Chuyển đổi số trong giáo dục đang mở ra bước ngoặt lớn, trong đó học liệu số được xem là yếu tố then chốt. Không chỉ thay đổi cách tiếp cận kiến thức, học liệu số còn góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học, tạo tiền đề cho giáo dục cá nhân hóa, học tập suốt đời. Tại Việt Nam, các chính sách mới đang thúc đẩy mạnh mẽ việc xây dựng hệ thống học liệu số quốc gia.
Học liệu số là gì?
Học liệu số (Digital Learning Resources) là toàn bộ các tài nguyên học tập, nội dung dạy học được số hóa và sử dụng thông qua thiết bị điện tử như máy tính, máy tính bảng, điện thoại thông minh. Không chỉ đơn thuần là các tài liệu chuyển từ sách giấy sang file điện tử, học liệu số còn được thiết kế đa phương tiện với bài giảng điện tử, video, hình ảnh, phần mềm mô phỏng, bài tập trắc nghiệm, bài tập tương tác, chấm điểm tự động và các hình thức tương tác trực tiếp giữa người học với nội dung.
Học liệu số giúp người học không chỉ đọc và nghe, mà còn tương tác, thực hành, kiểm tra và nhận phản hồi ngay trên thiết bị, từ đó gia tăng hiệu quả tiếp thu kiến thức và kỹ năng.
Tại sao học liệu số ngày càng trở nên quan trọng?
Chuyển đổi số trong giáo dục không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc trong chiến lược phát triển giáo dục quốc gia. Theo Quyết định số 131/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình Chuyển đổi số ngành giáo dục đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, một trong những mục tiêu trọng tâm là xây dựng và vận hành hệ thống học liệu số quốc gia, đảm bảo mọi học sinh, giáo viên và phụ huynh đều có thể tiếp cận nguồn tài nguyên học tập số hóa đầy đủ, hiện đại, phù hợp chương trình giáo dục phổ thông mới.
Chính vì vậy, học liệu số không chỉ giúp đổi mới phương pháp giảng dạy, mà còn là chìa khóa để đảm bảo học sinh có thể học tập mọi lúc, mọi nơi, cá nhân hóa quá trình học, tiết kiệm chi phí và tăng cường tính chủ động.
Học liệu số trong bối cảnh giáo dục phổ thông Việt Nam
Trong những năm gần đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tích cực chỉ đạo xây dựng, phát triển học liệu số phục vụ chương trình giáo dục phổ thông mới, nhất là trong giai đoạn thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Việc ứng dụng học liệu số không chỉ đáp ứng xu thế dạy học trực tuyến, học kết hợp (blended learning), mà còn hỗ trợ hiệu quả các hoạt động kiểm tra, đánh giá, bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, góp phần giảm tải cho giáo viên và tăng tính tự chủ cho người học.
Đặc biệt, dịch COVID-19 đã cho thấy sự cần thiết của việc xây dựng hệ thống học liệu số chất lượng, giúp duy trì dạy học không gián đoạn, hỗ trợ giáo viên và học sinh thích ứng nhanh với mô hình dạy học trực tuyến.
Giải pháp học liệu số tích hợp SGK và bài tập bổ trợ do NXB Giáo dục Việt Nam phát triển
Hướng tới mục tiêu góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình chuyển đổi số ngành giáo dục, trong năm 2025, NXB Giáo dục Việt Nam phối hợp với Công ty Cổ phần Tập đoàn Công nghệ Giáo dục AI chính thức giới thiệu giải pháp học liệu số tích hợp đầy đủ nội dung SGK và bài tập bổ trợ.
Sản phẩm là bộ học liệu số tích hợp:
Toàn bộ nội dung sách giáo khoa các cấp học bám sát chương trình giáo dục phổ thông mới.
Hệ thống bài giảng điện tử, video minh họa, mô phỏng trực quan.
Kho bài tập luyện tập, bài tập bổ trợ, kiểm tra đánh giá phân hóa theo năng lực học sinh.
Tính năng chấm điểm, phản hồi tự động, hỗ trợ giáo viên trong kiểm tra, đánh giá.
Hỗ trợ cá nhân hóa lộ trình học cho từng học sinh, tăng cường tính tự học và chủ động.
Điểm nổi bật của sản phẩm là sự đồng bộ giữa nội dung SGK chính thức và hệ thống bài tập bổ trợ, mang đến cho giáo viên và học sinh bộ công cụ học tập trực tuyến hiệu quả, dễ sử dụng, phù hợp với đặc thù giáo dục phổ thông Việt Nam.
Xu hướng phát triển học liệu số trong tương lai
Việc ra đời và áp dụng rộng rãi các giải pháp học liệu số như sản phẩm của NXB Giáo dục Việt Nam và Công ty Cổ phần Tập đoàn Công nghệ Giáo dục AI (AI EDU) chính là bước đi cụ thể nhằm hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2025, mọi học sinh, giáo viên Việt Nam có thể tiếp cận kho học liệu số phong phú, hiện đại.
Trong thời gian tới, hệ thống học liệu số sẽ không ngừng được mở rộng, tích hợp thêm các chức năng thông minh như phân tích dữ liệu học tập, gợi ý bài học cá nhân hóa, hỗ trợ học tập theo năng lực nhằm giúp học sinh chủ động tiếp cận tri thức, nâng cao chất lượng giáo dục và hội nhập cùng xu hướng giáo dục 4.0 toàn cầu.
