Chức năng, quyền hạn của thanh tra đường bộ được quy định tại điều 86 Luật giao thông đường bộ 2008. Theo đó có thể hiểu, thanh tra giao thông là thanh tra đường bộ để có căn cứ lý giải cho thắc mắc thanh tra giao thông được và không được làm những gì?
Theo Điều 86, Luật giao thông đường bộ 2008, Thanh tra đường bộ thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành về giao thông đường bộ.
Cụ thể, thanh tra đường bộ (thanh tra giao thông) được thực hiện một số nhiệm vụ và có quyền hạn như sau:
Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật của công trình đường bộ; trường hợp cấp thiết, để kịp thời ngăn chặn hậu quả có thể xảy ra đối với công trình đường bộ, được phép dừng phương tiện giao thông và yêu cầu người điều khiển phương tiện thực hiện các biện pháp để bảo vệ công trình theo quy định của pháp luật và phải chịu trách nhiệm về quyết định đó;
Thứ hai, Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc chấp hành các quy định về hoạt động vận tải và dịch vụ hỗ trợ vận tải tại các điểm dừng xe, đỗ xe trên đường bộ, bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ, trạm kiểm tra tải trọng xe, trạm thu phí và tại cơ sở kinh doanh vận tải đường bộ;
Thứ ba, Thanh tra, phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính trong việc đào tạo, sát hạch, cấp, đổi, thu hồi giấy phép lái xe cơ giới đường bộ, hoạt động kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe cơ giới. Việc thanh tra đào tạo, sát hạch, cấp, đổi, thu hồi giấy phép lái xe của lực lượng quân đội, công an do Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an quy định;
Và thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật về thanh tra.
Các trường hợp thanh tra giao thông dừng xe xử phạt
Tại Điều 15 Thông tư 02/2014/TT-BGTVT quy định như sau:
Thanh tra viên, công chức thanh tra được phép dừng phương tiện đường bộ trong các trường hợp sau đây:
- Buộc chấm dứt hành vi vi phạm theo quy định tại Điều 55 của Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012. Theo đó, nội dung điều luật này quy định như sau:
- Khi phát hiện phương tiện có các dấu hiệu theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 86 Luật Giao thông đường bộ, cụ thể như sau:
+ Vượt quá tải trọng cho phép của cầu, đường bộ.
+ Vượt khổ giới hạn cho phép của cầu, đường bộ.
+ Xe bánh xích lưu thông trực tiếp trên đường mà không thực hiện biện pháp bảo vệ đường theo quy định.
+ Đổ đất, vật liệu xây dựng, các phế liệu khác trái phép lên đường bộ hoặc vào hành lang an toàn đường bộ.
Ngoài bốn trường hợp nêu trên, theo quy định pháp luật, thanh tra giao thông chỉ được dừng xe khi có cảnh sát giao thông hoặc lực lượng công an khác. Đây là một điểm lưu ý để người tham gia giao thông đường bộ lưu ý và cần nên biết.
Như vậy, thanh tra giao thông có quyền dừng xe đang lưu thông để kiểm tra hành chính trong các trường hợp buộc chấm dứt hành vi vi phạm hành chính, cũng như kịp thời ngăn chặn hậu quả có thể xảy ra đối với công trình đường bộ nhưng quyền dừng xe của thanh tra giao thông không giống như quyền của cảnh sát giao thông.
Nói một cách khác, thanh tra giao thông chỉ được dừng xe để kiểm tra hành chính trong các trường hợp phát hiện hành vi vi phạm hành chính xâm hại đến công trình đường bộ (chở quá trọng tải, dừng đỗ trái phép gây cản trở giao thông…).
Bảo An