Hơn một tuần nay, Hà Nội chính thức bước vào những ngày hè oi ả. Chị Hoa (Long Biên) lại lôi máy ra ép hoa quả uống. Chồng, các con chị ép những hoa quả thông thường, riêng chị năm nay thử mix đồ uống hàng ngày từ rau diếp cá, dứa.
Đây là loại đồ uống mà chị Hoa được “rỉ tai” giúp sáng da, mát trong mà lại giảm cân cực kỳ hiệu quả. Dẫu chỉ ngửi thấy mùi diếp cá tanh nồng chị Hoa đã buồn nôn nhưng người phụ nữ ngoài 30 tuổi với thân hình quá khổ quyết tâm uống nhằm ép cân.
“Chị hì hục, bóp mũi để uống. Nhưng lần nào uống xong chưa được nửa ngày là lại ôm toillet. Chỉ cố được đến ngày thứ 4 thì đành từ bỏ ý định chinh phục thử thách giảm cân”, chị Hoa kể.
Không giống chị Hoa, bệnh nhân N. T trú tại TP Cao Bằng lại rơi vào tình cảnh nguy hiểm hơn khi sử dụng thức uống từ nước ép diếp cá, dứa. BV Đa khoa tỉnh Cao Bằng cho biết, 16h15 phút ngày 18/5, bệnh viện tiếp nhận bệnh nhân N.T nhập viện trong tình trạng đau bụng, nôn nhiều kèm theo hoa mắt chóng mặt.
Sau khi thăm khám, hỏi tiền sử các bác sỹ chẩn đoán nhiễm độc thức ăn do vi trùng, chưa phân loại (nghi do bệnh nhân uống nước ép rau diếp cá kèm dứa).
Vì sao loại thức uống này tưởng “lành” mà lại hoá “hại” như vậy?.
Trao đổi với phóng viên Infonet, Thạc sĩ, Bác sĩ Đoàn Ngọc Hà, Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết, trong cây rau diếp cá chứa chừng 0,0049% tinh dầu và một ít chất ancaloit gọi là cocdalin.
Thành phần chủ yếu của tinh dầu là nhóm aldehyd và các dẫn xuất ceton như methyl-n-nonyl ceton, l-decanal… và 3-oxododecanal có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm. Khi tiến hành phân lập từ lá diếp cá còn thu được các hợp chất như beta sitosterol và các flavonoid như: quercitrin, rutin, isoquercitrin.... 100g diếp cá thì chỉ chứa khoảng 17 calo, nhiều nước, nhiều vitamin C và nhiều chất xơ nên có khả năng nhuận tràng, rất tốt cho những người cần phải ăn kiêng hay muốn giảm cân.
“Lọi ích của rau diếp cá với sức khỏe khá đa dạng như thanh lọc thải độc cho cơ thể, làm mát gan, chữa nóng trong, nổi mề đay, trị mụn nhọt, làm đẹp da, sáng da, bổ sung chất xơ và các dưỡng chất thiết yếu khác”, Ths. BS Ngọc Hà cho hay.
Tương tự với dứa, trong 100g quả dứa, phần ăn được cho 25kcal, 0,03mg caroten, 0,08mg vitamin B1, 0,02mg vitamin B2, 16mg vitamin C (thơm tây). Các chất khoáng là 16mg Ca, 11mg phospho, 0,3mg Fe, 0,07mg Cu, 0,4g protein, 0,2g lipid, 13,7g hydrat cacbon, 85,3g nước, 0,4g xơ.
Đối với nước ép dứa, một khẩu phần một cốc 165-gram cung cấp 88% giá trị dinh dưỡng hàng ngày (DV) cho vitamin C. Đồng thời cũng cung cấp 5% DV Magiê và có thể cung cấp hàm lượng đồng lên tới 18% chất dinh dưỡng hàng ngày (DV). Ngoài ra, dứa còn là một nguồn thực phẩm giàu Vitamin B như Vitamin B1 (Thiamine), B6 (Pyridoxine), B9 (Folate)
Hàm lượng đường cũng như calo trong dứa tương đối thấp, bên cạnh đó hàm lượng vitamin C dồi dào có tác dụng tăng khả năng trao đổi chất, đốt cháy calo dư thừa. Đặc biệt dứa có nhiều nước và lượng chất xơ tương đối có tác dụng tạo cảm giác nhanh no khi ăn giúp cơ thể hấp thụ ít calo hơn. Các chất chống oxy hóa trong dứa giúp làm đẹp da.
Nước ép diếp cá với dứa là một nước giải nhiệt từ thiên nhiên cùng nhiều tác dụng khác giúp làm sáng da và hỗ trợ giảm cân.
Tuy nhiên theo BS Ngọc Hà, giảm cân và làm đẹp bằng rau diếp cá và dứa chỉ là một phương pháp tự nhiên nên hiệu quả chúng mang lại là không nhanh chóng, cần phải có thời gian kiên trì lâu dài thì mới mang lại kết quả được. Và cũng tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người là khác nhau nên hiệu quả mang lại cũng sẽ khác nhau. Bên cạnh đó cần kết hợp với chế độ ăn khoa học mức năng lượng hợp lý cân bằng, và luyện tập thể dục thể thao thường xuyên mới giúp bạn giảm cân và đẹp da an toàn hiệu quả.
Đáng lưu ý, việc sử dụng loại nước uống này không đúng cách, nguồn nguyên liệu không đảm bảo cũng có thể gây ra những hệ luỵ khôn lường.
BS Ngọc Hà cho biết, khi ăn dứa có thể xả ra hiện tượng say dứa (ngộ độc dứa), theo nhiều tác giả thì thủ phạm gây độc là do nấm độc Candida tropicalis thường có trên mặt đất ẩm. Nếu quả dứa bị dập nát thì nấm thâm nhập cả vào bên trong.
Khi ngộ độc có các triệu chứng xuất hiện sau 30 phút đến 1 giờ sau khi ăn, gây ra tình trạng mệt mỏi, nhức đầu, chóng mặt, ngứa dữ dội khắp người sau đó thấy nóng bừng và nổi mẩn toàn thân, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy, hạ huyết áp, khó thở. Trường hợp nhẹ sẽ tự khỏi sau 2 - 3 giờ. Trường hợp nặng là tình trạng sốc dị ứng trụy tim mạch.
Đối với rau diếp cá cũng vậy, dù thực tế thì dưỡng chất của rau diếp cá đều lành tính và không hề có độc song do rau có tính hàn, vị hơi tanh và đắng, nên khi dùng quá nhiều có thể gây các tác dụng phụ như đầy hơi khó tiêu, tiêu chảy.
“Khi lạm dụng nước ép rau diếp cá mỗi ngày thay nước lọc còn có thể khiến cơ thể xuất hiện chóng mặt, khó chịu buồn nôn đau đầu do cơ thể chưa kịp thích ứng. Việc không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm khi sơ chế cũng rất dễ khiến bạn nhiễm trùng bởi diếp cá thường mọc ở những nơi ẩm thấp, bung lầy, bờ khe rãnh…”, BS Ngọc Hà nói.
Thực phẩm luôn có một ý nghĩa quan trọng đối với sức khỏe mỗi người, sử dụng thực phẩm không phù hợp, không an toàn đều có thể bị ngộ độc.
Để đảm bảo an toàn mọi người nên chú ý khi uống các loại nước tự pha chế, không phải ai cũng phù hợp, nhất là trong quá trình chế biến phải hết sức thận trọng để không gây ngộ độc.
Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng lưu ý, cũng như rất nhiều loại thực phẩm, hoa quả khác, để đạt được hiệu quả tốt cần sử dụng đúng cách như chọn rau diếp cá tươi, rửa sạch và ngâm nước muối trước khi dùng (tránh nhiễm bẩn, nhiễm ký sinh trùng...) không nên uống vào buổi sáng và tối muộn vì rau có tính hàn gây lạnh bụng.
Không nên dùng liên tục, tùy cơ địa và tình trạng sức khoẻ, tránh lạm dụng dùng quá nhiều rau diếp cá trên một ngày bởi có nhiều trường hợp đã dẫn đến tình trạng hoa mắt chóng mặt hoặc bị tiêu chảy.
Chính vì vậy khi sử dụng cần xem cơ thể phản ứng như thế nào rồi điều chỉnh liều lượng cho phù hợp. Nên sử dụng ngay sau khi pha, không để quá 2 giờ, tránh nước bị lắng, biến đổi chất và khi có dấu hiệu ngộ độc cần đến cơ sở y tế ngay.
N. Huyền - Infonet
