Kết thúc ngày lễ khai giảng đầu năm học vào hôm qua, hôm nay các em học sinh bắt đầu bước vào ngày học đầu tiên của năm học mới. Bên cạnh đó các bố mẹ cũng bắt đầu được thông báo về chương trình học tập cũng như những khoản học phí, phí đầu năm của con em mình.
Trên các nhóm hội, diễn đàn dành cho cha mẹ có con ở độ tuổi tiểu học, trung học.. có không ít những chia sẻ, băn khoăn, thắc mắc của hội cha mẹ về những khoản thu còn nhiều bất cập, chưa hợp lý. Một câu chuyện mới đây cũng được lan truyền trên các trang mạng xã hội Trung Quốc, thu hút sự quan tâm của nhiều cha mẹ.
Theo bài chia sẻ của một bà mẹ có con vào lớp 1 thì của cấp bậc tiểu học mức học phí là 0 đồng, tuy nhiên dù không phải đóng học phí cho con theo học tại trường nhưng cuối cùng khi đi họp phụ huynh, chị lại nhận được thông báo sẽ phải đóng rất nhiều các khoản khác với tổng chi phí lên tới 3505 nhân dân tệ, tương đương với gần 12 triệu đồng.
Trong số đó, các khoản phí cụ thể được liệt kê ra khiến nhiều cha mẹ không khỏi ngỡ ngàng, giật mình.
Phí học ngoài giờ 2,6 triệu đồng/kỳ học 4 tháng ( 658.000 đồng/tháng)
Chi phí sinh hoạt cho bữa trưa 4 triệu đồng /kỳ (986.000 đồng/tháng)
Sữa: 773.000 đồng
Đồng phục học sinh (2 bộ mùa hè và 2 bộ mùa đông) - khoảng 2 triệu đồng
Giao bài tập về nhà khoảng 296.000 đồng
Học phí đặc biệt khoảng 658.000 đồng
Phí ký quỹ phụ huynh học sinh hơn 1 triệu đồng
Cũng theo bà mẹ này những khoản phí đều được nói là tự nguyện nhưng thực ra là bắt buộc. Với mỗi khoản phí đều khiến chị phải thắc mắc. Ví dụ "Nếu tự mang sữa ở nhà đi thì có phải đóng tiền mua sữa hay không? Tại sao không giao bài tập về nhà cho các con bằng nhóm chat miễn phí mà phải in ra giấy rồi thu tiền in, nói là học lớp 1 không mất học phí tại sao vẫn thu tiền học phí và phí ký quỹ là phí gì?..." - người mẹ này nói.
Sau khi bài viết của bậc phụ huynh này được chia sẻ, không ít người cũng lên tiếng đồng tình về những khoản thu bất cập.
Thực tế, ngay tại Việt Nam, không ít lần các cha mẹ cũng tranh cãi vì những khoản thu đầu năm khi con em đi học có nhiều khoản không hợp lý, bên cạnh đó là mức phí quá cao.
"Ngoài các khoản đóng được nhà trường thôn báo hơn 3 triệu đồng thì còn phải tốn thêm tiền mua bộ sách giáo khoa lớp 1 và một bộ dụng cụ theo nhà trường là 350.000 đồng, được mua riêng trên văn phòng trường. Tiếp tục khi nhập học lại đóng thêm hơn 400.000 đồng bộ sách tiếng Anh song ngữ, chưa kể tiền quỹ lớp, quỹ phụ huynh; tiền đồng phục… Tính sơ sơ cũng hết hơn 5 triệu đồng” - chị B.N có con học tiểu học cho hay.
"Nhìn vào đây có vẻ như con của vị này học trường chuyên lớp chọn trên thành phố rồi hay sao đó. Chứ ở nông thôn không thể có bảng thu như thế này được. Nói tóm lại, muốn con học lớp chất lượng cao để phát triển vượt bậc thì phải chấp nhận chi thôi. Cái gì cũng có giá của nó cả mà" - một người mẹ cho hay.
Cộng đồng các bà mẹ bỉm sữa hiện bàn tám rôm rả về vấn đề học phí đầu năm cho con:
"Một số phụ huynh nhà giàu, tháng thu nhập cả trăm triệu thì vài đồng với họ không bận tâm. Thế nhưng cũng nhiều gia đình công nhân lao động, vài trăm nghìn hay 1 triệu cũng là vấn đề lớn. Cho con học tập là trách nhiệm, nghĩa vụ của bố mẹ, nghèo cũng phải cho con đi học nhưng chi cái gì thì cũng phải hợp lý để đỡ bực mình"
"Đến tờ giấy in giao bài tập về nhà cho học sinh mà cũng lấy phí nữa, thật đúng là lắm khoản phí".
"Trong bảng phí này tôi còn thấy thiếu nhiều mục nữa như cơ sở vậy chất, máy chiếu, máy in, điều hòa, nước uống... Vậy nếu thêm những khoản đó nữa thì phải bao nhiêu mới đủ, mới là học sinh lớp 1 mà nhiều tiền quá."
"Nhà mình 2 con cùng tiểu học, đi họp phụ huynh mà cứ thấy quỹ này chồng quỹ kia mà choáng. Bảo là tự nguyện nhưng không đóng thì con mình bị coi thường mà theo thì vất vả."
Tuy vậy, cũng có nhiều mẹ bỉm lại ủng họ việc đóng phí cho con có được môi trường học tập tốt
"Mình thấy thu khoản ký quỹ lớp đúng mà nhỉ? Không lẽ đi học không có khăn trải bàn, hoa giáo viên, không có phấn viết bảng, khăn lau...rồi không tham gia các hoạt động văn nghệ, khéo tay hay làm, các dịp lễ Tết cho các cháu..."
....
Trong thực tế với mỗi khoản thu phí đầu năm đều có những mục đích riêng nhưng không phải khoản thu nào cũng hợp lý và khoản thu nào cũng là bất hợp lý. Điều quan trọng nhất đối với cả hội cha mẹ học sinh và phía nhà trường muốn đạt tới đó chính là đem lại chất lượng cuộc sống và chất lượng giáo dục tốt nhất cho con em mình khi ở trường.
Vậy, cha mẹ, đặc biệt là những ông bố bà mẹ lần đầu có con đi học tiểu học, nếu còn băn khoăn nên ứng xử thế nào với những khoản thu đầu năm học có phần vô lý của trẻ thì có thể tham khảo lời khuyên sau đây:
1. Trước hết, nếu cha mẹ tìm thấy điểm bất cập trong các khoản phí thu đầu năm của học sinh, cha mẹ có thể trao đổi trực tiếp lại với giáo viên chủ nhiệm lớp con hoặc gửi thư đến trường để tìm được câu trả lời thỏa đáng nhất. Hội cha mẹ học sinh cũng có thể cùng nhau đưa ra những phương hướng giải quyết tốt nhất cho việc thu phí đầu năm học của các em học sinh.
2. Ngoài ra, cha mẹ nên cùng với hội phụ huynh tìm hiểu nhiều nơi cung cấp các dịch vụ cho trẻ như giấy in, điều hòa, máy chiếu, đồ dùng học tập....với mức giá phù hợp và công khai lựa chọn nơi mua để tránh tranh cãi trong hội phụ huynh, gây nghi ngờ không cần thiết.
3. Với những khoản phí được ghi là tự nguyện, cha mẹ nên yêu cầu không được công bố danh tính người đóng, người không đóng để tránh gây phân biệt đối xử giữa các bé trong lớp, hay giữa các lớp trong trường.
4. Cha mẹ hạn chế tình trạng chưa hiểu rõ sự việc, chưa hiểu rõ mục đích của các khoản phí nhưng không trao đổi lại với nhà trường mà tự ý bàn luận chê bai ngay trước mặt con cái hoặc đăng tải lên mạng xã hội vì có thể làm ảnh hưởng không tốt đến việc theo học của con em mình tại trường cũng như mối quan hệ giữa nhà trường và gia đình học sinh.