Sáng 2/8, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Quyết định về đặc xá năm 2024 của Chủ tịch nước Tô Lâm.
Tại họp báo, ông Phạm Thanh Hà – Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước cho biết, đặc xá là một trong những chế định pháp lý quy định tại Điều 88 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, được thể chế hóa bằng Luật Đặc xá năm 2018 (trước đây là Luật Đặc xá năm 2007).
Từ năm 2009 đến nay, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã tiến hành 9 đợt đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, đặc xá cho hơn 92.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với cộng đồng, xã hội.
Phiên họp báo công bố Quyết định về đặc xá năm 2024 của Chủ tịch nước sáng 2/8.
Kết quả các đợt đặc xá đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, pháp luật, nghiệp vụ, đối ngoại được nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao; tiếp tục khẳng định chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người một cách công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi đối tượng công dân, kể cả những người đang chấp hành án phạt tù.
Ông Hà nhấn mạnh, bằng các Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, hàng chục nghìn người đã hưởng niềm vui được khoan hồng, sớm trở về đoàn tụ với gia đình, sẵn sàng để làm lại cuộc đời.
Phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện, tỉ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp.
"Đó chính là dấu ấn nhân văn lớn nhất của chủ trương đặc xá, phản ánh rõ nhất ưu tiên bảo đảm và thúc đẩy quyền con người trong mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam", ông Phạm Thanh Hà thông tin.
Theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước, xuất phát từ truyền thống nhân đạo của dân tộc và chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước Việt Nam đối với người phạm tội, cũng như kết quả thực hiện công tác đặc xá, tình hình thực tế của công tác thi hành án phạt tù trong thời gian qua; theo đề nghị của Chính phủ, ngày 30/7/2024, Chủ tịch nước Tô Lâm đã ký Quyết định số 758 về đặc xá năm 2024 nhân dịp kỷ niệm 79 năm Quốc khánh 2/9/2024 và 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/2024).
Trung tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Bộ Công an trả lời tại họp báo.
Trả lời câu hỏi của báo chí về trường hợp ông Chu Ngọc Anh - cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, cựu Chủ tịch UBND Tp.Hà Nội có thuộc diện được xem xét đặc xá trong dịp này không, Trung tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, ông Chu Ngọc Anh là phạm nhân đang chấp hành án tại trại giam của Bộ Công an thì sẽ được đối xử bình đẳng như tất cả các phạm nhân khác và sẽ được xem xét nếu đủ điều kiện, còn nếu không đủ điều kiện thì sẽ không được đặc xá dịp này.
"Hôm nay chúng ta mới công bố về quyết định của Chủ tịch nước, quá trình rà soát hồ sơ cải tạo của phạm nhân cụ thể thì khi đó mới biết được có đủ điều kiện hay không", ông Hùng nói.
Đối với người phạm tội tham nhũng đều được đưa vào diện rà soát để xét đặc xá nhưng phải bồi thường xong thiệt hại, nghĩa vụ dân sự, trả lại tài sản, Trung tướng Lê Quốc Hùng cho biết, các phạm nhân đều bình đẳng như nhau khi xét hồ sơ đặc xá.
"Vẫn như những năm trước, người phạm tội về tham nhũng thì có thêm điều kiện là hoàn thành nghĩa vụ dân sự", Thứ trưởng Bộ Công an nêu rõ.
Trả lời câu hỏi của báo chí về số lượng phạm nhân là người nước ngoài được đặc xá trong đợt này, ông Hà Kim Ngọc - Thứ trưởng Bộ Ngoại giao cho biết, hiện nay đang có 643 phạm nhân có quốc tịch nước ngoài đang chấp hành án tù tại các cơ sở trại giam Việt Nam.
"Sau khi rà soát hồ sơ, các cơ quan chức năng của Việt Nam sẽ có thông báo con số cụ thể về phạm nhân có quốc tịch nước ngoài được đặc xá trong đợt này", ông Ngọc cho biết.
Theo ông Ngọc, trong đợt đặc xá năm 2022, có 16 phạm nhân có quốc tịch nước ngoài được đặc xá; năm 2021, có 21 phạm nhân mang quốc tịch nước ngoài được đặc xá.
Người được xét đặc xá dịp 2/9 năm nay là những người đang chấp hành phạt tù có thời hạn, tù chung thân được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Trong 4 điều kiện cần đáp ứng, đầu tiên là có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự; đã chấp hành án tù ít nhất 1/2 thời gian phạt hoặc đã chấp hành án phạt tù ít nhất 15 năm với trường hợp phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn.
Phạm nhân còn phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là tiền, đã nộp án phí. Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội tham nhũng.
Đặc xá năm nay không xét các trường hợp phạm nhân bị kết tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội phá rối an ninh...
