Sau 10 ngày xét xử và nghị án, ngày 9/8, TAND TP.Hà Nội đã tuyên phạt bị cáo Trần Đức Trung (61 tuổi, cựu Chủ tịch HĐTV Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới) mức án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Cùng tội danh, tòa tuyên các cựu nhân viên Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới là Bùi Thị Oanh 9 năm tù; Phan Văn Lực 6 năm tù, Nhâm Sỹ Phúc 7 năm tù và Phan Thị Thoa 8 năm tù.
Quá trình xét hỏi trước đó, bị cáo Trần Đức Trung phủ nhận mọi nội dung cáo buộc của VKSND Tối cao. Ông ta cho rằng, bản thân đã “làm đúng, không sai” và đổ lỗi cho việc thu tiền, chiếm đoạt tiền của hàng nghìn bị hại trên 16 tỉnh, thành phố là do các đồng phạm thực hiện sai chỉ đạo.
Trong khi đó, bị cáo thừa nhận hành vi vi phạm nhưng phủ nhận việc chiếm đoạt tiền thì đến nay đã cúi đầu thừa nhận có chiếm đoạt 8,4 tỷ đồng của các bị hại. Theo gia đình bị cáo này cho biết, đã nộp thêm 6,4 tỷ đồng, cộng với 2 tỷ đồng đã nộp trong quá trình điều tra, tổng cộng là 8,4 tỷ đồng để khắc phục toàn bộ hậu quả thay cho bị cáo.
Trước sự quanh co chối tội của cựu Chủ tịch Trung tâm Hỗ trợ người nghèo, các bị hại đều rất bức xúc. Đa số các bị hại biểu quyết là tăng nặng trách nhiệm hình sự, vì cá nhân ông Trung người đứng đầu có vai trò chỉ đạo và điều hành mọi hoạt động, đưa ra chính sách để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Ngoài ra, bị hại cũng mong tòa đưa ra phán quyết đúng người đúng tội với 4 bị cáo giữ vai trò giúp sức thu tiền và chiếm đoạt tiền; đồng thời tuyên buộc những người gây ra vụ lừa đảo này phải bồi thường toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt.
Căn cứ vào quá trình thẩm tra tại phiên tòa cùng các tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, tòa cấp sơ thẩm kết luận: Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới thành lập năm 2013, chưa được cấp phép hoạt động và không có hoạt động phát sinh doanh thu, nhưng từ tháng 4/2015, bị cáo Trần Đức Trung cùng đồng phạm lấy danh nghĩa trung tâm để tổ chức chương trình "Trái tim Việt Nam". Họ đưa ra chính sách bất khả thi, hứa hẹn hỗ trợ lại với lãi suất cao cho những ai nộp tiền vào trung tâm.
Để tạo niềm tin, các bị cáo xin chữ ký ủng hộ của một số cán bộ cấp cao sử dụng làm tài liệu tuyên truyền; đưa thông tin sai sự thật về nguồn vốn của Trung tâm; hứa hẹn với người tham gia trong khoảng thời gian nhất định sẽ nhận được tiền theo chính sách. Song, nguồn tiền để chi trả hầu hết là lấy của người tham gia sau trả cho người tham gia trước.
Ông Trung và đồng phạm Bùi Thị Oanh; Phan Văn Lực; Nhâm Sỹ Phúc và Phan Thị Thoa, bị cáo buộc đã lập 26 điểm tư vấn, 6 nhóm để thu tiền của hơn 1.000 bị hại tại 16 tỉnh, thành phố, tổng cộng khoảng 148 tỷ đồng. Số tiền này, các bị cáo sử dụng cá nhân hơn 49 tỷ đồng, riêng Trung chiếm hưởng 26,3 tỷ đồng.
Năm 2015, Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới giải thể. Các bị cáo tiếp tục móc nối để tổ chức chương trình "Liên kết ba miền", hoạt động theo mô hình đa cấp để bán thực phẩm chức năng. Qua chương trình "Liên kết ba miền", các bị cáo thu về gần 17,5 tỷ đồng của 104 người. Ông Trung dùng một phần chi trả cho những người tham gia chương trình, còn lại chiếm đoạt 2,7 tỷ đồng.
Cân nhắc các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, HĐXX đã quyết định tuyên phạt các bị cáo những mức án lần lượt như trên.
Về trách nhiệm dân sự, tòa buộc các bị cáo liên đới bồi thường số tiền hơn 38 tỷ đồng cho các bị hại.