Bệnh viện Nội tiết Trung ương vừa công bố kết quả khảo sát trong 2 năm với hơn 2.800 trẻ em lứa tuổi 11-14 trên toàn quốc cho thấy, nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường ở nhóm đối tượng này rất lớn.
Cụ thể, có 178 trẻ (6.2%) mắc rối loạn glucose máu, trong đó lứa tuổi trẻ nhất (11 tuổi) có tỉ lệ mắc cao nhất (8,1%); trong khi ở nhóm tuổi lớn hơn có rối loạn glucose máu thấp hơn.
Đáng báo động, tỉ lệ thừa cân béo phì ở trẻ lên tới 27,8%, trong đó thừa cân là 17,9% và béo phì là 9,9%. Trong khi đó quá nửa trẻ em đều chơi game, 34,7% trẻ em chơi game trên 1 giờ/ngày; 100% trẻ em đều dùng mạng xã hội, 88% trẻ vào mạng dưới 1 giờ/ngày.
Khi khảo sát, các bé đều cho biết có chơi một môn thể thao, song thời gian trung bình vận động chưa đạt 60 phút/ngày như khuyến cáo.
PGS.TS Trần Ngọc Lương - Giám đốc bệnh viện Nội tiết Trung ương cho biết, trong vài thập kỷ gần đây, số lượng trẻ em béo phì tăng lên, dẫn đến sự gia tăng nhanh chóng tỉ lệ đái tháo đường type 2 ở người trẻ tuổi.
Béo phì, đặc biệt là béo bụng kết hợp mạnh với kháng insulin ở trẻ em gây nên rối loạn dung nạp glucose hay tiền đái tháo đường. Do vậy, những đối tượng tiền đái tháo đường có nguy cơ cao tiến triển thành đái tháo đường nếu không có sự can thiệp kịp thời.
Do vậy, bệnh viện Nội tiết khuyến cáo các bậc cha mẹ cùng nhà trường cần có những biện pháp can thiệp kịp thời và toàn diện, xây dựng lối sống lành mạnh, chú trọng phòng tránh béo phì cho trẻ ngay từ bây giờ bằng cách điều chỉnh chế độ ăn như giảm chất béo, đạm, đồ ăn nhanh, tăng cường vận động, giảm xem tivi, điện thoại, chơi game…
Tại Việt Nam, tiểu đường là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 3 chỉ sau bệnh lý tim mạch và ung thư. Hiện nước ta đang có khoảng 3,5 triệu người chung sống với căn bệnh này, trong đó mỗi năm có 29.000 người tử vong do các nguyên nhân có liên quan đến đái tháo đường như tim mạch, thần kinh, thận, mạch máu, mắt…
Bệnh tiểu đường gồm type 1 và type 2, trong đó type 2 (chiếm 90%) là thể phụ thuộc insulin, phải điều trị suốt đời. Trước đây, tiểu đường type 2 chủ yếu gặp ở người trên 40 tuổi, song nhiều năm trở lại đây, bệnh có xu hướng trẻ hoá rất nhanh, rất nhiều trẻ em 9-10 tuổi hoặc 13-14 tuổi đã mắc bệnh này.
Theo GS Thái Hồng Quang - Chủ tịch Hội Nội tiết và Đái tháo đường Việt Nam, nguyên nhân khiến trẻ em mắc đái tháo đường type 2 do liên quan đến béo phì.
Tại bệnh viện Nội tiết Trung ương từng điều trị cho bé gái mới 9 tuổi bị tiểu đường type 2. Bé gái được gia đình đưa đến viện trong tình trạng béo phì, có hội chứng gai đen, da bị tổn thương nhưng sau khi làm xét nghiệm mới phát hiện mắc tiểu đường.
Mới đây, bệnh viện Nhi Trung ương cũng tiếp nhận bé gái 13 tuổi bị tiểu đường type 2 do thừa cân. Bé gái này thường xuyên uống nước ngọt từ nhỏ, đi tiểu nhiều, mệt mỏi nhưng ban đầu gia đình nghĩ do con học nhiều, chỉ đến khi phát hiện chiếc quần lót của con trong nhà tắm thường xuyên bị kiến bu, cha mẹ mới đưa con đi khám.
Với trẻ em, nếu mắc tiểu đường type 2 nguy cơ mắc các biến chứng về thận, tim mạch, võng mặc… chỉ trong 5-10 năm. Trong khi đó việc điều trị tiểu đường ở trẻ em khó khăn hơn nhiều do trẻ không thể kiêng khem như người lớn.
GS Quang nhấn mạnh, để dự phòng đái tháo đường type 2 ở người trẻ, cha mẹ đừng bắt trẻ ăn nhiều, hãy bỏ suy nghĩ muốn con thật béo và đừng để trẻ ngồi một chỗ quá lâu. Cùng với đó, cần lưu ý rằng dinh dưỡng và vận động là 2 phương pháp cực kỳ quan trọng để phòng tránh tiểu đường.
