Trúng mùa nhưng người nuôi tôm vẫn gặp khó

Hiện đang là mùa thu hoạch tôm chính vụ tại Đồng bằng sông Cửu Long. Dù trúng mùa nhưng giá tôm lại rất thấp khiến người nuôi gặp rất nhiều khó khăn.

Giá tôm ở một số địa phương giảm sâu

Theo Sở NN&PTNT Cà Mau, giá tôm thẻ chân trắng quý II/2023 đã giảm từ 18.000 - 49.000 đồng/kg so với quý I; so với cùng kỳ năm trước giá tôm thẻ cũng giảm từ 11.000 – 36.000 đồng/kg tùy loại. Giá tôm sú cỡ lớn ổn định, tuy nhiên các loại nhỏ cũng giảm khá mạnh so với cùng kỳ năm trước, loại 30 con/kg giảm khoảng 35.000 đồng/kg, loại 40 con/kg giảm khoảng 45.000 đồng/kg.

Ông Nguyễn Văn Đệm, người dân nuôi tôm ở xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước cho biết, giá tôm giảm rất mạnh. “Không biết sao giá tôm quá rẻ. Tôm sú loại 30 con/kg giờ giá còn 140.000 đồng/kg; tôm thẻ loại 100 con/kg còn có 60.000 đồng/kg trong khi trước đây là trên 80.000 đồng/kg, trong khi vật tư, thức ăn nuôi tôm cái gì không lên giá”, ông Đệm cho hay.

Nguyên nhân giá tôm liên tiếp sụt giảm được cơ quan chức tỉnh Cà Mau nhận định, do sau tác động của dịch bệnh Covid-19 và ảnh hưởng của chiến tranh, các nền kinh tế lớn như Mỹ và châu Âu lạm phát ở mức cao, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, sức tiêu thụ hàng hóa giảm. Bên cạnh đó, các nước Ecuador, Ấn Độ sản lượng tôm đạt cao nên nguồn tôm cung ứng cho thị trường lớn, dẫn đến cung vượt cầu.

Hiện tại, giá thành sản phẩm tôm Việt Nam khá cao so với mặt bằng chung trên thế giới. Để cạnh tranh ký kết hợp đồng xuất khẩu, bên cạnh chất lượng sản phẩm, vấn đề cạnh tranh về giá mang tính quyết định, buộc các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu tôm trong nước phải giảm giá thu mua nguyên liệu đầu vào.

Tương tự từ đầu năm 2023 đến nay, tại Sóc Trăng giá tôm thương phẩm liên tục giảm mạnh trong khi giá thức ăn cùng các chi phí đầu vào khác phục vụ cho nuôi tôm gia tăng đã khiến người nuôi gặp nhiều khó khăn.

TTXVN dẫn nguồn theo thống kê của Chi cục Thủy sản tỉnh Sóc Trăng, giá tôm thẻ nguyên liệu thời gian gần đây liên tục sụt giảm. Hiện, tôm thẻ loại 100 con/kg thu mua tại ao chỉ còn 83.000 đồng/kg, giảm 21.000 đồng/kg so cùng kỳ năm trước; tôm loại 30 con/kg có giá dao động từ 116.000-132.000 đồng/kg, giảm từ 30.000 đồng/kg.

Ông Ngô Công Luận, Giám đốc Hợp tác xã Nông ngư 14/10 (huyện Mỹ Xuyên) cho biết, hợp tác xã có 31ha nuôi tôm thẻ, với 24 thành viên, thu hoạch trên 30 tấn.

Giá tôm giảm sâu rơi vào "thế khó", người chăn nuôi e dè nuôi vụ mới

Chia sẻ với báo Bình Thuận, anh Nguyễn Lội (xã Vĩnh Hảo) cho biết: “Hiện nay, giá thức ăn tôm dao động 30.000 - 34.000 đồng/kg, tăng khoảng 3.000 - 5.000 đồng/kg so đầu năm 2023. Để tránh thua lỗ, có người không thả nuôi đợt mới, có người chỉ thả cầm chừng từ 30 - 40% diện tích để nghe ngóng thị trường xem thế nào. Nhưng theo đánh giá, thời gian tới, tôm vẫn sẽ khó bán do hoạt động xuất khẩu của cả nước đang gặp nhiều trở ngại”. Thị trường ảm đạm, giá cả bấp bênh khiến nhiều hộ nuôi tôm ở Tuy Phong có ý định “treo ao”.

Thêm vào đó, hiện nay, chi phí nuôi tôm thẻ chân trắng khá cao vì giá thức ăn tăng, công nuôi và chi phí thuốc men phòng bệnh cũng ngốn khá nhiều, cộng thêm giá điện sản xuất cũng tăng theo. Chưa kể, người nuôi tôm còn phải đối mặt với bệnh vi bào tử trùng (EHP) liên tục diễn biến phức tạp. Nuôi càng lâu chi phí càng cao, tỉ lệ hao hụt lớn nên chuyện có lời là rất khó.

Bên cạnh đó,  ông Hùng-người chăn nuôi tôm ở Bình Thuận chia sẻ: “Hiện nay, chi phí cho thức ăn tôm chiếm 60%, 30% là vật tư thủy sản và 10% là tiền điện và nhân công. Những chi phí này đều tăng cao, trong khi giá tôm nguyên liệu thì liên tiếp lao dốc. Từ năm 2019 đến nay, hầu hết các hộ nuôi tôm lãi rất ít. Vì thế tỉ lệ hộ dân nuôi tôm thẻ nơi đây “treo ao” khá nhiều.

Kinh tế vĩ mô - Trúng mùa nhưng người nuôi tôm vẫn gặp khó

Giá tôm giảm, không chỉ ảnh hưởng đến người nuôi mà còn làm chậm tiến độ thả tôm trên địa bàn. Ảnh: Báo Bình Thuận.

Trước những khó khăn người chăn nuôi gặp phải, theo ông Lý Chí Hiếu, Trưởng Trạm Khuyến nông thị xã Vĩnh Châu, Sóc Trăng, từ đầu năm đến nay, diện tích thả tôm nuôi thị xã Vĩnh Châu được gần 12.000 ha, thấp hơn cùng kỳ năm 2022 hơn 2.020ha; trong đó, tôm thẻ 9.432ha, hiện thu hoạch 3.392,5 ha, năng suất 5,75 tấn/ha, sản lượng 19.524 tấn; tôm sú 2.540 ha thu hoạch 454ha, năng suất 3,84 tấn/ha, sản lượng 1.744 tấn.

Cũng theo ông Hiếu, trong tổng số 6.000ha diện tích tôm thẻ và tôm sú thu hoạch, chỉ có 56% mang về lợi nhuận cho hộ nuôi, số còn lại từ hòa vốn đến lỗ vốn.

Bà Quách Thị Thanh Bình, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh Sóc Trăng thông tin thêm, tính đến ngày 30/6 toàn tỉnh Sóc Trăng đã thả nuôi 32.050,3ha, đạt 62,8% so với kế hoạch; trong đó, tôm thẻ chân trắng 24.256,5ha, tôm sú 7.793,8ha.

Hiện, diện tích thả nuôi thu hoạch 7.408ha, sản lượng 42.567,4 tấn, trung bình giá tôm giảm từ 16.000-33.000 đồng/kg so với cùng kỳ năm 2022.

Hiện, Chi cục Thủy sản tỉnh Sóc Trăng đang khuyến cáo hộ nuôi tiếp tục tham gia sản xuất theo mô hình kinh tế tập thể dưới hình thức tổ hợp tác, hợp tác xã; đồng thời, ngành tiếp tục làm việc với ngân hàng và các đại lý cung cấp vật tư đầu vào để bàn bạc phương án, kế hoạch để người nuôi tôm có thể tiếp cận được nguồn vốn vay trong sản xuất; phối hợp với các công ty, doanh nghiệp xây dựng mối liên kết bền vững từ đầu vào đến đầu ra để hộ nuôi tôm yên tâm đầu tư sản xuất.

Bên cạnh đó, ông Trần Trường Giang, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Trà Vinh cho biết, giá tôm nguyên liệu ở Việt Nam giảm mạnh là do nhiều nước trên thế giới trúng mùa tôm.

Theo ông Trần Trường Giang, chi phí sản xuất tôm nguyên liệu Việt Nam khá cao do qua nhiều khâu trung gian. Với giá tôm nguyên liệu hiện nay, các hộ nuôi ở Trà Vinh chỉ hòa vốn, hoàn toàn không có lãi, thậm chí còn thua lỗ nếu xảy ra dịch bệnh. Chính vì vậy, hiện nhiều hộ sau khi thu hoạch đã chọn giải pháp tạm "treo ao," chưa vội tái vụ để chờ giá tăng trở lại.

Giá tôm nguyên liệu giảm sâu không chỉ gây bất lợi trực tiếp cho nông dân, mà còn kéo theo hàng loạt hệ lụy một khi nhà nông treo ao, bỏ đầm. Đây cũng là lo lắng chung của các doanh nghiệp chế biến về vấn đề nguyên liệu trong thời gian tới.

Dự báo quý III năm nay, xuất khẩu tôm vẫn còn khó khăn do ảnh hưởng của lạm phát trên thế giới. Dự kiến, phải đến tháng 8, các nhà nhập khẩu tôm của Mỹ mới có thể tăng nhập khẩu trở lai.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng nhận định các thị trường xuất khẩu nông lâm, thủy sản lớn của Việt Nam đang dần lấy lại đà tăng trưởng sau khi lạm phát của các nền kinh tế lớn được kiểm soát.

Trúc Chi (t/h)