Luật BHXH năm 2024 bảo đảm tốt hơn quyền tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH đối với người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài và người nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam.
Theo đó, Luật ghi nhận quá trình công tác cũng như cách tính hưởng những quyền lợi với người lao động Việt Nam làm việc ở nước ngoài cũng như là người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam trong thời gian tới.
Cụ thể, khoản 4 Điều 66 Luật BHXH năm 2024 bổ sung quy định tính cộng gộp thời gian tham gia BHXH cả ở Việt Nam và nước ngoài cho người lao động.
Việc tính mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu mà có thời gian đóng BHXH theo quy định của Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên nhưng có thời gian đóng BHXH ở Việt Nam <15 năm thì cứ mỗi năm đóng sẽ được tính bằng 2,25% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Điều 8 Luật BHXH năm 2024 còn quy định việc hợp tác quốc tế về BHXH theo hướng thúc đẩy đàm phán, ký kết các điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế về BHXH để bảo đảm quyền lợi cho người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, người lao động nước ngoài đến làm việc tại Việt Nam.
Chia sẻ với báo chí về quy định mới ghi nhận thời gian đóng BHXH của người lao động Việt Nam khi đi làm việc ở nước ngoài, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ LĐTB&XH Nguyễn Duy Cường cho biết: Quy định này phù hợp với xu hướng chung khi các nước thực hiện đàm phán, ký kết. Cùng với quá trình hội nhập, bây giờ xu hướng của các nước sẽ là đàm phán để ký kết những hiệp định song phương về BHXH; như thời gian vừa qua, Việt Nam và Hàn Quốc cũng đã ký kết nội dung này. Các nước ký kết hiệp định song phương về BHXH gồm có hai nội dung lớn, một là quy định để tránh đóng trùng, tức là chỉ tham gia BHXH ở một nơi đối với cả người lao động Việt Nam hay là người lao động ở nước ký kết. Hai là các quốc gia ghi nhận quá trình đóng BHXH của người lao động để làm điều kiện tính hưởng lương hưu. Thời gian vừa qua, Việt Nam ký kết hiệp định song phương với Hàn Quốc cũng có hai nội dung, bao gồm cả tránh đóng trùng và ghi nhận quá trình đóng BHXH của nhau.
Phó Vụ trưởng Vụ BHXH Nguyễn Duy Cường cho rằng, với quy định mới trong Luật BHXH năm 2024 đã được Quốc hội thông qua, khi Việt Nam ký kết hiệp định với Hàn Quốc thì người lao động được hưởng lợi từ chính sách BHXH. Cụ thể, người lao động Việt Nam đi làm việc ở Hàn Quốc có thời gian đóng BHXH ở nước này, đồng thời cũng có thời gian tham gia BHXH ở Việt Nam thì sẽ được tính tổng thời gian đóng cả ở Việt Nam, Hàn Quốc để xét điều kiện hưởng lương hưu tại Việt Nam. “Người lao động có 10 năm tham gia BHXH ở Việt Nam, khi sang Hàn Quốc làm việc đóng BHXH 5 năm, tổng cộng là 15 năm. Như vậy, khi người lao động về Việt Nam, đủ tuổi nghỉ hưu thì được hưởng lương theo quy định của Luật BHXH mới”- ông Nguyễn Duy Cường đưa ra ví dụ.
Trước đó, ngày 14/12/2021, tại Seoul, Hàn Quốc, thừa ủy quyền của Chính phủ hai nước, Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Việt Nam Đào Ngọc Dung và Bộ trưởng Y tế và Phúc lợi Hàn Quốc Kwon Deok Cheol ký Hiệp định hợp tác song phương về BHXH giữa chính phủ hai hước.
Đến ngày 8/12/2023, tại Hàn Quốc, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Nguyễn Bá Hoan và Thứ trưởng Bộ Y tế và Phúc Lợi Hàn Quốc Kim Hyejin ký kết Thỏa thuận hành chính thực hiện Hiệp định giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Đại Hàn Dân quốc về BHXH. Theo đó, kể từ ngày 1/1/2024, người lao động hai nước khi di chuyển đến làm việc trên lãnh thổ của mỗi bên được bảo vệ quyền lợi về BHXH. Người lao động hai nước được tính cộng gộp thời gian tham gia BHXH ở cả Việt Nam và Hàn Quốc để làm cơ sở tính hưởng chế độ hưu trí.
Để thực hiện Hiệp định về BHXH giữa Việt Nam và Hàn Quốc, BHXH Việt Nam đã có hướng dẫn BHXH các tỉnh, TP trực thuộc T.Ư một số nội dung về: cấp chứng nhận đối tượng BHXH đối với người lao động Việt Nam đi làm việc tại Hàn Quốc; tiếp nhận chứng nhận đối tượng BHXH đối với người lao động Hàn Quốc làm việc tại Việt Nam. Các cơ quan dừng thu BHXH bắt buộc đối với người lao động Việt Nam đi làm việc tại Hàn Quốc theo hợp đồng lao động.
Như vậy, Luật BHXH năm 2024 ghi nhận quá trình đóng BHXH khi đi làm việc ở nước ngoài là động lực cho nhiều người lao động Việt Nam muốn đi Hàn Quốc và các nước khác xuất khẩu lao động. Nhiều ý kiến bày tỏ mong muốn tới đây, Chính phủ Việt Nam tiếp tục có ký kết hợp tác song phương với các quốc gia khác về BHXH để đảm bảo quyền lợi cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài cũng như người nước ngoài đến làm việc tại Việt Nam.