Gần đây, dư luận Trung Quốc xôn xao trước một câu chuyện khiến nhiều bậc phụ huynh không khỏi rùng mình: bé Tiểu Huyền, 9 tuổi, được đưa đến bệnh viện cấp cứu vì đau bụng dữ dội. Khi tiến hành phẫu thuật, các bác sĩ đã lấy ra tổng cộng 56 viên sỏi từ hai quả thận nhỏ bé của em.
Chỉ nghe thôi cũng đủ khiến người ta lạnh sống lưng. Nhưng điều khiến mọi người càng bàng hoàng hơn, là nguyên nhân lại xuất phát từ “chế độ nuôi dưỡng yêu thương” của cha mẹ dành cho bé.
Tiểu Huyền vốn là một cô bé ngoan ngoãn, năng động, học giỏi, sức khỏe bình thường. Một ngày nọ, em đột ngột kêu đau bụng dữ dội, mồ hôi đầm đìa. Ban đầu, cha mẹ nghĩ con chỉ bị cảm hay sốt, liền cho uống thuốc hạ sốt và chút nước. Nhưng cơn đau chẳng những không thuyên giảm mà càng nặng hơn.
Đến khi đưa vào bệnh viện kiểm tra, kết quả khiến cả gia đình choáng váng: hai quả thận của bé đầy sỏi, tổng cộng 56 viên!
Bác sĩ điều trị không khỏi xót xa. Khi hỏi kỹ về thói quen ăn uống, ông phát hiện “thủ phạm” chính là sự yêu thương thiếu hiểu biết của người mẹ:
- Mẹ Tiểu Huyền sợ con còi cọc nên ngày nào cũng cho ăn nhiều thịt, cá.
- Bé không thích uống nước lọc, nên mẹ cho uống nước ngọt, sữa, nước ép thay thế.
- Đồ ăn vặt, gà rán, kem… luôn có sẵn trong nhà, con muốn gì cũng chiều.
Trải qua nhiều năm như vậy, thận của bé bị quá tải nghiêm trọng, dần dần hình thành sỏi. Bác sĩ than thở: “Sỏi thận ở trẻ em ngày càng phổ biến, và gần như luôn liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống.”
Sỏi thận ở trẻ nhỏ – Hệ quả của những thói quen ăn uống sai lầm
Trước đây, người ta thường nghĩ sỏi thận chỉ là bệnh của người lớn. Nhưng trong vài năm trở lại đây, tỷ lệ trẻ em mắc sỏi thận tăng nhanh chóng. Và nguyên nhân, thật ra, lại nằm trong chính những điều tưởng chừng “vô hại” của đời sống hằng ngày.
Theo các bác sĩ, có 5 thói quen ăn uống đặc biệt dễ dẫn đến hình thành sỏi thận:
1. Ăn quá nhiều muối
Trẻ em chỉ nên ăn khoảng 3g muối mỗi ngày. Ăn mặn khiến lượng canxi bị đào thải qua nước tiểu nhiều hơn, dễ kết hợp với axit oxalic để tạo sỏi.
Nhiều gia đình cho trẻ ăn mặn như người lớn, cộng thêm đồ ăn vặt, xúc xích, nước tương… chứa nhiều muối tiềm ẩn, khiến thận của trẻ phải làm việc quá sức.
2. Ăn và uống quá nhiều đồ ngọt
Bánh kẹo, nước ép, kem, trà sữa… không chỉ gây béo phì mà còn khiến canxi bài tiết nhiều hơn qua nước tiểu, làm tăng nguy cơ sỏi. Đường còn ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, khiến thận phải “gồng mình” liên tục.
3. Uống nước ngọt thay nước lọc
Nhiều trẻ không chịu uống nước đun sôi, cha mẹ lại chiều theo, cho uống nước ngọt, coca, sữa hoặc nước ép. Nhưng các loại đồ uống này chứa nhiều đường và phụ gia, khiến nước tiểu đặc lại, dễ kết tinh và hình thành sỏi.
4. Bổ sung canxi mù quáng
Bác sĩ cảnh báo: bổ sung canxi không đúng cách còn gây hại hơn thiếu canxi. Nếu cơ thể nhận quá nhiều canxi, lượng canxi dư sẽ bị thải qua nước tiểu, lâu dần tạo nên sỏi canxi oxalat.
Thực tế, chỉ cần cho trẻ ăn đủ sữa, đậu nành, rau lá xanh là đã đủ lượng canxi cần thiết mỗi ngày.
5. Ăn quá nhiều thịt cá, trứng
Protein là chất cần thiết, nhưng với trẻ em, thận chưa phát triển hoàn thiện, ăn quá nhiều thịt cá sẽ làm tăng axit uric và oxalat – hai yếu tố dễ tạo sỏi. Gia đình Tiểu Huyền chính là ví dụ điển hình cho việc “dinh dưỡng quá mức” gây hại.
Ảnh minh họa
Làm sao để giúp trẻ tránh xa sỏi thận?
Sỏi thận nghe đáng sợ, nhưng thực ra hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu cha mẹ chú ý điều chỉnh chế độ ăn và thói quen sinh hoạt của con.
1. Tập cho trẻ uống đủ nước đun sôi mỗi ngày
Nước giúp làm loãng nước tiểu và ngăn ngừa kết tinh sỏi. Trẻ trong độ tuổi đi học nên uống khoảng 1.000 – 1.400 ml nước/ngày, nhiều hơn khi vận động hoặc trời nóng.
Nếu trẻ không thích uống nước, cha mẹ có thể:
- Chọn ly, bình nước có hình dễ thương để khuyến khích con;
- Thêm lát chanh hoặc vài quả kỷ tử vào nước cho có vị;
- Thiết lập “phần thưởng nhỏ” khi con uống đủ nước.
Tuyệt đối không thay thế nước lọc bằng sữa hoặc đồ uống có đường.
2. Ăn nhạt, giảm muối và kiểm soát lượng protein
Nấu ăn dùng ít muối, hạn chế nước mắm, nước tương, bột nêm.
Lượng thịt phù hợp mỗi ngày chỉ bằng lòng bàn tay của trẻ.
Thay vào đó, tăng cường rau xanh, đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt để cân bằng dinh dưỡng.
3. Bổ sung canxi khoa học, không “nghe đồn mà làm”
Nếu nghi ngờ con thiếu canxi, hãy cho bé đi kiểm tra vi lượng tại bệnh viện. Hầu hết trẻ không cần uống thêm viên canxi, chỉ cần ăn đủ bữa, uống sữa hằng ngày là đủ.
4. Tăng cường rau củ, trái cây tươi
Rau quả giàu chất xơ giúp tăng trao đổi chất, giảm tích tụ độc tố, điều hòa nước tiểu và ngăn ngừa sỏi tự nhiên.
Áp dụng nguyên tắc “một đĩa cơm – nửa đĩa rau”, khuyến khích con ăn nhiều rau lá xanh và trái cây tươi mỗi ngày.
