"Nguyên tắc vàng" khi ăn uống, chế biến và bảo quản thực phẩm mùa mưa bão để bảo vệ sức khỏe cả gia đình

Đảm bảo dinh dưỡng để bảo vệ sức khỏe mùa bão lũ

Do ảnh hưởng của cơn bão số 3 Yagi, nhiều địa phương đã có mưa lớn từ rạng sáng nay, dự báo trong ngày 7 và 8/9 mưa lớn kèm theo bão sẽ tiếp tục diễn ra với những diễn biến phức tạp. Do vậy, việc đảm bảo an toàn thực phẩm, nhất là chất lượng bữa ăn để không ảnh hưởng sức khỏe là rất quan trọng.

Theo khuyến cáo của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), bão lụt và các thay đổi bất thường về thời tiết là những điều kiện thuận lợi cho thực phẩm dễ bị ô nhiễm vi sinh vật. Thêm vào đó, lương thực, thực phẩm gặp thời tiết mưa ẩm dễ bị ôi, thiu, mốc, hỏng, sinh độc tố có thể gây ngộ độc thực phẩm. Vì thế, việc bảo quản hoặc tích trữ thực phẩm trong những ngày mưa bão cần hết sức chú ý.

Người dân cần lựa chọn thực phẩm kỹ lưỡng để tránh bị ngộ độc thực phẩm mùa mưa bão. Ảnh minh họa. 

Cục An toàn thực phẩm cũng lưu ý người dân, không chế biến thực phẩm trực tiếp trong môi trường nước bị ngập lụt; bảo vệ khu vực bếp và thực phẩm tránh khỏi các loại côn trùng, sâu bọ và các động vật khác; không sử dụng các loại thực phẩm đóng hộp bị ngâm trong nước, hoen rỉ, ngấm nước, bùn; không sử dụng thực phẩm từ các nguồn động vật bị chết do mưa bão gây ra.

Ngoài vấn đề bảo quản và chế biến, việc đảm bảo dinh dưỡng cũng rất quan trọng để nâng cao sức đề kháng, phòng chống bệnh tật trong và sau bão lũ. Theo khuyến cáo của ngành y tế, dù điều kiện bão lũ người dân vẫn phải đảm bảo một số nguyên tắc ăn uống sau:

- Ăn no (đủ năng lượng): Việc có đủ thực phẩm để ăn no trong các vùng lũ lụt là điều rất khó khăn, có thể sử dụng nhiều loại thực phẩm trong nhóm lương thực và các sản phẩm chế biến từ nhóm này như gạo, mì, ngô, khoai, sắn, mì tôm, bánh đa khô... để có bữa ăn no.

Khi mưa bão mọi người thường có xu hướng sử dụng đồ ăn nhanh, tuy nhiên vẫn phải đảm bảo an toàn thực phẩm và đủ các nhóm chất dinh dưỡng. Ảnh minh họa. 

- Ăn đủ dinh dưỡng: Có đủ đại diện của 4 nhóm thực phẩm: đường bột (cơm, bún, mỳ, miến, bánh mì), chất béo (mỡ động vật, dầu ăn, các loại hạt chứa nhiều dầu); protein (thịt, cá, trứng, sữa); vitamin và khoáng chất (rau xanh, quả chín).

- Ăn đa đạng: Nên phối hợp nhiều loại thực phẩm, trong điều kiện có thể nên phối hợp từ 10-15 loại, bao gồm đại diện của 4 nhóm.

- Ăn tiết kiệm: Người nấu ăn cần biết chọn thực phẩm an toàn, giàu dinh dưỡng, phối hợp đa dạng thực phẩm, tính toán nấu sao cho sát không để thừa.

- Nên ăn 3 bữa ăn trong ngày: Cố gắng ăn 3 bữa trong ngày: Sáng, trưa, tối.

10 nguyên tắc “vàng” chọn và chế biến thực phẩm

Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân một số nguyên tắc trong lựa chọn và chế biến thực phẩm trong mùa bão lũ như sau:

1. Cố gắng lựa chọn thực phẩm tươi, giữ nguyên trạng thái tự nhiên; dùng sản phẩm đóng gói sẵn phải có nhãn ghi đầy đủ nội dung và còn hạn sử dụng; không sử dụng các loại thực phẩm khô đã bị mốc.

2. Dùng nước sạch, an toàn để chế biến thức ăn đồ uống và rửa dụng cụ; dùng nước đã đun sôi để nguội để uống; bình đựng nước uống phải sạch, bằng vật liệu chuyên dùng chứa đựng thực phẩm.

Việc sử dụng nước sạch là cách phòng dịch bệnh và ngộ độc quan trọng nhất trong mùa mưa bão. Ảnh minh họa. 

3. Sử dụng các đồ dùng nấu nướng và ăn uống sạch, không để dụng cụ bẩn qua đêm; dụng cụ chế biến phải để riêng biệt đồ sống-chín; bát đĩa phải được rửa sạch ngay sau khi ăn xong và úp vào trạn ăn có giá đỡ khô, cao ráo, tránh bụi bẩn và côn trùng bò vào, tốt nhất tráng nước sôi trước khi sử dụng.

4. Chuẩn bị thực phẩm sạch và nấu chín kỹ; không sử dụng thực phẩm có côn trùng; bùn đất bám dính; rửa bằng nước sạch trước khi sử dụng; nấu chín kỹ thực phẩm, đun sôi nước uống.

5. Ăn ngay khi thức ăn vừa nấu chín xong; đối với các thực phẩm không cần nấu chín như chuối, cam, dưa và các loại quả khác thì cần ăn ngay khi vừa bóc vỏ hay cắt ra.

6. Bảo quản cẩn thận thức ăn đã nấu chín và đun kỹ lại thức ăn cũ trước khi ăn; thức ăn cần được che đậy tránh bụi, ruồi nhặng hay sự xâm nhập của côn trùng, gặm nhấm và các động vật khác; không bảo quản thức ăn thừa dễ bị ôi thiu như các loại rau, các loại canh, trứng đã chế biến….

Dù sống trong điều kiện mưa bão nhưng vẫn phải tuân thủ giữ vệ sinh bàn tay và vệ sinh cá nhân để phòng dịch bệnh. Ảnh minh họa. 

7. Giữ gìn vệ sinh cá nhân tốt bằng cách rửa ray bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; không dùng tay bốc thức ăn; cắt móng tay ngắn và sạch sẽ, nếu có vết thương ở tay thì phải băng kín bằng vật liệu không thấm nước; không chế biến thực phẩm hoặc phục vụ ăn uống khi đang đau bụng, ỉa chảy, sốt, nôn, nhiễm khuẩn ngoài da hoặc các bệnh lây truyền khác.

8. Giữ gìn vệ sinh nơi ăn uống và chế biến thực phẩm.

9. Sử dụng các vật liệu bao gói thực phẩm sạch sẽ và thích hợp; không dùng lá bẩn, giấy viết cũ, sách báo, giấy in, túi nilon tái sinh có màu để gói thức ăn chín. Vật liệu bao gói thực phẩm phải giữ sạch, không có mùi vị, màu sắc lạ khác thường và không thôi các chất gây độc vào thực phẩm.

10. Ngăn chặn, xử trí kịp thời các vụ ngộ độc thực phẩm và thực hiện các biện pháp vệ sinh phòng bệnh

- Khi phát hiện hoặc nghi ngờ bị ngộ độc thực phẩm, phải đình chỉ việc sử dụng và niêm giữ toàn bộ thức ăn đó lại để xác minh, báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất đến xử trí kịp thời hoặc đưa người bị ngộ độc đi bệnh viện.

- Phải vệ sinh, tẩy uế khu vực có chất nôn, phân, nước tiểu của người bị ngộ độc thực phẩm và thực hiện chế độ cách ly nghiêm ngặt đề phòng sự lây lan của dịch bệnh.

- Thu hồi toàn bộ các thức ăn đã gây ngộ độc hiện lưu hành trong khu vực hay gia đình để huỷ bỏ, thực hiện ngay công tác vệ sinh loại trừ yếu tố gây ô nhiễm và chờ cơ quan có thẩm quyền xử lý.

- Làm vệ sinh môi trường, và các hướng dẫn vệ sinh phòng chống dịch bệnh theo chỉ đạo của ngành y tế.