Bà Ruth Sweedler, 103 tuổi, có trí nhớ rất tốt và có thể trò chuyện về đủ thứ diễn ra xung quanh khắp thế giới. Trong những năm qua, những người lạ và cả các thành viên trong gia đình đều phải trầm trồ về sự minh mẫn của bà.
“Bác sĩ rất thích nói chuyện với tôi,” bà Sweedler nói. “Cậu ấy sẽ nói "bà thật tuyệt vời" và tôi sẽ đáp lại rằng "bởi vì tôi sống lâu ư? Rồi cậu ấy đáp: "Không, bởi vì bà thật thông thái".
Bà Sweedler sống trong một viện dưỡng lão ở Connecticut (Mỹ) vẫn luôn tự hào khi tuổi tác cao nhưng trí óc vẫn rất sắc bén và minh mẫn. "Tôi không nói năng như một bà già", bà Sweedler tự hào nói. "Tôi không cảm thấy mình già”.
Chị gái của bà, Shirley Hodes, sống ở Bắc Carolina, hiện đã 106 tuổi cũng chia sẻ điều tương tự: "Tôi không già đến thế đâu". Bà Hodes vẫn hào hứng khi học những điều mới mẻ, đặc biệt là từ sách. Bà Hodes cho biết bà đọc rất nhiều, đó là cách tốt để cải thiện trí não.
Bà Shirley Hodes đã không thể gặp em gái kể từ năm 2015. Việc thăm nom gặp khó khăn vì họ sống trong các cơ sở dưỡng lão cách xa nhau hàng nghìn km. Tuy nhiên, họ vẫn nói chuyện điện thoại ba lần một tuần.
Bà Shirley Hodes (phải) và Ruth Sweedler (trái) chụp ảnh năm 2015.
Cả hai bà sinh ra trong gia đình lao động nhập cư có 8 người con. Dù không có điều kiện để tận hưởng một cuộc sống tốt nhất nhưng cả hai vẫn có thể sống hơn 100 tuổi và có sức khỏe, trí óc minh mẫn, sáng suốt như thanh niên. Bí quyết của 2 bà nằm ở những điều sau.
1. Yêu lao động
Bà Sweedler cho biết bà rất thích làm việc. Bà tham gia một số chương trình sân khấu địa phương với vai trò là diễn viên nghiệp dư, đồng thời cũng vẫn hoạt động tích cực trong một tổ chức tôn giáo.
Còn bà Hodes lại đam mê với sách. Khi hai con của bà đã trưởng thành, Hodes nhận công việc toàn thời gian là trợ lý giáo viên và chỉ nghỉ hưu khi đã 70 tuổi. “Tôi thích làm việc ở trường trung học,” bà nói.
Bà Hodes cũng bày tỏ niềm vui thích nếu được trở thành một nhà báo vì bà luôn muốn được phỏng vấn mọi người. Tuy không có cơ hội làm việc trong ngành báo chí nhưng giờ đây, bà vẫn sử dụng các kỹ năng của mình để kết giao với những người bạn già khác tại viện dưỡng lão.
"Nếu bạn may mắn có được công việc yêu thích, hãy nắm chắc nó. Say mê những gì bạn làm là điều rất quan trọng", bà Hodes chia sẻ. "Thật thỏa mãn khi tận dụng hết tài năng của mình và điều đó khiến cuộc sống trở nên dễ chịu hơn rất nhiều".
Theo các chuyên gia sức khỏe, ngay cả khi người già đã nghỉ hưu, họ vẫn nên tiếp tục duy trì công việc bằng cách làm những việc khác đơn giản, phù hợp với tuổi tác. Một số nghiên cứu cho thấy làm việc ngay cả sau khi nghỉ hưu tốt cho sức khỏe và tuổi thọ.
Một nghiên cứu năm 2016 với khoảng 3.000 người trong 18 năm, được công bố trên tạp chí Dịch tễ học và Sức khỏe Cộng đồng, cho thấy làm việc thêm một năm sau tuổi nghỉ hưu có liên quan đến nguy cơ tử vong thấp hơn từ 9% đến 11%.
Một nghiên cứu năm 2015 trên 83.000 người lớn tuổi kéo dài hơn 15 năm, được công bố trên tạp chí CDC Ngăn ngừa bệnh mãn tính cho thấy, so với những người đã nghỉ hưu, những người làm việc trên 65 tuổi thường có sức khỏe tốt cao gấp ba lần.
Tuy nhiên, làm việc khi đã qua tuổi nghỉ hưu có thể không có lợi cho sức khỏe của mọi người. Ví dụ, công việc đó quá căng thẳng hay đòi hỏi nhiều sức lực có thể khiến người già gặp vấn đề về cả thể chất và tinh thần. Do đó, lựa chọn công việc phù hợp với sức khỏe và độ tuổi cũng là yếu tố quan trọng.
Bà Ruth Sweedler cùng gia đình năm 2019.
2. Xây dựng sự kết nối với người thân
Cả hai chị em bà Hodes đều có cùng quan điểm về tầm quan trọng của gia đình và một cuộc hôn nhân tốt đẹp. "Không còn gì tuyệt vời hơn khi yêu và được yêu", bà Sweedler nói. Măc dù chồng bà đã qua đời nhưng những mối quan hệ thân thiết khác của bà vẫn được duy trì suốt hàng chục năm.
Còn bà Hodes cũng tiết lộ cảm thấy may mắn khi gặp được người chồng nay đã mất của mình. Bà mô tả ông là người dễ hòa đồng và cả hai đã có mối quan hệ hạnh phúc cho đến ngày ông mất.
"Những người xung quanh bạn, bạn bè, người thân, gia đình... họ có ảnh hưởng rất lớn đối với bạn", bà Hodes nói thêm. “Một số người không quan tâm đến bất kỳ ai ngoài bản thân nhưng tôi không như vậy. Tôi luôn thích nghe những câu chuyện, hoàn cảnh của mọi người. Ai cũng thích nói về bản thân, chỉ cần cho họ cơ hội cởi mở và ghi nhớ những gì họ nói với bạn".
Thực tế, việc củng cố các mối quan hệ xã hội là một trong những cách giúp cải thiện sức khỏe và tuổi thọ. Việc duy trì kết nối xã hội không chỉ mang lại cho chúng ta niềm vui mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài như giúp ngủ đủ giấc, chế độ ăn uống tốt,... Hàng chục nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có mối quan hệ hòa hợp với gia đình, bạn bè và cộng đồng sẽ hạnh phúc hơn, ít gặp vấn đề về sức khỏe hơn và sống lâu hơn.
Ngược lại, việc thiếu các mối quan hệ xã hội có liên quan đến chứng trầm cảm và suy giảm nhận thức trong tương lai, cũng như tỷ lệ tử vong gia tăng. Một nghiên cứu đánh giá dữ liệu từ hơn 309.000 người cho thấy việc thiếu các mối quan hệ bền chặt làm tăng 50% nguy cơ tử vong sớm do mọi nguyên nhân.
3. Trân trọng những gì bạn có
Bà Sweedler từng đi bộ vài km mỗi ngày, nhưng khả năng vận động của bà giờ bị hạn chế. Tuy nhiên, bà không cảm thấy chán nản vì điều đó mà vẫn biết ơn những gì mình có. "May mắn thay, tôi vẫn có thể đọc và tôi đã đọc được những thứ tuyệt vời", bà nói.
Trong khi đó, bà Hodes nhắn nhủ rằng bạn không thể có mọi thứ nhưng bạn nên nhận ra mình đã có những điều gì quan trọng trong đời. Bà Hodes nói: “Mặc dù tôi có bệnh tật và các vấn đề, nhưng tôi đã vượt qua chúng. Tôi có sức khỏe tốt, tôi biết ơn khi có một cuộc sống tuyệt vời. Điều đó giúp tôi tiếp tục sống".
Trong nghiên cứu tâm lý học tích cực, lòng biết ơn có liên quan chặt chẽ và nhất quán với sự hạnh phúc. Lòng biết ơn giúp mọi người có những cảm xúc tích cực hơn, tận hưởng những trải nghiệm tốt đẹp, cải thiện sức khỏe, đối phó với nghịch cảnh và xây dựng các mối quan hệ bền chặt.
Chị em bà Shirley Hodes và Ruth Sweedler, khoảng năm 1923.
4. Không ngừng học hỏi
Khi Sweedler còn nhỏ, bà thích đi xem kịch. Hiện tại, bà không xem tivi ngoại trừ tin tức. Chương trình truyền hình yêu thích của bà là “60 Minutes” trên CBS.
Còn bà Hodes luôn khao khát kiến thức, bà thậm chí còn tham gia các lớp kiểm toán tại trường cao đẳng địa phương ngay sau khi nghỉ hưu. Mặc dù bà phải ngồi ở hàng đầu tiên để có thể nhìn và nghe rõ thầy dạy, nhưng bà vẫn đứng đầu lớp.
Nghệ thuật và văn học cũng đã mở rộng tầm nhìn của bà giúp tâm trí của bà được mở mang hơn.
