Ba ngày trước lễ Giáng sinh năm 2021, Elizabeth Widders ngồi trong phòng tắm, buộc những chiếc nơ xinh xắn trên mái tóc của con gái Liviah. Khi cô bé 4 tuổi đứng dưới ánh mặt trời, Widders nhận thấy lòng trắng mắt con gái chuyển thành màu vàng. "Tôi biết ngay, đây là bệnh gan", cô nhớ lại.
Gia đình ở Ohio, Mỹ, nhanh chóng cho con nhập viện cấp cứu. Bác sĩ chẩn đoán cô bé mắc chứng viêm gan cấp tính. Chưa đầy 2 tuần sau, Liviah phải cắt bỏ 2 lá gan, thay thế bằng gan mới.
Bé Liviah đã được ghép gan vào tháng 1/2022. Ảnh: Maddie McGarvey.
Liviah là một trong 6 trường hợp được điều tra tại Bệnh viện Nhi Cincinnati kể từ khi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ đưa ra cảnh báo quốc gia vào ngày 21/4 về bệnh viêm gan bí ẩn không rõ nguyên nhân.
Căn bệnh khiến giới chuyên gia bối rối, họ phải chạy đua để điều tra nguyên nhân tiềm ẩn, bởi các bệnh nhi không nhiễm virus viêm gan đã biết như A, B, C, D, E. Giả thuyết hàng đầu là adenovirus, một họ virus phổ biến gây bệnh cảm lạnh đã dẫn đến viêm gan.
Trường hợp của Liviah có thể là mảnh ghép trong bức tranh lớn hơn về căn bệnh chưa có lời giải. Widders và chồng đã chia sẻ câu chuyện của mình, hy vọng giúp các phụ huynh khác hiểu rõ hơn về dấu hiệu của bệnh.
Triệu chứng đầu tiên xảy ra vào ngày 11/12 năm ngoái, khi Liviah bắt đầu ói mửa. Widders cho rằng con gái gặp vấn đề về tiêu hóa sau một ngày ăn quá nhiều đồ ngọt ở nhà bà nội. Là một bé gái hoạt bát, khỏe mạnh, Liviah nhanh chóng hồi phục. Tuy nhiên, 1 tuần rưỡi sau, mắt Liviah chuyển màu vàng, nước tiểu cũng sẫm lại.
Tối cùng ngày, bé được đưa vào Trung tâm Y tế Bệnh viện Nhi Cincinnati. "Cô bé đến trong tình trạng suy gan cấp tính, khá yếu", Anna Peters, bác sĩ ghép gan nhi khoa, chịu trách nhiệm về trường hợp của Liviah, cho biết.
Những ngày sau đó, tình trạng của Liviah càng xấu đi. Vai trò chính của gan là xử lý chất độc, bao gồm amoniac được sản xuất tự nhiên trong cơ thể. Khi cơ quan này gặp trục trặc, các chất độc có thể di chuyển đến não, gây ra những thay đổi nhận thức và hành vi. Khi nồng độ amoniac của Liviah tăng lên, cô bé trở nên cáu kỉnh, tức giận, la hét với mẹ ngay cả khi không ai tác động.
Gan cũng là nơi sản xuất các protein giúp đông máu. Gan bị tổn thương, ảnh hưởng đến phản ứng đông máu tự nhiên. Liviah có nguy cơ cao mắc các loại rối loạn chảy máu.
Dù điều trị bằng mọi phương pháp, Liviah vẫn gặp vấn đề đông máu, nồng độ amoniac ở mức cao. Ngày 28/12, bác sĩ thông báo tin mừng. Liviah được đưa vào danh sách ghép gan, trạng thái 1A - ưu tiên hàng đầu.
Ngày 12/1, Liviah đã được xuất viện. Gia đình Widders tổ chức lễ Giáng sinh lần nữa sau khi họ trở về nhà. Cô bé 4 tuổi thoát cửa tử và bắt đầu hành trình trở lại cuộc sống bình thường.
Theo New York Times, ngay từ đầu, các bác sĩ đã cảnh báo gia đình Elizabeth Widders về việc họ có thể không bao giờ biết nguyên nhân con gái nhỏ bị viêm gan bí ẩn nặng đến mức phải ghép tạng. Các bác sĩ đã loại trừ nhiều tác nhân gây bệnh phổ biến. Xét nghiệm máu cho thấy thủ phạm gây bệnh cho cô bé có thể là virus adeno.
Mặc dù không có dấu hiệu của virus trong gan, nhiễm trùng adeno có thể “kích hoạt phản ứng miễn dịch bất thường sau đó tấn công gan”, Tiến sĩ Anna Peters, Trung tâm Y tế Bệnh viện Nhi Cincinnati, người tham gia ghép gan cho Liviah, nói.
Bà thừa nhận đây không phải lời giải thích hoàn toàn thỏa mãn, song, nó là điều khả dĩ nhất lúc này. Adenovirus thường không dẫn đến tổn thương gan ở trẻ em khỏe mạnh, mức độ adenovirus của Liviah cũng thấp.
Việc chấp nhận những điều chưa biết về căn bệnh dường như khá khó khăn đối với Elizabeth Widders, đặc biệt khi Liviah bị thải ghép một thời gian sau khi về nhà và phải trở lại bệnh viện kiểm tra.
Dù vậy cha mẹ em cũng dần thỏa hiệp với sự thật rằng có thể họ sẽ không bao giờ biết được lý do em nhiễm viêm gan.
Từ khi con gái được ghép tạng, cha mẹ của Liviah trò chuyện nhiều hơn với bạn bè và thành viên trong gia đình về việc đăng ký hiến tạng. Họ tổ chức buổi hiến máu nhân danh Liviah. Cô bé cũng giúp mẹ làm bông tai để bán, gây quỹ giúp đỡ trung tâm ghép gan của bệnh viện và các gia đình có con phải ghép gan.
Cha mẹ của Liviah cũng nhận thấy nhiều phụ huynh khác rất lo lắng con họ sẽ trở thành nạn nhân của bệnh viêm gan bí ẩn. Họ mong những người khác cảnh giác với dấu hiệu về gan ở trẻ như vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu. Song, gia đình Liviah cũng nhấn mạnh tình trạng này rất hiếm, phụ huynh không nên quá hoảng sợ.
Liviah với vết sẹo trên bụng sau ca phẫu thuật ghép gan.
Về phần mình, Liviah đang trong quá trình vật lý trị liệu và hồi phục rất tốt. Cô bé ý thức được việc trong cơ thể mình có lá gan mới. Cô đặt tên cho nó là Teddi. Vết sẹo hình chữ L lớn vẫn còn đó trên rốn của Liviah, như lời nhắc nhở về giây phút cận kề cái chết vì viêm gan bí ẩn. "Chúng tôi gọi đó là dấu ấn của công chúa. Con không buồn mà rất lạc quan, vui vẻ chia sẻ nó cho mọi người", bà mẹ chia sẻ.
Hiện Liviah đã trở lại trường mầm non, tiếp tục đá bóng, khiêu vũ. Bé không ngại mặc bikini khi đi biển, tự hào với vết sẹo dài. Em đã vượt qua cơn bạo bệnh và tiếp tục sống lạc quan.
Minh Hoa (t/h theo Zing, VnExpress)
