Từ Nam chí Bắc, bài thuốc bí truyền “xóa sổ” mọi nỗi đau từ bệnh xương khớp của bà đã đem lại niềm vui cho vô số bệnh nhân. Như một trong những ngọn cờ đầu của nghề thuốc gia truyền người Dao, lương y Huệ tiếp tục hành trình khuất phục căn bệnh xương khớp bằng việc bảo tồn những loại “biệt dược” quý hiếm, có trong sách đỏ.
Bài thuốc quý chỉ truyền cho con gái
Chia sẻ con đường y thuật của mình, lương y Lý Thị Bích Huệ (ngụ xã Ba Vì, huyện Ba Vì, TP. Hà Nội) cho biết, gia đình bà hành nghề hái thuốc cứu người đã mấy đời. Những kinh nghiệm, bí quyết trong việc trị bệnh bằng các loại thảo dược quý hiếm, đặc hữu của vùng Tản Viên Sơn được gia đình hình thành nhiều bài thuốc gia truyền đặc hiệu. Các bài thuốc ấy được truyền từ đời này sang đời khác. Tuy nhiên, trong gia đình, không phải ai cũng được truyền lại nghề thuốc gia truyền, đặc biệt là các bài thuốc quý.
Lương y Huệ cho biết: “Gia đình tôi hành nghề y đã nhiều đời. Nhưng, các bài thuốc quý chỉ truyền lại cho con gái. Tôi cũng không hiểu quy định đó có từ bao giờ, nhưng các đời đều phải tuân theo. Tôi cũng là người được truyền lại nhiều bài thuốc quý, bí truyền của gia đình”. Và, chính những bài thuốc bí truyền ấy, bà đã trở thành lương y chữa trị các chứng bệnh về xương khớp “mát tay” nhất xứ Ba Vì. Bà cho biết, bà dùng bài thuốc này chữa trị cho người bệnh từ hồi còn trẻ. Thế nên, đến nay, số lượng bệnh nhân đến tìm và được chữa khỏi, bà đã không còn nhớ nổi.
Lương y Lý Thị Bích Huệ
Có chăng, ký ức của bà chỉ còn lưu giữ những bệnh nhân đặc biệt, được chữa trị bằng những bài thuốc, vị thuốc đặc biệt. Và, trường hợp của chị Nguyễn Thị Hân (ngụ huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình) là một ví dụ. Bà nhớ lại: “Tôi chữa cho Hân từ khi em còn nhỏ xíu. Lúc đó, em bị bệnh viêm khớp rất nặng. Căn bệnh viêm khớp khiến Hân đau đớn mỗi khi đi lại. Đặc biệt, gia đình Hân đã đưa em đi chữa bằng Tây y nhưng không thuyên giảm. Có giai đoạn, uống thuốc nhiều quá, em bị phù nề, da nứt nẻ ai cũng nghĩ là không qua khỏi”.
Tuy nhiên, sau khi nghe tin về bài thuốc bí truyền của lương y Huệ, gia đình Hân gọi điện, xin tư vấn, dùng thuốc theo tinh thần “còn nước còn tát”. Tiếp nhận Hân, lương y Huệ mạnh dạn tăng những vị thuốc có tính kháng sinh mạnh trong bài thuốc của mình. Sau nhiều lần thăm khám, bà đã tìm ra “công thức” đúng trong việc gia giảm các vị thuốc trong bài thuốc đặc trị xương khớp gia truyền cho Hân. Kết quả, chỉ một thời gian ngắn, chị Hân đã khỏi bệnh. Để tri ân vị lương y đã cứu mình thoát khỏi những cơn đau hành hạ, chị Hân xin được làm con nuôi lương y Huệ.
Cùng hoàn cảnh, anh Nguyễn Văn Hùng (37 tuổi, ngụ huyện Long Khánh, tỉnh Đồng Nai) cũng mắc chứng xương khớp nặng. Anh bị đau khớp nặng đến nỗi không đi lại được. Mỗi lần muốn di chuyển, anh phải nhờ người cáng hoặc cõng đi. Không chịu nổi sự hành hạ của bệnh tật, anh thuê người chở đi chữa trị nhiều nơi. Anh cho biết để khỏi bệnh, anh đã thử qua vô vàn phương pháp từ uống thuốc Tây, châm cứu, thuốc Bắc,… nhưng đều vô vọng.
Sau khi được bạn bè giới thiệu, anh tìm đến lương y Huệ với hy vọng mỏng manh sẽ giảm bớt được sự đau đớn từ chứng đau khớp. Nhận thấy bệnh nhân đau nặng, lương y Huệ quyết định sử dụng một lúc hai loại thuốc đặc trị bí truyền là thuốc cao và thuốc sắc. Kết quả, sau một thời gian chữa trị, anh Hùng khỏi hoàn toàn và có thể lao động được bình thường. Để trị dứt điểm, sau khi đã khỏi bệnh, anh Hùng vẫn giữ thói quen mua thuốc về uống để phòng trường hợp tái phát.
Bảo tồn biệt dược trong sách đỏ
Lương y Huệ cho biết, để có một bài thuốc đặc trị bệnh xương khớp đúng theo bí quyết gia truyền rất kỳ công. “Kỳ công ở chỗ bài thuốc này được hợp thành từ hàng chục vị thuốc quý. Khó khăn hơn, các vị thuốc này chỉ mọc trong rừng sâu. Những vị thuốc này sau khi lấy về được đem phơi khô bảo quản một cách cẩn thận tránh ẩm mốc. Khi có người cắt thuốc, tôi mới lấy ra để phân chia từng vị một, tạo thành một thang thuốc. Ngày thường, nhất định không được tùy ý tháo ra xem vì sẽ mất dược tính. Do đó, chỉ việc bảo quản thôi đã rất kỳ công”, lương y Huệ nhấn mạnh.
Theo vị này, đa số các vị thuốc trong bài thuốc của bà đều được lấy từ nhiều loại cây cổ thụ. Những loại cây này được gọi theo tiếng bản địa như: cây “dào ghím”, “dào pèng”,… chúng đều là dạng thân gỗ, cây cao lớn. Để lấy được những vị thuốc này, người thầy thuốc phải leo trèo rất vất vả, thậm chí đối mặt với nguy hiểm. Đổi lại, các vị thuốc này giúp bà hình thành bài thuốc bí truyền trị dứt điểm các bệnh về xương khớp như: viêm khớp, sưng tấy khớp, thoái hóa, gai cột sống, thoát vị đĩa đệm,…
Lương y Huệ nhấn mạnh việc chữa trị các bệnh nói trên bằng bài thuốc Nam này cũng phải kỳ công bởi không có tác dụng nhanh như Tây y. Tuy nhiên, nếu chữa khỏi, bệnh sẽ không tái phát. Bà cho biết: “Dùng thuốc này sẽ không có tác dụng phụ và phải kiên trì. Ít nhất cũng phải một tuần mới có tác dụng. Với những người bị nhẹ thì uống thuốc và chữa trị trong vòng 1 tháng là khỏi. Những người bệnh nặng thì phải dùng thuốc tới vài tháng thì mới chữa khỏi dứt điểm được. Tôi cũng có 2 cách chữa. Nếu bệnh nhẹ, chỉ cần dùng thuốc uống là được. Nhưng với những người bị nặng nên dùng thêm thuốc đắp thuốc, thuốc tắm thì thuốc mới ngấm nhanh và bệnh tình mới chóng khỏi”.
Lương y Huệ cực kỳ hiểu biết về những căn bệnh đau xương khớp. Với nhiều năm kinh nghiệm chữa đau xương khớp, vị này cho biết, dấu hiệu điển hình nhất của đau khớp, viêm khớp dạng thấp là viêm đa khớp, diễn biến kéo dài. Không chỉ bị đau, sưng tấy các khớp tay, chân mà người bệnh còn bị viêm nhiều khớp khác trên cơ thể. Các khớp viêm bị sưng, nóng đỏ, rất đau và khó cử động. Cùng với các triệu chứng tại khớp là hiện tượng toàn thân như sốt, mệt mỏi, người xanh xao, gầy sút. Viêm khớp dạng thấp diễn biến theo từng đợt.
Ở giai đoạn đầu, khi khớp mới bị sưng nóng nếu được phát hiện sớm và chữa trị tích cực, đúng cách, bệnh có thể diễn biến tốt. Nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn hai, xuất hiện tổn thương ở sụn khớp và đầu xương, người bệnh có nguy cơ bị biến dạng khớp, dính khớp, cứng khớp và mất khả năng vận động. Nắm rõ, hiểu biết về căn bệnh giúp bà tìm ra những vị thuốc quý để loại trừ những cơn đau từ chứng bệnh này. Từ bài thuốc gia truyền cộng thêm kinh nghiệm bản thân sau nhiều năm chữa trị, đến nay, lương y Huệ đã tìm ra phương thuốc đặc hiệu để chữa xương khớp từ các thảo dược trong vùng núi Tản Viên.
Tuy nhiên, các vị thuốc quý ấy bây giờ hiếm dần, có những vị thuốc công dụng tốt gần như tuyệt chủng. Do đó, để duy trì, phát triển bài thuốc cũng như những loài thảo dược quý, lương y Huệ cùng cùng các thầy thuốc trong xã đã quyết định thành lập một vườn thuốc Nam để cùng nhau bảo tồn những loài thuốc quý. Lương y Huệ cho biết: “Hiện nay vườn thuốc của hội Đông y xã đã trồng được hàng trăm loại thảo dược. Chúng tôi lo có những cây thuốc quý đang mất dần nên cần phải bảo tồn. Nếu những vị thuốc này mất đi thì con cháu về sau mất đi một phương thuốc quý”.
Hội viên tiêu biểu của hội Đông y
Hiện nay, lương y Huệ là một trong những hội viên hàng đầu, cốt cán, tiêu biểu của Hội Đông y huyện Ba Vì. Bà đã được Hội Đông y cấp giấy chứng nhận trong hành nghề thuốc Nam. Lương y Huệ cũng được biết đến như người thầy thuốc tận tâm với nghề, có nhiều thành tích trong việc phát triển nghề thuốc người Dao.
Để tìm hiểu thông tin rõ hơn về bài thuốc đặc trị xương khớp của lương y Lý Thị Bích Huệ, bạn đọc có thể liên lạc số điện thoại 0938.208.815
