Vào cuối thế kỷ 18, chính trị gia Burke đã từng viết một câu như thế này: "Giáo dục quan trọng hơn luật pháp". Tầm quan trọng của giáo dục là điều hiển nhiên nhưng vẫn có rất nhiều phụ huynh lơ là trong việc bồi dưỡng, nuôi dạy con. Chính vì thế mà tính tình của mỗi đứa trẻ trong quá trình khôn lớn cũng sẽ có sự phân biệt rõ ràng. Đơn cử như cách cư xử khác nhau của hai bà mẹ trên cùng một chuyến tàu về quê trong câu chuyện sau được chia sẻ trên mạng xã hội xứ Trung, đã cho thấy sự khác biệt lớn trong cách nuôi dạy con.
Cụ thể, hình ảnh ghi lại một cặp bố mẹ trẻ đang ngồi trên hàng ghế im ắng thì cậu con trai tầm độ tuổi mẫu giáo đột nhiên đứng dậy, nhảy lên nhảy xuống ghế, vui vẻ đập tay lên cửa kính tàu. Bố mẹ dù thấy vậy nhưng vẫn không nhắc nhở mà để con tiếp tục gây ồn ào, quấy nhiễu mọi người xung quanh.
Bố mẹ mặc kệ con quậy phá, làm ồn trên chuyến tàu
Một hành khách có ý tốt nhắc nhở rằng nhảy như thế này trên tàu điện ngầm rất nguy hiểm, kết quả là đứa trẻ lại tức giận hét lớn, tỏ thái độ khó chịu. Mặc cho những ánh nhìn không hài lòng từ các hành khách xung quanh, bố mẹ cậu bé này vẫn dửng dưng như không có chuyện gì.
Trái ngược hoàn toàn với khung cảnh đó, trên cùng một toa tàu nhưng cách cư xử của người mẹ trẻ đã cho thấy sự khác biệt trong cách nuôi dạy và nhận được lời khen ngợi từ nhiều người. Cô ngồi ở một góc tàu điện ngầm ôm đứa con thơ đang ngoan ngoãn ngủ thiếp đi trong vòng tay ấm áp của mẹ.
Để không chen vào ghế của những hành khách khác, bà mẹ trẻ không bế con hoàn toàn theo chiều ngang mà để phần thân trên của bé đứng thẳng trước ngực mình. Người mẹ còn chu đáo dùng tay đỡ đôi giày ở chân con vì sợ làm bẩn quần áo người khác và gây phiền phức cho họ.
Hành động văn minh, tinh tế của người mẹ này được khen nức nở
Sự tương phản mạnh mẽ giữa hai kiểu bố mẹ trên chuyến tàu khiến nhiều người hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của giáo dục. Cha mẹ là tấm gương, hình mẫu đầu tiên con được tiếp xúc và học hỏi, vậy nên phẩm chất của cha mẹ sẽ tác động mạnh mẽ đến việc nuôi dạy trẻ. Ai cũng nên hiểu rõ rằng, bố mẹ muốn con sau này trở thành người như thế nào thì chính bố mẹ cũng phải là người như thế đó.
Các chuyên gia tâm lý, giáo dục nhấn mạnh, nếu bố mẹ muốn rèn dũa con thành người văn minh, lịch sự và tạo được thiện cảm với mọi người xung quanh thì cần lưu ý dạy con những điều sau:
Dạy trẻ biết phân biệt "đẹp-xấu"
Vai trò quan trọng của cha mẹ là hướng dẫn con cái nhận biết những hành vi đạo đức nào là "tốt" và những hành vi nào là "xấu". Cha mẹ cần truyền đạt những giá trị sống này một cách rõ ràng và nhất quán.
Khi cha mẹ thể hiện và áp dụng các hành vi đạo đức tốt đẹp trong cuộc sống hàng ngày, trẻ em sẽ học được cách trân trọng những điều "đẹp" và tránh xa những điều "xấu". Trẻ sẽ cảm nhận được sự hạnh phúc khi làm những điều tốt lành và sẽ tự nhiên hình thành nhân cách tích cực.
Khi trẻ mắc lỗi, cha mẹ nên kịp thời sửa chữa
Khi trẻ em mắc phải những lỗi lầm, đây không phải là điều đáng lo ngại. Trẻ còn nhỏ, chưa có đủ kiến thức và kinh nghiệm để nhận biết được mức độ nghiêm trọng của hành vi sai trái. Vì vậy, điều quan trọng là cha mẹ cần kịp thời can thiệp và hướng dẫn con cái.
Khi trẻ mắc lỗi, cha mẹ nên nhanh chóng giải thích cho trẻ hiểu được lỗi sai và cách khắc phục. Việc này không chỉ giúp trẻ sửa chữa những sai lầm mà còn góp phần định hình các khái niệm, kỹ năng đúng đắn về các hành vi, lối sống. Điều đó rất cần thiết cho sự phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần và xã hội của trẻ.
Nếu cha mẹ bỏ qua hoặc không kịp thời can thiệp khi trẻ mắc lỗi, trẻ có thể sẽ tiếp tục lặp lại những hành vi sai trái này trong tương lai.
Đừng để cảm xúc của con kiểm soát bố mẹ
Cha mẹ nên hiểu tầm quan trọng của các quy tắc, và nói với con mình một cách rõ ràng và kiên định rằng những điều này là “không”, “không được phép” và “không thể làm được”.
Đừng để những cảm xúc khóc lóc của trẻ kiểm soát bố mẹ, từ đó cho phép con được thỏa hiệp hết lần này đến lần khác. Những bậc cha mẹ mềm lòng sẽ khó lên kế hoạch cho việc uốn nắn, giáo dục con trưởng thành lành mạnh.
Họ chắn chắn sẽ không thể quản lý tốt hành vi của con mình, ngay cả khi hành vi của trẻ đi chệch hướng và bố mẹ chỉ có thể tiếp tục đi trên con đường sai lầm này. Cha mẹ nên tuân theo các nguyên tắc và có sự khắt khe, nhất quán của riêng mình khi dạy con.
Cha mẹ có học thức tốt luôn sợ ảnh hưởng đến người khác nên đã gieo vào lòng con những hạt giống “chân, thiện, mỹ”. Cha mẹ xấu chỉ quan tâm đến tình cảm, lợi ích cá nhân, gieo vào lòng con những hạt giống tiêu cực “ích kỷ, quậy phá, thiếu văn hoá”.
