Khi bước vào lứa tuổi lên 4,5, đặc biệt là giai đoạn dậy thì, trẻ bắt đầu có những tò mò về giới tính. Ví dụ, con muốn xem vóc dáng cơ thể bố mẹ như thế nào, có giống như mình không và tỏ ra kinh ngạc khi người lớn lại có những bộ phận khác mình. Trước những tình huống như thế này, bố mẹ cần làm gì để trẻ có những cái nhìn chính xác?
Một cuộc hội thảo được tổ chức ở Hàng Châu mỗi năm với đối tượng tham gia là trẻ từ 6-10 tuổi và phụ huynh của các em đã bàn về vấn đề này.
Một trong những người mẹ có mặt hôm đó là một chuyên gia tư vấn tâm lý đã chia sẻ câu chuyện của chính bản thân mình và con gái 9 tuổi.
Người phụ nữ cho hay, mỗi lần cô thay quần áo, con gái đều đứng ở một góc lén xem mẹ. Mặc dù con gái không nói ra nhưng bà có thể hiểu được nhiều điều qua ánh mắt và hành động của con.
Người mẹ đã suy nghĩ một thời gian và quyết định hành động theo cách riêng của mình.
"Tôi nghĩ con rất tò mò. Vậy nên nếu con muốn xem thì tôi cũng để cho con xem. Tôi đã nói với con bé rằng 'Vì con muốn biết cơ thể mẹ trông như thế nào nên mẹ sẽ cho con xem. Con cũng có thể chạm vào và xem thử' ".
Sau đó người mẹ đã chọn thời điểm thích hợp và cởi áo trước mặt con.
"Tôi thực sự rất xấu hổ nhưng đã cố phải giả vờ bình tĩnh và điềm đạm" - bà nói.
Người mẹ nhớ lại phản ứng của con gái mình lúc đó: "Nó hơi sợ và choáng váng".
Ảnh minh họa
"Lúc đó tôi nghĩ rằng nếu tôi cho con xem, có thể con sẽ hết tò mò". Thế nhưng đứa trẻ đã thực sự xấu hổ và không hết tò mò.
"Tôi bắt đầu lo rằng việc tôi làm sẽ khiến con bé tò mò hơn về khía cạnh này." Khi nhắc lại chuyện này, người mẹ vẫn còn thấy buồn cười.
Sau đó người mẹ quyết định thực hiện một việc khác là mua sách tuổi dậy thì cho con. "Sau khi đọc xong cuốn sách, cháu nói với tôi: Mẹ ơi, con đã xem những bức ảnh và con muốn xem bức ảnh thật. Con thực sự không biết phải làm gì về chuyện này nữa.".
Câu chuyện chia sẻ của người mẹ đã thu hút sự quan tâm của những người có mặt và gây bàn tán xôn xao.
Thực tế việc trẻ tò mò về cơ thể người khác, đặc biệt là bố mẹ khi ở lứa tuổi dậy thì là phát triển hoàn toàn bình thường. Và điều bố mẹ cần làm để trẻ có cái nhìn chính xác về việc này chính là không ngừng giáo dục cho con.
Hãy trung thực và thẳng thắn, bắt đầu từ khi còn nhỏ
Giáo dục giới tính cho trẻ không nên đợi đến tuổi dậy thì mới bắt đầu. Các chuyên gia gợi ý rằng bố mẹ nên thực hành cho con ngay từ khi còn nhỏ để hiểu được một số kiến thức sinh lý cơ bản.
Ví dụ, sự khác biệt giữa con gái và con trai, tên và chức năng của cơ quan sinh sản,... Thông qua giao tiếp bình thường hàng ngày, hãy để trẻ cảm thấy đây là một điều tự nhiên chứ không phải là một chủ đề bí mật và cấm kỵ.
Hay khi cùng con xem thế giới động vật, bố mẹ có thể nói về cách sinh sản của động vật. Hoặc trong cuộc sống hàng ngày, nếu trẻ hỏi những câu hỏi liên quan, thể thẳng thắn trả lời.
Bằng cách này, trẻ sẽ cảm thấy kiến thức về giới tính là một phần bình thường của thế giới và sẽ không bị coi là một bí ẩn.
Sử dụng sách khoa học và truyện
Sách khoa học và sách truyện là nguồn tài nguyên giáo dục tuyệt vời khi trẻ lớn lên. Bố mẹ có thể chọn một số cuốn sách giáo dục giới tính được thiết kế riêng cho trẻ em và đọc cùng con mình.
Thông qua những cuốn sách này, trẻ có thể hiểu rõ hơn về cấu trúc cơ thể của mình cũng như các nguyên tắc cơ bản về giới tính và sinh sản.
Ảnh minh họa
Ngoài ra, một số truyện kể về quá trình trưởng thành của trẻ vị thành niên cũng có thể giúp trẻ hiểu rõ hơn về những thay đổi trong giai đoạn này và học được một số cách giải quyết vấn đề.
Tất nhiên, khi chọn sách bố mẹ phải chú ý đến tính phù hợp và thẩm quyền của nội dung để đảm bảo rằng những cuốn sách bạn đọc có thể giúp trẻ hiểu đúng kiến thức giáo dục giới tính mà không gây nhầm lẫn hay tạo cảm xúc xấu.
Giải thích bằng ngôn ngữ đơn giản
Khi nói đến giáo dục giới tính, một vấn đề mà các bậc bố mẹ có thể gặp phải là làm thế nào để giải thích những kiến thức phức tạp bằng những thuật ngữ dễ hiểu.
Các chuyên gia gợi ý rằng khi bố mẹ thảo luận về giáo dục giới tính với con, có thể chọn một số từ ngữ dễ hiểu để giải thích, đồng thời chú ý đến sự tự nhiên trong giọng điệu và cách diễn đạt.
Ví dụ: Mẹ có thể nói "Con trai có YY, con gái có XX" thay vì tên của cơ quan sinh sản. Thông qua ngôn ngữ đơn giản và mô tả sinh động, trẻ có thể dễ dàng lĩnh hội được những kiến thức này, mà không cảm thấy ngại ngùng hay bối rối.
Ngoài ra, bố mẹ cũng có thể sử dụng một số hình ảnh hoặc mô hình để hỗ trợ cho việc giải thích, để trẻ có thể hiểu trực quan hơn về những kiến thức này.
Tất nhiên, trong quá trình này, bố mẹ cần đặc biệt chú ý đến sự tự nhiên trong giọng điệu và cách diễn đạt, không nên khiến con nghĩ rằng đây là một chủ đề nghiêm túc, tốt hơn nên là một cuộc trao đổi thoải mái và vui vẻ.
Chú ý đến ý thức đạo đức, an toàn trong giáo dục giới tính
Ngoài kiến thức sinh lý, giáo dục giới tính còn bao gồm việc trau dồi nhận thức về đạo đức và an toàn. Các chuyên gia nhắc nhở bố mẹ khi tiến hành giáo dục giới tính phải chú ý truyền đạt những giá trị và quan niệm hành vi đúng đắn.
Ví dụ, trẻ em nên được dạy tôn trọng cơ thể và quyền riêng tư của người khác, từ chối hành vi tình dục không phù hợp, đồng thời có nguyên tắc đúng đắn với lối sống của chính mình...
Thêm vào đó, bố mẹ cũng nên giáo dục con về cách phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục và mang thai để con biết cách tự bảo vệ mình, tránh những hậu quả xấu.
Việc trau dồi nhận thức về đạo đức và an toàn này là rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, và bố mẹ phải chú ý đến điều đó.
Sử dụng tài nguyên giáo dục chuyên nghiệp
Cuối cùng, bố mẹ cũng có thể sử dụng các nguồn tài nguyên giáo dục chuyên nghiệp, chẳng hạn như các khóa học giáo dục giới tính và dịch vụ tư vấn, để hỗ trợ giáo dục giới tính cho con mình.
Một số trường học hoặc cộng đồng có thể cung cấp các khóa học và dịch vụ, phụ huynh có thể đưa con mình tham gia để học hỏi những kiến thức có hệ thống và toàn diện hơn từ các giáo viên và cố vấn chuyên môn.
Ngoài ra, nếu bố mẹ chưa hiểu biết đầy đủ về giáo dục giới tính cũng có thể nhờ đến sự trợ giúp từ các bác sĩ chuyên môn, chuyên gia tư vấn tâm lý để có thể hướng dẫn con tốt hơn.
Thực tế, giáo dục giới tính cho trẻ là một chủ đề rất quan trọng, bố mẹ nên quan tâm và có những phương pháp hướng dẫn đúng đắn. Nhằm giúp các bậc phụ huynh yên tâm hơn, cũng như để trẻ trải qua tuổi thanh xuân một cách lành mạnh và hạnh phúc.