Trong quá trình học tập và rèn luyện, nhiều bố mẹ hay thầy cô sẽ quan sát thấy trẻ em vốn dĩ rất nhanh nhẹn và linh hoạt. Mặc dù tư duy và suy nghĩ của bé chưa hoàn thiện, thế nhưng trẻ luôn rất thật khi biết vận dụng những sự quan sát, hiểu biết của mình từ thế giới thực tế xung quanh để đưa vào sách vở. Tương tự như trường hợp của một học sinh tiểu học dưới đây khiến nhiều phụ huynh thích thú.
Cụ thể, học sinh được cô giáo giao bài tập điền từ vào chỗ trống để hoàn thành đúng câu thành ngữ, và sau đó hãy đặt một câu có nghĩa sử dụng thành ngữ đó. Với đề bài cô giáo đưa ra là "chân yếu...", thay vì điền câu thành ngữ khá quen thuộc mà người ta thường hay sử dụng để ví về người phụ nữ mong manh, yếu đuối, không làm được những việc quá nặng nhọc "Chân yếu tay mềm", thì em học sinh này đã có câu trả lời không ai ngờ đến, đó là "Chân yếu nằm im".
Nhận được đáp án từ học sinh, hẳn cô giáo cũng được một trận cười nghiêng ngả. Dẫu câu thành ngữ này không tồn tại trong bất kỳ sách vở nào, thế nhưng nó lại được cộng đồng mạng xuýt xoa. Nhiều người hài hước cho rằng, câu trả lời của em học sinh cũng có lý chứ không hoàn toàn sai, vì xét về tính ứng dụng thực tế thì quả thực nếu chân ai bị yếu, không có sức thì chỉ nên nằm im tĩnh dưỡng chứ đừng đi lại lung tung kẻo nặng thêm.
Chưa dừng lại ở đó, với phần yêu cầu bên dưới của bài tập là hãy đặt câu có nghĩa với thành ngữ trên, học sinh đã lôi cả một người bạn của mình vào: "Bạn Hiệp chân yếu nằm im" khiến ai nấy cười nắc nẻ, chịu thua trước sự sáng tạo "độc nhất vô nhị" của nhóc tiểu học.
Mặc dù bài làm của học sinh mang tính thực tế nhưng dĩ nhiên nó sẽ không đúng với kiến thức sách vở và yêu cầu cô giáo đưa ra, vậy nên không cần đoán thì nhiều người cũng biết học sinh trên chắc chắn sẽ mất điểm hoàn toàn ở bài tập này.
Trên thực tế, dạng bài tập điền từ vào chỗ trống để hoàn thành câu đối với nhiều học sinh là không dễ. Đặc biệt là những trẻ chưa có sự hoàn thiện trong suy nghĩ, và sở hữu vốn từ vựng ít ỏi. Nếu không rèn luyện và trau dồi nhiều hơn, các bé sẽ gặp khó khăn dẫn đến kết quả học tập, thi cử không cao.
Chính vì như thế mà đối với các dạng bài tập điền từ, để giúp con học tốt thì bố mẹ có thể rèn luyện cho trẻ bằng những cách sau:
Thứ nhất, bố mẹ cần rèn luyện kỹ năng đọc và hiểu nghĩa từ cho trẻ. Điều này rất quan trọng vì để hoàn thành tốt bài tập điền từ, trẻ phải hiểu được ý nghĩa của từng từ và câu. Bố mẹ có thể đọc cùng con, thảo luận về nghĩa của các từ vựng trong bài, đồng thời yêu cầu con giải thích lý do lựa chọn một từ cụ thể nào đó, trẻ sẽ nắm vững kiến thức từ vựng và ứng dụng chúng hiệu quả hơn trong bài tập.
Thứ hai, bố mẹ cần hướng dẫn trẻ về các quy tắc chính tả khi viết. Các bài tập điền từ thường yêu cầu trẻ vận dụng kiến thức về kết hợp nguyên âm, phụ âm, cách viết đúng các vần, âm tiết. Vì vậy, bố mẹ cần giải thích rõ ràng các quy tắc này và hướng dẫn trẻ nhận biết, phân biệt chúng trong quá trình làm bài.
Thứ ba, bố mẹ cần rèn luyện kỹ năng suy luận, đoán từ cho trẻ. Trong nhiều bài tập điền từ, trẻ phải dựa vào ngữ cảnh, logic của câu để phán đoán từ phù hợp. Bố mẹ có thể khuyến khích trẻ suy nghĩ, phân tích câu, từ ngữ để đưa ra lựa chọn thích hợp. Điều này giúp trẻ phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề.
Thứ tư, bố mẹ cần tạo môi trường luyện tập tích cực cho trẻ. Việc chuẩn bị nhiều bài tập điền từ khác nhau, tạo không khí vui vẻ và khuyến khích con tích cực thực hiện sẽ giúp trẻ dần nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết.
Cuối cùng, bố mẹ cần thường xuyên kiểm tra, nhận xét và giải thích cho trẻ. Việc chỉ ra những chỗ sai và giải thích lý do, đồng thời hướng dẫn con cách tự kiểm tra, chữa bài sẽ giúp trẻ rút ra được những bài học quý giá, từ đó hoàn thiện kỹ năng làm bài tập điền từ ngày càng tốt hơn.
Với việc kết hợp các giải pháp trên, bố mẹ sẽ góp phần rất lớn vào việc nâng cao khả năng hoàn thành các bài tập điền từ của trẻ.
Bên cạnh đó, để trẻ nâng cao vốn từ vựng tiếng Việt, có một số biện pháp sau đây mà cha mẹ có thể áp dụng:
- Đọc truyện, sách, báo hàng ngày: Cùng trẻ đọc, gợi ý trẻ đoán nghĩa từ ngữ mới. Giải thích ý nghĩa các từ mới, cách sử dụng chúng trong câu.
- Tương tác thường xuyên bằng tiếng Việt: Nói chuyện, hỏi đáp, thảo luận với trẻ bằng tiếng Việt. Khuyến khích trẻ phát âm đúng, sử dụng từ ngữ phù hợp.
- Chơi trò chơi từ vựng: Trò chơi liên quan đến nhận biết, phân loại, tìm kiếm từ ngữ. Tăng cường sự tò mò và hứng thú của trẻ với ngôn ngữ.
- Dạy từ vựng theo chủ đề: Chia nhóm từ theo lĩnh vực, hoạt động quen thuộc với trẻ. Giúp trẻ liên kết và ghi nhớ các từ có cùng chủ đề.
- Khuyến khích trẻ sáng tạo câu, đoạn văn: Trao đổi, thảo luận về những gì trẻ viết. Giúp trẻ sửa lỗi, tìm từ ngữ diễn đạt phù hợp hơn.
