Kịch bản nào cho xuất khẩu thủy sản những tháng cuối năm?

Ngành thủy sản triển khai kế hoạch sản xuất và phát triển năm 2023 trong điều kiện có những thuận lợi, thách thức đan xen.

6 tháng đầu năm 2023 xuất khẩu thủy sản sụt giảm mạnh

Theo báo Nông Nghiệp, sản lượng thủy sản 6 tháng đầu năm ước đạt 4,27 triệu tấn, đạt 47,2% kế hoạch, trong đó nuôi trồng thủy sản đạt hơn 2,336 triệu tấn; giá trị xuất khẩu thủy sản ước đạt 4,13 tỷ USD, giảm 27,4% so với cùng kỳ năm 2022 (tôm nước lợ đạt 1,56 tỷ USD, giảm 36,6% so với cùng kỳ, cá tra ước đạt 885,5 triệu USD, giảm 38% so với cùng kỳ).

Theo số liệu trên báo Công Lý, diện tích thả nuôi tôm nước lợ khoảng 656 nghìn ha, tăng 6,4% so với cùng kỳ, trong đó nuôi tôm sú 605 nghìn ha, tôm thẻ chân trắng 51 nghìn ha. Sản lượng tôm đạt khoảng 467 nghìn tấn, tăng 4,1% so với cùng kỳ. Trong đó, sản lượng tôm sú 119,3 nghìn tấn, tôm thẻ chân trắng 315,2 nghìn tấn. Kim ngạch xuất khẩu tôm 1,56 tỷ USD, chiếm 38% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành thủy sản.

Diện tích cá tra thả nuôi 3.220 nghìn ha, tăng 3,7% so với cùng kỳ, sản lượng 859 nghìn tấn, tăng 11,3 % so với cùng kỳ. Xuất khẩu cá tra 888,5 triệu USD, chiếm 21,1% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản.

Sản lượng thủy sản khác nuôi trồng trên biển khoảng 329 nghìn tấn, đạt 49% kế hoạch, trong đó nhuyễn thể 172 nghìn tấn, cá biển 21 nghìn tấn, cá rô phi 150 nghìn tấn, nuôi hỗn hợp và cá nước ngọt khác khoảng 600 nghìn tấn.

Xuất khẩu thủy sản lại sụt giảm mạnh 27,4% so với cùng kỳ năm 2022.

Tuy nhiên, kết quả giá trị xuất khẩu thủy sản tháng 5, 6 đã cao hơn những tháng đầu năm, báo hiệu thị trường xuất khẩu thủy sản bắt đầu tốt lên, có khả năng hồi phục vào quý III và IV/2023.

Kinh tế vĩ mô - Kịch bản nào cho xuất khẩu thủy sản những tháng cuối năm?

Xuất khẩu thủy sản đặt kỳ vọng tươi sáng trong nửa cuối năm 2023. Ảnh minh họa.

Những tháng cuối năm cần đáp ứng đủ nhu cầu nguyên liệu thuỷ sản cả về số lượng và chất lượng 

Theo TTXVN, giá sản phẩm thủy sản hiện tại vẫn đang ở mức thấp, lợi nhuận không nhiều, người dân có tâm lý “treo ao” chờ tín hiệu của thị trường, dẫn đến nguy cơ các tháng cuối năm có thể thiếu nguyên liệu thủy sản phục vụ chế biến và xuất khẩu, ảnh hưởng đến mục tiêu kế hoạch tăng trưởng năm 2023.

Giá trị xuất khẩu thủy sản những tháng gần đây đã cao hơn những tháng đầu năm, báo hiệu thị trường xuất khẩu thủy sản bắt đầu tốt lên, có khả năng hồi phục vào quý III - IV/2023. Theo đó, để nuôi trồng thủy sản những tháng cuối năm 2023 phát triển ổn định, đáp ứng đủ nhu cầu nguyên liệu thuỷ sản cả về số lượng và chất lượng phục vụ chế biến, xuất khẩu, ngày 8/8, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường chỉ đạo nuôi trồng thuỷ sản các tháng cuối năm 2023, đảm bảo kế hoạch tăng trưởng.

Cụ thể, Bộ NNPTNT đề nghị các tỉnh, thành phố nắm bắt, rà soát, tổng hợp, thống kê nguồn, lượng và khả năng sản xuất, cung ứng vật tư đầu vào phục vụ nuôi trồng thuỷ sản; lượng thuỷ sản hiện đang nuôi; lượng thuỷ sản hiện có tại các cơ sở chế biến, xuất khẩu trên địa bàn; diễn biến giá thuỷ sản nguyên liệu. Từ đó, kịp thời thông tin đến doanh nghiệp và người nuôi để có kế hoạch và giải pháp cụ thể, phù hợp trong tổ chức nuôi, chế biến, xuất khẩu.

Các tỉnh thành ổn định nuôi các đối tượng thuỷ sản nuôi chủ lực, đẩy mạnh phát triển nuôi trồng trên biển và các đối tượng có giá trị kinh tế cao. Đồng thời duy trì diện tích nuôi sinh thái, hữu cơ, tôm lúa, tôm rừng, quảng canh cải tiến, kết hợp các biện pháp tăng năng suất, sản lượng nuôi ở những khu vực này để phát huy lợi thế sản phẩm tôm sú; phát triển nuôi tôm thẻ chân trắng ở những vùng có đủ điều kiện hạ tầng và kiểm soát tốt các khâu sản xuất.

Các địa phương tập trung phát triển chuỗi cá tra từ giống, thức ăn đến nuôi thương phẩm; phát triển nuôi trồng trên biển xa bờ với các đối tượng nuôi có thể cho sản lượng lớn như: cá chẽm, cá chim vây vàng, cá giò/bớp... cùng với tạo sinh kế, nuôi gắn với bảo vệ môi trường ven bờ.

Các địa phương thực hiện các giải pháp hạ giá thành trong nuôi trồng thuỷ sản; áp dụng kỹ thuật tiên tiến ở tất cả các khâu trong quy trình nuôi để tăng tỉ lệ sống, giảm hệ số thức ăn. Đồng thời, tổ chức liên kết sản xuất để giảm khâu trung gian, đảm bảo vật tư đầu vào (giống, thức ăn, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thuỷ sản...) đến tay người nuôi nhanh nhất, gần nhất, chi phí thấp nhất.

Đặc biệt, các địa phương tăng cường quan trắc, cảnh báo môi trường các vùng nuôi trồng thuỷ sản tập trung, kịp thời đưa ra khuyến cáo và cảnh báo người nuôi; làm tốt về phòng, chống dịch bệnh trong nuôi trồng thuỷ sản nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại trong nuôi trồng thuỷ sản.

Cùng với đó kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật trong nuôi trồng thuỷ sản, xử lý nghiêm các vi phạm (nếu có) và công khai kết quả xử lý theo quy định.

Bộ NNPTNT đề nghị các tỉnh thành thực hiện tốt trong quản lý an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc trong nuôi trồng thuỷ sản. Phát triển nuôi trồng thuỷ sản theo nguyên tắc hợp tác, liên kết, lấy người dân làm trung tâm, có sự kết nối giữa các cấp lãnh đạo, quản lý với đơn vị nghiên cứu, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức nghề nghiệp của người dân để tạo ra giá trị gia tăng trong từng công đoạn.

Bên cạnh đó, các địa phương tháo gỡ các vướng mắc khó khăn và đơn giản hoá thủ tục hành chính về đăng ký nuôi trồng thuỷ sản lồng bè, đối tượng thuỷ sản nuôi chủ lực. Đồng thời có các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác và người nuôi tổ chức liên kết, tối ưu hoá chuỗi sản xuất để giảm giá thành, nâng cao hiệu quả, thúc đẩy tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.

Xuất khẩu thủy sản phấn đấu cán đích 10 tỷ USD

Trao đổi với báo Công Thương, ông Trần Đình Luân – Cục trưởng Cục Thủy sản (Bộ NNPTNT) cho biết, đến thời điểm này, sản lượng nuôi trồng thủy sản vẫn đang tăng trưởng. Một số những sản phẩm đang tiêu thụ rất tốt, nhất là các loại cá.

Về chỉ tiêu xuất khẩu, 6 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu thủy sản sụt giảm 27,4%; 7 tháng đầu năm, mức sụt giảm này còn 25,4% với kim ngạch xuất khẩu đạt gần 5 tỷ USD. Do đó, con số 9 tỷ kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả năm 2023 này chắc chắn đạt. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu 10 tỷ USD thì cần phải phấn đấu hơn nữa. “Chúng tôi vẫn giữ mục tiêu xuất khẩu thủy sản 10 tỷ USD trong năm nay”, ông Trần Đình Luân chia sẻ.

Trúc Chi (t/h)