Mối nguy từ các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm
Từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận nhiều ca mắc Ho gà, Bạch hầu, Uốn ván, Sởi… chứng tỏ các mầm bệnh vẫn đang lưu hành, nguy cơ lây nhiễm cao cho các đối tượng chưa có đủ miễn dịch bảo vệ, trong đó có trẻ nhỏ.
Trong báo cáo năm 2023, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cảnh báo tỷ lệ tiêm vắc-xin thấp và chậm trễ có thể gây bùng phát các dịch bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin. UNICEF thống kê giai đoạn 2019-2021, tỷ lệ tiêm chủng đều giảm ở 112 quốc gia, với tổng cộng 67 triệu trẻ không được tiêm vắc-xin đầy đủ. Riêng Việt Nam, có khoảng 250.000 trẻ bị bỏ lỡ các liều vắc-xin cần thiết và hơn 187.000 trẻ không được tiêm liều vắc-xin nào trong năm 2021.
Tiêm vắc-xin tạo tiền đề cho sự phát triển khỏe mạnh của con. Ảnh minh họa: Vecteezy
Lý giải nguyên nhân khiến trẻ dễ mắc các bệnh truyền nhiễm, bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết trẻ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, các cơ quan đều non nớt, khó đào thải và chống chọi lại các tác nhân gây bệnh. Trong đó, có thể kể đến 6 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hàng đầu gồm Bạch hầu, Uốn ván, Ho gà, Bại liệt, Viêm gan B và các bệnh do vi khuẩn Hib.
Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện khiến trẻ dễ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Ảnh minh họa: Vecteezy
Bệnh Bạch hầu có thể gây biến chứng như suy hô hấp, rối loạn nhịp tim, với tỷ lệ tử vong đến 20% nếu xảy ra ở trẻ dưới 5 tuổi. Tại Việt Nam, trước khi chưa thực hiện tiêm vắc-xin Bạch hầu, bệnh xảy ra và gây dịch ở hầu hết các tỉnh. Hiện nay, bệnh vẫn còn xuất hiện hằng năm như gây 9 ca mắc và 1 ca tử vong từ đầu năm đến nay, theo Bộ Y tế.
Trẻ nhỏ dễ có nguy cơ trở nặng nếu mắc các bệnh truyền nhiễm. Ảnh minh họa: Vecteezy
Ho gà có tỷ lệ tử vong cao nhất ở trẻ dưới 1 tuổi. Tính từ đầu năm 2024 đến tháng 8, các tỉnh miền Bắc nước ta ghi nhận 570 trường hợp mắc, tăng 16 lần so với cùng kỳ năm 2023. Riêng Bệnh viện Nhi Trung ương tại Hà Nội tiếp nhận gần 400 trẻ mắc Ho gà từ đầu năm đến hết tháng 7/2024, phần lớn là trẻ chưa tiêm phòng đầy đủ.
Bệnh uốn ván cũng có tỷ lệ tử vong rất cao, từ 25-90% trẻ nhỏ và gần như lên đến 95% ở trẻ sơ sinh. Mầm bệnh gây 350 ca mắc mỗi năm, trong đó có các trẻ sơ sinh, nguyên nhân chủ yếu do mẹ không tiêm vắc-xin uốn ván khi mang thai và cắt rốn, chăm sóc rốn không đảm bảo vô trùng.
Ở trẻ nhỏ, virus bại liệt có thể tấn công vào hệ thống thần kinh trung ương, gây liệt, tàn tật không hồi phục cho trẻ. Gần đây, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương đã cảnh báo bệnh có nguy cơ xâm nhập trở lại Việt Nam do tỷ lệ tiêm chủng thấp sau dịch.
Trẻ cần tiêm vắc-xin, vệ sinh sạch sẽ để tăng cường sức đề kháng. Ảnh minh họa: Vecteezy
90% trẻ sơ sinh nhiễm Viêm gan B có nguy cơ phát triển thành bệnh mạn tính, dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Còn trẻ nhỏ dưới 2 tháng tuổi mắc bệnh do vi khuẩn Hib tăng nguy cơ gặp biến chứng về thần kinh, viêm phổi và viêm màng não, dẫn đến các di chứng như tổn thương não, điếc, suy giảm trí tuệ.
Tiêm vắc-xin là “chìa khóa” bảo vệ bé
Theo bác sĩ Chính, các loại vi khuẩn, virus gây ra 6 căn bệnh trên dễ sinh sôi khi thời tiết lạnh và nhiệt độ xuống thấp từ nay đến cuối năm. Để bảo vệ con cha mẹ cần quan tâm đến chế độ dinh dưỡng, vệ sinh nơi ở và đưa trẻ tiêm vắc-xin đúng lịch, đủ liều. Nên hoàn thành phác đồ với cùng một loại vắc-xin trong loạt các mũi tiêm cơ bản để phát huy hiệu quả tối ưu. Chỉ khi trong trường hợp bất khả kháng mà loại vắc-xin đang dùng không có sẵn, ba mẹ mới nên chuyển sang loại vắc-xin khác cùng thành phần để không trì hoãn lịch tiêm chủng cho trẻ.
Trẻ tiêm các vắc-xin phòng bệnh đầu đời. Ảnh: Mộc Thảo
Hiện Việt Nam đã có vắc-xin phối hợp 6 trong 1 phòng 6 bệnh trong cùng một mũi tiêm, bảo vệ trẻ khỏi 6 bệnh truyền nhiễm kể trên. Theo các nghiên cứu, vắc-xin 6 trong 1 tiêm đủ liều, đúng lịch có hiệu quả bảo vệ lên đến 99%. Vắc-xin có thành phần Ho gà vô bào nên hạn chế tối đa những lần bé phải đối diện với cảm giác sợ hãi khi tiêm phòng.
Vắc-xin 6 trong 1 hiện có hai loại gồm loại ở dạng pha sẵn và loại sẽ qua bước pha hồi chỉnh trước khi tiêm. Lịch tiêm đầy đủ 4 mũi vắc-xin 6 trong 1 như sau:
- Mũi 1: khi trẻ 2 tháng tuổi (sớm nhất là 6 tuần tuổi)
- Mũi 2: khi trẻ 3 tháng tuổi
- Mũi 3: khi trẻ 4 tháng tuổi
- Mũi 4: khi trẻ được 16-18 tháng
Lưu ý cần hoàn thành 4 mũi tiêm trước 2 tuổi.
