Theo số liệu thống kê chính thức được FBI công bố, số vụ tội phạm giết người tại Mỹ đang tiếp tục tăng cao trong năm 2021, sau khi đã tăng mạnh tới 29,3% vào năm 2020, và đây là tỷ lệ cao chưa từng có tính từ những năm 1990 tới nay.
Cảnh sát tại hiện trường một vụ xả súng tại Mỹ.
Có tới 21.570 vụ giết người ở Mỹ vào năm 2020, nhiều hơn năm 2019 tới 4.901 vụ. Bạo lực súng đạn chiếm 76% các vụ giết người tại Mỹ vào năm 2020, so với 73% vào năm 2019.
Các vụ xả súng chủ yếu xảy ra ở các cộng đồng thiểu số và nghèo, hầu hết liên quan tới người da màu, nhất là người da đen.
Thành phố Houston thuộc bang Texas chứng kiến số vụ giết người bằng súng tăng từ 221 trường hợp năm 2019 lên 343 trường hợp vào năm 2020, tức tăng 55%.
Báo New York Times cho rằng không có lời giải thích đơn giản nào để "giải mã" lý do vì sao tình trạng tội phạm giết người ở Mỹ tăng cao. Nhiều vấn đề kinh tế và xã hội nảy sinh sau đại dịch và con số mua bán súng tăng lên đều góp phần dẫn tới hiện trạng này.
Tuy nhiên các chuyên gia đã chỉ ra có 3 nguyên nhân chính bao gồm:
- Thứ nhất, đại dịch COVID-19 đã làm đảo lộn cuộc sống người dân khiến các dịch vụ hỗ trợ xã hội vốn trước đây đóng vai trò lớn trong hạn chế và kiểm soát tội phạm đã không còn; các trường học chuyển sang trực tuyến cũng là nguyên nhân khiến những học sinh thanh thiếu niên cá biệt lại có cơ hội phạm tội.
- Thứ hai là hệ lụy những thay đổi trong chính sách an ninh cảnh sát của Mỹ. Các cuộc biểu tình đòi công lý sắc tộc xảy ra hồi năm 2020 và hàng loạt các cuộc bạo loạn liên miên khi đó là một phần nguyên nhân khiến số vụ tội phạm giết người tăng vọt.
- Thứ ba là tình trạng sử dụng súng đạn tràn lan tại Mỹ. Lượng súng bán ra tại Mỹ trong năm 2020-2021 cao hơn nhiều so với các năm trước.
Nhằm giải quyết vấn đề này, giới chuyên gia cho rằng nước Mỹ không chỉ cần chấn chỉnh lực lượng cảnh sát mà còn phải có giải pháp cho hàng loạt vấn đề như ma túy, súng đạn, bình đẳng chủng tộc, tình trạng bỏ học của giới trẻ, cũng như kiểm soát và đánh thuế cao hơn nữa đối với rượu bia, tác nhân đóng góp không nhỏ vào các vụ tội phạm bạo lực chết người.
Theo Washington Post, các quan chức từ Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ đang bất đồng ý kiến về nguyên nhân cũng như phương pháp giải quyết tình trạng này.
Phía Đảng Cộng hòa cho rằng các chính sách quá khắt khe đối với cảnh sát ở các thành phố thuộc quản lý của lãnh đạo Dân chủ là nguyên nhân chính. Ngược lại, chính quyền của Tổng thống Joe Biden xem việc sở hữu súng dễ dàng hiện nay mới là lý do.
