Cuộc sống giống như một hành trình dài. Khi về già, điều mà nhiều người mong mỏi nhất là được tận hưởng niềm vui sum vầy bên con cháu và cảm nhận sự ấm áp của gia đình.
Tuy nhiên, trên thực tế, không ít người cao tuổi lại thường xuyên nảy sinh mâu thuẫn với con cái, thậm chí dần trở nên xa cách và khó được con cái đón nhận.
Hôm nay, chúng ta sẽ cùng bàn về bốn kiểu người cao tuổi dễ rơi vào tình trạng này, đồng thời đưa ra những hướng điều chỉnh phù hợp cho từng trường hợp.
Ảnh minh họa
Người già hay nói nhiều, cằn nhằn
Bạn có từng gặp những người lớn tuổi luôn nhắc nhở con cái về mọi chuyện, dù là việc lớn hay nhỏ?
Chẳng hạn, mỗi khi con cháu ra ngoài, họ dặn dò từ cách ăn mặc, những thứ cần mang theo cho đến việc phải cẩn thận khi đi đường, và lặp đi lặp lại những điều ấy nhiều lần.
Các nghiên cứu tâm lý cho thấy, việc cằn nhằn quá mức dễ khiến người nghe nảy sinh tâm lý chống đối. Khi trưởng thành, con cái có nhu cầu được độc lập và được tôn trọng. Việc người cao tuổi liên tục nhắc nhở, kiểm soát có thể khiến con cái cảm thấy bị nghi ngờ năng lực, từ đó sinh ra cảm giác khó chịu và xa cách.
Giải pháp: Người cao tuổi nên học cách tiết chế lời nói và giữ im lặng đúng lúc. Những điều quan trọng chỉ cần nhắc một hoặc hai lần là đủ. Nếu cảm thấy khó kiểm soát thói quen cằn nhằn, hãy thử chuyển sự chú ý sang các sở thích như làm vườn, chơi cờ hoặc tham gia hoạt động cộng đồng để giải tỏa năng lượng dư thừa.
Ảnh minh họa
Người già thiên vị con trai hơn con gái
Trong một số gia đình chịu ảnh hưởng của quan niệm truyền thống, tư tưởng trọng nam khinh nữ vẫn còn tồn tại.
Người lớn tuổi có thể đối xử khác biệt rõ ràng giữa con trai và con gái, luôn ưu ái con trai hơn, đặc biệt trong những vấn đề như phân chia tài sản hoặc trách nhiệm gia đình.
Nhiều khảo sát chỉ ra rằng, trong các gia đình tồn tại sự thiên vị giới tính, tỷ lệ mâu thuẫn giữa các con rất cao. Con gái bị xem nhẹ dễ nảy sinh oán ức, trong khi con trai được nuông chiều quá mức lại có xu hướng phụ thuộc và ích kỷ. Điều này vô tình đẩy mối quan hệ giữa con cái và cha mẹ vào trạng thái căng thẳng.
Giải pháp: Người cao tuổi cần từ bỏ những quan niệm lỗi thời và nhìn nhận con trai, con gái đều bình đẳng. Trong cách đối xử cũng như phân chia tài sản, cần giữ sự công bằng và minh bạch để con cái cảm nhận được tình yêu thương và sự tôn trọng từ cha mẹ.
Ảnh minh họa
Người cao tuổi thiếu ý thức về ranh giới
Một số người lớn tuổi cho rằng vì mình là người sinh thành và nuôi dưỡng con cái, nên có quyền can thiệp sâu vào đời sống riêng của con.
Sau khi con cái lập gia đình, họ vẫn tự do ra vào phòng riêng, can thiệp vào chi tiêu, công việc hay cách nuôi dạy cháu chắt.
Như chuyên gia tâm lý gia đình Virginia Satir từng nhấn mạnh, mỗi gia đình đều cần có những ranh giới rõ ràng. Khi ranh giới này bị xâm phạm, con cái dễ cảm thấy mất tự do, thiếu riêng tư và bị áp lực trong chính tổ ấm của mình.
Giải pháp: Người cao tuổi cần học cách tôn trọng ranh giới của con cái. Hãy gõ cửa trước khi vào phòng, hạn chế can thiệp vào các quyết định cá nhân và chỉ đưa ra lời khuyên khi được hỏi. Trao cho con cái không gian để tự quản lý cuộc sống của mình cũng là một cách thể hiện sự tin tưởng.
Người già sống ích kỷ
Một kiểu người cao tuổi khác thường chỉ quan tâm đến cảm xúc và lợi ích của bản thân, ít khi đặt mình vào hoàn cảnh của con cái.
Chẳng hạn, dù có lương hưu hoặc sức khỏe ổn định, họ vẫn yêu cầu con cái chu cấp nhiều tiền hoặc đòi hỏi con cái phải ở nhà chăm sóc toàn thời gian, không cho phép con đi làm hay có cuộc sống riêng.
Gia đình vốn là một cộng đồng hỗ trợ lẫn nhau. Khi người lớn tuổi quá ích kỷ, áp lực về tài chính và tinh thần sẽ dồn hết lên vai con cái, khiến mối quan hệ gia đình trở nên nặng nề.
Giải pháp: Người cao tuổi nên cố gắng nhìn nhận vấn đề từ góc độ của con cái. Hãy sắp xếp cuộc sống trong khả năng của mình, chủ động tự lo những việc có thể, đồng thời trao đổi thẳng thắn với con cái để cùng chia sẻ trách nhiệm thay vì áp đặt.
Trong những năm tháng cuối đời, ai cũng mong được sống bình yên, hạnh phúc bên gia đình. Nếu người cao tuổi có thể tránh trở thành một trong bốn kiểu người trên, đồng thời biết điều chỉnh hành vi và suy nghĩ của mình, mối quan hệ với con cái sẽ trở nên hài hòa hơn, và tuổi già cũng vì thế mà nhẹ nhõm, an yên hơn.
