Không chủ quan với dấu hiệu thông thường
Dù đang ở giữa mùa Đông, nhưng thời tiết có những diễn biến phúc tạp khi nhiệt độ chênh lệch khá lớn giữa ngày và đêm. Cùng với đó là tình trạng ô nhiễm không khí ở mức báo động, nhất là các đô thị lớn như Hà Nội – địa phương được cảnh báo chất lượng không khí ở mức rất không lành mạnh. Tất cả những điều này cộng hưởng lại, gây ảnh hưởng lớn cho sức khỏe, nhất là trẻ nhỏ.
Theo đó, vấn đề trẻ hay gặp nhất trong điều kiện thời tiết hiện tại là các bệnh đường hô hấp. Do vậy, các bậc phụ huynh cần theo dõi sức khỏe trẻ, nhất là các dấu hiệu về đường hô hấp để có biện pháp dự phòng và xử trí kịp thời.
Theo các chuyên gia, các bệnh về đường hô hấp ở trẻ bao gồm: Viêm đường hô hấp trên như viêm mũi, viêm họng, Amidan, viêm xoang và viêm tai giữa; Viêm đường hô hấp dưới như viêm thanh quản, viêm khí quản, phế quản và viêm phổi.
Tuyệt đối không chủ quan với biểu hiện ho, sốt vì đây là những triệu chứng điển hình trẻ mắc bệnh đường hô hấp. Ảnh minh họa.
Nguyên nhân phổ biến gây viêm đường hô hấp ở trẻ nhỏ là do virus. Theo đó, virus lây lan từ người này sang người khác khi trẻ tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mũi hoặc các giọt bắn có chứa virus khi bệnh nhân hắt hơi, ho hay nói chuyện, sau đó đưa tay lên mắt, mũi của mình, khiến virus có cơ hội xâm nhập vào cơ thể. Vì vậy, viêm đường hô hấp ở trẻ rất dễ lây lan và phát tán nhanh chóng ở những khu vực có nhiều trẻ em.
Biểu hiện khi trẻ viêm đường hô hấp bao gồm: Sốt nhẹ đến sốt cao, đôi khi kèm rét run, co giật; Sổ mũi và ho; biếng ăn, bỏ bú; Thở rít; Rút lõm lồng ngực… PGS.TS.BS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai) cho rằng, với những biểu hiện viêm đường hô hấp nhẹ như sốt, ho, sổ mũi có thể thăm khám và theo dõi tại nhà, dùng thuốc theo đơn của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh, vì viêm đường hô hấp do virus dùng kháng sinh sẽ không có tác dụng.
Bác sĩ Tiến Dũng cảnh báo, với những trẻ có dấu hiệu sốt cao quá ba ngày, co giật và đặc biệt là có hiện tượng rút lõm lồng ngực cần đưa đến viện ngay. Đây là dấu hiệu bệnh đã chuyển nặng, nhất là khi xuất hiện rút lõm lồng ngực, khi đó nguy cơ trẻ bị viêm phổi là rất lớn. Thực tế, có rất nhiều phụ huynh chủ quan, không đưa trẻ đến viện ngay khi thấy những dấu hiệu nặng, khiến trẻ bị biến chứng, thậm chí nguy kịch.
Làm sao để phòng bệnh cho trẻ?
Theo các chuyên gia y tế, yếu tố thời tiết và môi trường rất khó để thay đổi, để phòng viêm đường hô hấp cho trẻ các bậc phụ huynh cần phải thực hiện những thói quen ăn uống, sinh hoạt hàng ngày. Cụ thể, phụ huynh có thể thực hiện một số điều sau:
Giữ ấm và vệ sinh sạch sẽ: Với thời tiết như hiện tại, việc giữ ấm cơ thể cho trẻ là vô cùng cần thiết, giúp bảo vệ trẻ không gặp vấn đề về hô hấp, đặc biệt là vùng cổ, hệ hô hấp bằng cách đeo khẩu trang, lòng bàn chân cũng cần phải giữ ấm. Ngoài ra vệ sinh cá nhân, nhất là vệ sinh tay cũng là cách để ngăn chặn mầm bệnh từ bên ngoài xâm nhập vào cơ thể trẻ. Phụ huynh cần thường xuyên vệ sinh nhà cửa và đồ chơi cho trẻ là rất cần thiết. Trẻ lớn hơn cũng nên rèn luyện thói quen tự chăm sóc bản thân.
Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ: Dinh dưỡng đầy đủ không chỉ giúp trẻ phát triển về thể chất mà còn là cách hiệu quả để tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Với trẻ dưới 6 tháng, cần cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, giúp cung cấp lượng kháng thể cần thiết giúp trẻ chống lại nhiều tác nhân gây bệnh. Khi trẻ đã bắt đầu ăn dặm, cha mẹ nên bổ sung đa dạng các loại thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất. Bữa ăn của trẻ cần cân đối bốn nhóm dưỡng chất quan trọng: lipid, tinh bột, protein, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, cần bổ sung sữa phù hợp với trẻ, vì sữa cũng giúp trẻ tăng đề kháng rất tốt.
Bổ sung dinh dưỡng, uống sữa phù hợp là cách tăng đề kháng bền vững cho trẻ để phòng bệnh. Ảnh minh họa.
Ngoài bữa chính, có thể bổ sung cho bé các loại trái cây và nước trái cây, rau củ giàu vitamin và chất xơ, thực phẩm giàu kẽm để củng cố thêm cho hệ miễn dịch của trẻ. Hơn nữa, việc uống đủ nước hàng ngày cũng rất quan trọng. Trẻ từ 6 tháng tuổi đã biết ăn dặm có thể uống nước lọc hoặc nước trái cây, nhưng nên tránh các loại nước có gas và nước ngọt.
Ngủ đủ giấc và vận động thường xuyên: Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Do vậy, phụ huynh cần giúp trẻ hình thành thói quen đi ngủ đúng giờ và thức dậy đúng giấc. Tránh cho trẻ ăn no quá trước khi ngủ và hạn chế vận động mạnh để đảm bảo chất lượng giấc ngủ.
Song song với giấc ngủ, các hoạt động thể chất cũng rất cần thiết. Vận động giúp trẻ phát triển toàn diện, tăng cường sức đề kháng, và bảo vệ cơ thể trước các tác nhân bên ngoài. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động vui chơi, thể thao phù hợp với độ tuổi. Tuy nhiên, với thời tiết lạnh và ô nhiễm không khí như hiện tại, các bậc phụ huynh cần lưu ý chọn thời điểm vận động phù hợp, song song với đó là bảo vệ đường hô hấp tránh hít phải khí lạnh, hay tác nhân gây hại.
Tiêm phòng vắc xin là cách tạo miễn dịch bền vững cho trẻ. Ảnh minh họa.
Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ: Tiêm phòng đầy đủ là cách hiệu quả nhất để xây dựng một sức đề kháng chủ động cho trẻ. Tùy từng độ tuổi, trẻ cần được tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Một vấn đề đặc biệt lưu ý, trẻ cần được tiêm phòng cúm hằng năm, vì đây là căn bệnh dễ lây và bùng phát vào thời điểm giao mùa. Tiêm đủ vắc xin và đúng thời gian sẽ giúp cơ thể trẻ có đủ thời gian sinh ra kháng thể đặc hiệu để chống lại các mầm bệnh nguy hiểm. Việc tiêm phòng không chỉ bảo vệ trẻ trong thời điểm giao mùa mà còn bảo vệ trẻ trong suốt quá trình phát triển.
