Củ kiệu là củ của cây kiệu. Đây là cây thảo nhỏ thuộc họ hành, có thân hành màu trắng, hình trái xoan thuôn. Lá mọc ở gốc, hình dải hẹp, nửa hình trụ, dài 15 - 60cm, rộng 1,5 - 4mm.
Ngoài tên gọi là củ kiệu còn có tên gọi khác tiểu toán (tỏi nhỏ), tiểu căn toán, dã toán, đại đầu thái tử, hỏa thông... Cây kiệu được trồng khắp nơi, nhân dân thường trồng để lấy củ muối dưa, dùng lá làm gia vị như một loại rau thơm.
Những công dụng tuyệt vời của củ kiệu
Ngoài được dùng để làm thức ăn củ kiệu còn dùng làm thuốc phòng chữa nhiều bệnh, nhất là những người dân ở nơi rừng núi, rét mướt, ẩm thấp.
Theo Y học cổ truyền, củ kiệu có vị cay, đắng, tính ấm vào ba kinh phế, vị và đại tràng. Có tác dụng thông hoạt lợi, thông dương, tán kết, hành khí, giảm đau, làm ấm bụng dùng chữa viêm mũi mạn tính, nôn khan, sưng đau cơ khớp, chữa bỏng, chữa đau bụng, tức ngực khó thở...
Củ kiệu và những cách chế biến mang lại lợi ích cho sức khỏe. Ảnh: Lao động
Ngăn ngừa nguy cơ ung thư, chống oxy hóa
Củ kiệu có chứa chất chống oxy hóa flavonoid dồi dào, cùng với các chất laxogenin, quercetin có trong củ kiệu giúp làm chậm sự phát triển của các tế bào gây hại, giúp ngăn chặn nguy cơ các bệnh ung thư phát triển hiệu quả.
Chất oxy hóa cùng với các vitamin A, D, E ngoài việc hỗ trợ tăng cường sức khỏe còn giúp làm đẹp da, bảo vệ làn da chống lại sự tấn công của các gốc tự do gây lão hóa.
Giải cảm, tăng cường sức đề kháng
Củ kiệu vị cay, nóng và tính ấm cùng với các vitamin có lợi cho sức khỏe như: Vitamin A, D, E, K, B12 tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị cảm cúm hiệu quả. Đồng thời trong củ kiệu cũng chứa những khoáng chất như canxi, sắt, magie có khả năng tăng sức đề kháng, nâng cao sức khỏe cho cơ thể.
Củ kiệu muối thơm giòn. Ảnh: VFA
Tăng cường lưu thông máu
Trong củ kiệu, đặc biệt là củ kiệu muối chua chứa axit lactic tác dụng làm giảm cholesterol trong máu, giảm mỡ trong máu, hỗ trợ tăng cường lưu thông máu hiệu quả. Đồng thời chất quercetin có trong củ kiệu làm giảm các bệnh liên quan đến tim mạch, kiểm soát các vi khuẩn có hại cho đường ruột.
Tăng cường các vi khuẩn có lợi cho hệ thống tiêu hóa
Khi muối củ kiệu kiểu chua ngọt thì sẽ giúp tăng cường các vi khuẩn có lợi cho hệ thống tiêu hóa như acidophilus, lactobacillus và plantarum. Từ đó các chất đó sẽ kích thích hệ tiêu hóa. Ngoài ra các vi khuẩn có lợi sẽ tiết ra enzym chuyển hóa thành axit lactic tạo ra vị chua để phân hủy protein trong thức ăn giúp cơ thể hấp thu thức ăn tốt hơn.
Củ kiệu muối được chế biến từ nguyên liệu tươi nên giữ lại được một lượng chất xơ, vitamin, khoáng chất, giúp cho cơ thể ngăn ngừa được bệnh táo bón hiệu quả.
Cung cấp nhiều dinh dưỡng cho cơ thể
Trong củ kiệu có chứa rất nhiều loại vitamin có lợi cho cơ thể như vitamin A, D, E và vitamin K. Ngoài ra còn có các khoáng chất như canxi, sắt, magie,... giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Các acid trong củ kiệu khi được muối chua sẽ giúp việc hấp thụ các khoáng chất trở nên dễ dàng hơn.
Ánh Hiền (T/h)
