, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đóng góp vô cùng to lớn, tạo ra vị thế mới của Việt Nam trong quan hệ với các nước lớn - những chủ thể hệ trọng nhất trong nền chính trị quốc tế, ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình vận hành và ứng xử của thế giới đặc biệt trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Tạo dựng được vị thế đó của Việt Nam có ý nghĩa vô cùng quan trọng và lâu dài.

Điển hình như trong quan hệ Việt – Trung, mối quan hệ được xem là ưu tiên hàng đầu, lựa chọn chiến lược trong chính sách đối ngoại của nước ta. 

Để tạo dựng được quan hệ song phương tốt đẹp với độ tin cậy chính trị ngày càng cao hơn với nhiều xung lực phát triển to lớn và lâu dài là nhờ có sự dày công chỉ đạo, trực tiếp điều hành của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. 

Đặc biệt, với 2 chuyến thăm cấp cao của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Trung Quốc năm 2022 và của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình đến Việt Nam năm 2023, đã giúp củng cố mối quan hệ gắn bó chặt chẽ hơn, thực chất hơn, hiệu quả hơn, tin cậy hơn.

Bên cạnh việc coi trọng vị thế, uy thế của Đảng, Nhà nước ta, các nhà lãnh đạo Trung Quốc hết sức coi trọng và đánh giá cao vai trò, uy tín cá nhân của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Đó là điều hết sức đặc biệt ở Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Trong quan hệ với Hoa Kỳ, chuyến thăm lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Hoa Kỳ vào năm 2015 thực sự đã mở ra một chương mới trong quan hệ hai nước và tạo ra những tiền lệ chưa từng có. 

Đây là lần đầu tiên Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam thăm chính thức Mỹ, sau 40 năm chấm dứt chiến tranh, 20 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Mỹ. Đỉnh cao mới của mối quan hệ Việt Mỹ chính là việc Tổng Bí thư đón Tổng thống Joe Biden thăm Việt Nam năm ngoái, nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện.

Gần đây nhất, khi Tổng thống Nga Vladimir Putin sang thăm Việt Nam, mặc dù sức khỏe đã yếu, đồng chí Tổng Bí thư vẫn dành thời gian đón tiếp và hội đàm với Tổng thống Nga, cho thấy sự tâm huyết và trách nhiệm của đồng chí đối với hoạt động đối ngoại, vì lợi ích quốc gia, dân tộc.

"Có thể nói, trong những năm qua, công tác đối ngoại của Việt Nam đã thực sự tỏa sáng, gặt hái được những thành tựu to lớn, gắn liền với tầm nhìn và sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Trong một khoảng thời gian ngắn, Việt Nam đã đón nguyên thủ của 3 đại cường như vậy. Không phải nước nào cũng làm được như vậy.

Đó chính là một trong những di sản nổi bật của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để lại cho chúng ta. Để xứng đáng với đồng chí, chúng ta phải coi di sản đó là tài sản "sống" cần tiếp tục phát huy mạnh mẽ hơn nữa vì lợi ích quốc gia, vị thế và uy tín của đất nước, vì hòa bình, ổn định, an ninh và phát triển bền vững của khu vực và thế giới", Đại sứ Nguyễn Trung Thành khẳng định.

Trong những năm qua, công tác đối ngoại của Việt Nam đã thực sự tỏa sáng, gặt hái được những thành tựu to lớn, gắn liền với tầm nhìn và sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Đại sứ Nguyễn Trung Thành

Cũng theo Đại sứ Nguyễn Trung Thành, từ tầm nhìn và nhãn quan đối ngoại sâu sắc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khái quát và đúc kết thành trường phái ngoại giao cây tre Việt Nam, rất đầy đủ tinh thần và nội hàm, phản ánh tư tưởng ngoại giao "dĩ bất biến, ứng vạn biến" của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Việc từ tổng kết thực tiễn và lý luận, Tổng Bí thư nhiều lần nhấn mạnh đến hình ảnh nghệ thuật "ngoại giao cây tre Việt Nam", vừa kiên định về nguyên tắc, vừa uyển chuyển về sách lược; mềm mại, khôn khéo nhưng cũng rất kiên cường, quyết liệt; linh hoạt, sáng tạo nhưng rất bản lĩnh, vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức. 

Đây sẽ là cơ sở để ngoại giao Việt Nam tiếp tục phát triển hơn nữa, đóng góp thiết thực vào việc hiện thực hóa khát vọng hùng cường, đồng thời khẳng định Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy, thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Những cái "chạm" đầy sức nặng của người đứng đầu Đảng

Có cơ hội lắng nghe Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong các dịp Hội nghị Ngoại giao gần đây, Đại sứ Nguyễn Trung Thành ấn tượng sâu sắc với người đứng đầu Đảng bởi phong thái nhẹ nhàng, không "đao to, búa lớn", ân cần, gần gũi. Những chỉ đạo của Tổng Bí thư vừa thể hiện tầm nhìn, tư duy chiến lược vừa sâu sát, khúc triết, cụ thể, bám sát thực tiễn.

Không chỉ có tư duy mẫn tiệp, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng còn rất nhạy bén trong hoạt động đối ngoại. Đồng chí có cái nhìn thấu đáo, toàn diện trong mối quan hệ với từng đối tác quan trọng, chỉ rõ đâu là vấn đề cần xử lý và nên xử lý như thế nào để có kết quả tốt nhất. Ứng xử ngoại giao của ông vừa chuẩn mực vừa nghĩa tình, vừa có tầm cao chiến lược vừa có thực tiễn cụ thể.

"Trong ngoại giao, đôi khi những cử chỉ tưởng là nhỏ như cái nắm tay, quàng vai, ánh mắt, nụ cười nhưng lại có ý nghĩa lớn. Sự im lặng của những cái "chạm" đôi khi còn có sức nặng hơn vạn lời nói. Đó sự tinh tế của ngoại giao và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với vốn văn hóa sâu sắc là một bậc thầy về sự tinh tế như vậy", ông Thành chia sẻ.

Hồi tưởng lại chuyến thăm Cuba năm 2018 của Tổng Bí thư, Đại sứ Thành (khi đó là Đại sứ Việt Nam tại Cuba) cho biết ông có vinh dự được tham gia chuẩn bị để Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng mời Bí thư Thứ nhất Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cuba Raul Castro Ruz đi chung chuyên cơ Việt Nam đi Thành phố Santiago de Cuba. 

Đây là điều hy hữu trong lịch sử ngoại giao, thể hiện cao độ sự thân thiết, gần gũi giữa hai nhà lãnh đạo nói riêng và hai nước nói chung.

"Tôi có vinh dự được tháp tùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trên chiếc xe riêng chở Tổng Bí thư khi thăm Cuba. Trên chặng đường di chuyển, đồng chí có lúc nắm tay tôi và dặn dò nhiều vấn đề. Dù là người đứng đầu Đảng, nhưng cách nói của ông không như lời chỉ đạo khô cứng mệnh lệnh mà thân tình gần gũi như người cha, người chú, người anh trong nhà. Điều đó khiến chúng tôi hết sức xúc động và chạm đến trái tim của một người làm ngoại giao. Đó là những ký ức hết đặc biệt và là vinh dự trong sự nghiệp ngoại giao của chúng tôi", ông Thành chia sẻ.

Một trong những lời dạy của đồng chí Tổng Bí thư khiến Đại sứ Nguyễn Trung Thành nhớ mãi, ông căn dặn: "Nói ít thôi. Nói ít nhưng phải làm nhiều. Không làm được thì đừng hứa, hứa rồi lại mất uy tín của chính mình. Không hứa mà làm được thì tạo thêm uy tín và lời nói không bị sáo rỗng".

Vượt lên trên những nghi lễ ngoại giao, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng còn là hình ảnh sống động của phẩm giá, cốt cách Việt Nam: hòa hiếu nhưng kiên quyết, kiên trì bảo vệ, thúc đẩy lợi ích của đất nước. 

Với trí tuệ kiệt xuất, tầm nhìn chiến lược, sắc bén cũng như bản lĩnh cao và uy tín cá nhân lớn, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã để lại nhiều bài học lớn về ngoại giao tâm công, lấy lẽ phải, chính nghĩa để thu phục lòng người, "biết người, biết ta", "biết thời, biết thế", "cương nhu kết hợp", ứng xử nhân văn, khoan hòa, linh hoạt… tất cả góp phần tạo nên quyền lực mềm cho đối ngoại Việt Nam trong chặng đường tới của dân tộc.