Kỳ họp bất thường lần thứ nhất Quốc hội khóa XV diễn ra trong bối cảnh cả nước đang nỗ lực triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị để cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, các nghị quyết kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XV.
Đặc biệt, trong hoàn cảnh đất nước gặp những khó khăn, thách thức mới gay gắt hơn do dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường tại nhiều địa phương trong cả nước.
Quốc hội sẽ họp trực tuyến cả kỳ qua cầu truyền hình từ Nhà Quốc hội đến 62 Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (riêng Đoàn đại biểu Quốc hội Tp.Hà Nội sẽ họp tại điểm cầu Nhà Quốc hội). Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ tiến hành xem xét, thông qua 1 dự án luật, 3 dự thảo nghị quyết (theo quy trình tại một kỳ họp). Phiên khai mạc kỳ họp sẽ được chính thức diễn ra sau phiên trù bị vào sáng 4/1.
Theo chương trình dự kiến, tại phiên khai mạc (được phát thanh và truyền hình trực tiếp), sau khi Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc kỳ họp, Quốc hội sẽ nghe các cơ quan chức năng báo cáo các nội dung sau:
Dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; chủ trương đầu tư Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2021-2025;
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự; dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Cần Thơ.
Để góp phần khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội, kỳ họp diễn ra nhằm có những quyết sách kịp thời về tài khóa, tiền tệ để hỗ trợ triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội; giải quyết những vướng mắc pháp lý cho đầu tư phát triển.
Tại cuộc họp báo về việc tổ chức kỳ họp bất thường chiều 31/12/2021, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, theo quy định của pháp luật, Quốc hội có 2 kỳ họp là kỳ họp thường kỳ hằng năm (một năm họp hai kỳ) và kỳ họp bất thường khi cần để xem xét các vấn đề cần thiết, cấp bách.
“Cái tên bất thường ấy cũng gắn với yếu tố cấp bách. Trong đổi mới hoạt động Quốc hội, chúng ta cũng phải xem cách thức vận hành và hoạt động của nghị viện các nước cũng thế. Khi cần phải họp để thông qua thì họ cũng đã có những hình thức như vậy”, ông Cường cho hay.
Tổng Thư ký Quốc hội cũng nêu quan điểm, Quốc hội sẽ có thêm những kỳ họp bất thường để giải quyết những vấn đề cấp bách.
Theo đó, khi có những việc cần thiết, cấp bách, cần giải quyết sớm thì Quốc hội sẽ có thêm những kỳ họp bất thường khác bên cạnh hai kỳ họp thường kỳ, với mục tiêu tối thượng là phục vụ nhân dân, phục vụ cho phát triển đất nước, bảo đảm thể chế hóa các chủ trương, nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, không bị ách tắc; thể hiện sự chủ động, tích cực của Quốc hội trong thực hiện nhiệm vụ theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.
Một trong những nội dung quan trọng của kỳ họp lần này là Quốc hội sẽ xem xét, thông qua dự thảo Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Ông cho biết, hiện đất nước đang cần quyết sách liên quan đến phục hồi và phát triển kinh tế nên gói tài chính tiền tệ hết sức quan trọng.
"Gói phục hồi phát triển kinh tế nếu được thông qua ở những ngày đầu năm 2022 rõ ràng sẽ thúc đẩy cho tăng trưởng năm 2022 và 2023. Dư âm của nó sẽ còn duy trì ở nhiệm kỳ 2021-2026. Nếu để lại đến kỳ họp tháng 5, chúng ta sẽ chậm đi 5 tháng mới quyết định được", Tổng Thư ký Quốc hội nhấn mạnh.
Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cũng nhìn nhận, việc tổ chức kỳ họp này là hết sức quan trọng và cần thiết để giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra, tạo động lực để khơi thông các nguồn lực, góp phần phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước sau khi đã chịu tác động nặng nề của đại dịch.
Ngoài ra cũng là để kịp thời chế hóa những chủ trương Nghị quyết của Đại hội XIII của Đảng bằng những quyết sách cụ thể.