Tuy nhiên, đối với những gia đình có điều kiện tài chính eo hẹp, việc duy trì phong tục này đôi khi trở thành một gánh nặng không nhỏ. Làm thế nào để vừa thể hiện được lòng hiếu thảo mà không khiến tài chính gia đình rơi vào tình trạng khó khăn? Đây là câu hỏi không ít người đang băn khoăn mỗi khi Tết đến, xuân về.
Mới đây, trên một diễn đàn về tài chính cá nhân, câu chuyện của một người đọc giấu tên đã nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng. Theo chia sẻ, gia đình này đang đối mặt với tình hình tài chính không mấy thuận lợi, khi công việc làm ăn gặp khó khăn và phải gánh chịu nhiều khoản nợ. Mỗi năm, họ vẫn duy trì thói quen biếu Tết bố mẹ hai bên khoảng 15-20 triệu đồng, chưa kể quà cáp, lì xì cho họ hàng. Tuy nhiên, trong năm nay, họ không thể đủ tiền để thực hiện các khoản chi này mà không phải vay mượn.
Chuyện biếu Tết khiến họ không khỏi lo lắng: "Năm nay, có nên biếu bố mẹ mỗi bên 5 triệu, 7 triệu hay 10 triệu? Biếu thì lo áp lực tài chính, mà không biếu lại thấy áy náy". Đây là câu hỏi không chỉ là thắc mắc riêng của một gia đình mà còn là nỗi băn khoăn của nhiều người trong xã hội hiện nay.
Những quan điểm trái chiều
VietnamFinance thông tin, chia sẻ về vấn đề này, một số người trong cộng đồng tài chính cá nhân cho rằng, trong hoàn cảnh khó khăn, việc không biếu Tết cũng không phải là vấn đề quá nghiêm trọng. Quan trọng là cả gia đình cùng chia sẻ và thấu hiểu nhau. Một số khác lại cho rằng, nếu tài chính không cho phép, biếu ít cũng không sao, miễn là thể hiện được sự kính trọng và tình cảm với bố mẹ. Một bạn đọc nêu quan điểm: "Cứ chia sẻ với bố mẹ, để họ hiểu tình hình của con cái, và hỏi xem họ có những khoản chi nào phải lo trong dịp Tết. Không ai muốn con cái gánh nặng tài chính vì biếu Tết cả".
Trong khi đó, chị Nguyễn Thanh Thúy (34 tuổi, Hà Nội) lại chia sẻ câu chuyện của gia đình mình trong Tết năm 2023. Sau khi mua nhà và vướng phải các khoản nợ, gia đình chị không có đủ khả năng biếu Tết như mọi năm. Tuy nhiên, khi chia sẻ với cả hai bên gia đình, phản ứng từ bố mẹ lại rất khác nhau. Bên ngoại thấu hiểu, còn bên nội lại có những lời trách móc khiến chị cảm thấy khá chạnh lòng. Chị Thúy tâm sự: "Gặp khó khăn tài chính, nhưng không phải lúc nào cũng nhận được sự đồng cảm như mong đợi".
Còn theo Dân Trí, khác với những nỗi lo về tài chính của nhiều gia đình khác, chị Hoàng Thị Phương (phường Phúc Lợi, Long Biên, Hà Nội) lại luôn cảm thấy Tết là dịp để vun vén, tạo dựng không khí sum vầy trong gia đình mà không bị áp lực. Vợ chồng chị duy trì mức chi tiêu hợp lý trong năm và chuẩn bị trước cho dịp Tết. Cụ thể, gia đình chị duy trì mức tiền ăn 150.000 đồng mỗi ngày cho bốn người, bao gồm thức ăn ba bữa và các nhu yếu phẩm khác. Thậm chí, dù đã gần Tết, chị Phương vẫn có thể tiết kiệm được 35.000 đồng mỗi ngày vào hũ tiết kiệm của mình.
Với khoản chi tiêu cho Tết, chị Phương đã chuẩn bị một khoản riêng từ trước. Theo chị, năm nay chị dự tính chi khoảng 13-14 triệu đồng cho Tết, bao gồm đi lại, biếu bố mẹ hai bên, mua sắm đồ ăn và quà tặng. Chị biếu bố mẹ mỗi bên 6 triệu đồng, và chi 2 triệu đồng cho quần áo cho gia đình. Riêng với bản thân, chị không mua sắm gì mà tận dụng lại đồ cũ, giúp tiết kiệm một khoản đáng kể.
Chị Phương chia sẻ: "Tôi luôn dành một khoản lớn để biếu bố mẹ hai bên, vì đó là cách thể hiện lòng hiếu thảo. Còn đối với các khoản chi khác như quà cáp, thực phẩm, tôi cố gắng chi tiêu hợp lý và vừa phải với điều kiện tài chính của gia đình. Tôi không bao giờ cảm thấy áp lực với Tết vì đã lên kế hoạch từ sớm."
Lời khuyên từ chuyên gia tài chính: "Đừng để Tết thành gánh nặng"
Trao đổi với VietnamFinance, chuyên gia tài chính cá nhân ThS Đỗ Thu Hồng cho rằng, câu chuyện biếu Tết trong bối cảnh tài chính khó khăn là tình huống khá phổ biến. Theo bà, việc phải vay thấu chi để có tiền biếu Tết có thể khiến gánh nặng tài chính của gia đình gia tăng. "Thực tế, không bố mẹ nào muốn con cái phải chịu nợ nần chỉ để biếu Tết cho mình", ThS Hồng nhấn mạnh.
Theo chuyên gia, thay vì phải chạy vạy vay mượn, các gia đình nên chủ động trao đổi thẳng thắn với bố mẹ về tình hình tài chính của mình. Thực tế, các bậc phụ huynh sẽ không gây áp lực cho con cái về khoản biếu Tết. Ngoài ra, bà Hồng cũng khuyến nghị các gia đình trẻ nên lập kế hoạch tài chính từ sớm. Việc trích một phần thu nhập hàng tháng vào một khoản tiết kiệm riêng cho việc biếu Tết sẽ giúp giảm bớt áp lực tài chính vào cuối năm. Nếu có kế hoạch trước, một khoản tiền biếu khoảng 5-7 triệu đồng mỗi bên sẽ không quá khó khăn khi được chia đều trong 12 tháng.
Không chỉ là việc biếu tiền, mà Tết còn bao gồm rất nhiều khoản chi tiêu khác như mua sắm quà tặng, thực phẩm, đi lại... Vì vậy, việc lên kế hoạch chi tiêu rõ ràng và hợp lý là rất quan trọng. ThS Đỗ Thu Hồng gợi ý, các gia đình nên ưu tiên chi tiêu cho các khoản thiết yếu như biếu bố mẹ, sau đó linh hoạt điều chỉnh các khoản chi khác như quà tặng họ hàng hay mua sắm Tết sao cho phù hợp với điều kiện tài chính. Đặc biệt, cần tránh xa các hình thức vay mượn tín chấp hay sử dụng thẻ tín dụng quá mức trong dịp này.
Tết không chỉ là dịp để biếu quà, mà còn là thời gian để các thành viên trong gia đình sum vầy bên nhau. Sự quan tâm, tình yêu thương và lòng hiếu thảo không phải lúc nào cũng được đo đếm bằng tiền bạc, mà là những hành động thiết thực, những lời chia sẻ và thấu hiểu. Vì vậy, hãy để Tết trở thành dịp để gia đình thêm gắn kết, thay vì trở thành gánh nặng tài chính.
