Lá hẹ có tác dụng gì mà mẹ nào cũng dùng khi chuyển mùa? Những món dùng lá hẹ vừa ngon vừa bổ

Hẹ là loại rau gia vị khá phổ biến. Rất nhiều món ăn dùng lá hẹ không chỉ ngon miệng mà còn đem đến những công dụng chữa bệnh tuyệt vời.

Hẹ là một loại rau gia vị, thường được sử dụng trong chế biến một số món ăn. Lá hẹ có mùi thơm và hương vị cay nồng đặc trưng, không chỉ ngon miệng mà còn có thể dùng làm thuốc chữa bệnh những khi cần thiết.

Hẹ là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Nó chứa ít calo nhưng lại chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi, bao gồm vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Trong 3 gam lá hẹ cắt nhỏ có chứa hàm lượng dinh dưỡng như sau:

- Calo: 0,9

- Vitamin K: 6,38 microgam (mcg), hoặc 5% giá trị hàng ngày (DV)

- Vitamin C: 1,74 miligam (mg), hoặc 2% DV

- Folate: 3,15 mcg, hoặc 1% DV

- Vitamin A: 6,43 mcg, hoặc 1% DV

- Canxi: 2,76 mg, hoặc ít hơn 1% DV

- Kali: 8,88 mg, hoặc ít hơn 1% DV

Lá hẹ có tác dụng gì?

Theo y học cổ truyền, cây lá hẹ tính nhiệt, khi nấu chín thì ôn, vị cay, đi vào các kinh can, vị và thận. Lá hẹ có tác dụng ôn trung, hành khí, tán ứ và giải độc, thường được sử dụng trong điều trị các chứng bệnh đau tức ngực, nấc, ngã chấn thương,...

Phần gốc rễ cây hẹ có tính ấm, vị cay, có tác dụng ôn trung, hành khí, tán ứ, thường được dùng để chữa ngực bụng đau tức do thực tích, đới hạ, các chứng ngứa,... Hạt của cây hẹ có tính ấm, vị cay ngọt, đi vào các kinh can và thận, nó có tác dụng bổ can, thận, tráng dương và cố tinh, thường được dùng làm thuốc chữa chứng tiểu tiện nhiều lần, mộng tinh, di tinh, lưng gối yếu mềm.

Còn theo y học hiện đại, lá hẹ đem lại những tác dụng như sau:

1. Chống lại ung thư

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng việc ăn lá hẹ có khả năng chống lại ung thư. Điều này có được là nhờ những hợp chất có trong lá hẹ bao gồm: S ‐ allyl mercaptocysteine, quercetin, flavonoid và ajoene, đều có đặc tính chống ung thư.

Một đánh giá năm 2015 cho thấy việc sử dụng nhiều lá hẹ có thể làm giảm nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hóa. Điều này là do các hợp chất chứa lưu huỳnh và tác dụng kháng khuẩn của lá hẹ. 

2. Cải thiện giấc ngủ và tâm trạng

Hẹ có chứa một lượng nhỏ choline. Choline là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp duy trì cấu trúc của màng tế bào. Choline cũng giúp cải thiện tâm trạng, trí nhớ, kiểm soát cơ bắp và các chức năng khác của não và hệ thần kinh.

Theo Văn phòng Bổ sung Chế độ ăn uống (ODS), lượng choline cần thiết mỗi ngày là 550 mg đối với nam giới trưởng thành và 425 mg đối với phụ nữ trưởng thành.

3. Các lợi ích sức khỏe khác

- Chứa nhiều vitamin K: Lá hẹ chứa nhiều vitamin K, rất quan trọng đối với sức khỏe của xương và quá trình đông máu.

- Cung cấp folate: Lá hẹ cũng chứa nhiều folate. Đây là một loại vitamin B hòa tan trong nước, đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các bệnh như: sa sút trí tuệ, bệnh Alzheimer, ung thư, dị tật tim bẩm sinh, giảm khả năng nhận thức, bệnh tim mạch và đột quỵ, sinh non, bệnh về mắt...

- Tốt cho mắt: Hẹ cũng chứa những carotenoid như lutein và zeaxanthin. Theo nhiều nghiên cứu, lutein và zeaxanthin tích tụ trong võng mạc mắt giúp ngăn ngừa bệnh thoái hóa điểm vàng do tuổi tác. Do đó, việc ăn nhiều hẹ rất có lợi cho thị lực.

- Giảm viêm: Nhờ chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa mà hẹ cũng đem lại tác dụng giảm viêm. Viêm có liên quan đến các tình trạng sức khỏe khác nhau, bao gồm bệnh tim và một số bệnh ung thư.

Một số bài thuốc từ lá hẹ

- Bài thuốc chữa cảm mạo, ho do lạnh: Sử dụng 250g lá hẹ, cùng với 25g gừng tươi, cho thêm ít đường đem hấp chín, ăn cái, uống nước, sử dụng liền 5 ngày.

- Bài thuốc chữa nhức răng: Sử dụng một nắm hẹ bao gồm cả rễ, đem rửa sạch, giã nhuyễn sau đó đặt vào chỗ đau cho đến khi khỏi.

- Bài thuốc hỗ trợ điều trị tiểu đường: Sử dụng từ 100-200g rau hẹ, nấu cháo, nấu canh hoặc xào ăn hàng ngày. Không dùng muối hoặc chỉ sử dụng một chút muối khi chế biến món ăn. Hoặc sử dụng củ rễ hẹ 150g, thịt sò 100g, đem nấu canh ăn thường xuyên. Bài thuốc này có tác dụng tốt đối với bệnh nhân bị đái tháo đường, cơ thể đã suy nhược.

- Bài thuốc nhuận tràng, chữa táo bón: Sử dụng hạt cây hẹ rang vàng, giã nhỏ, mỗi lần dùng 5g hòa với nước sôi uống, ngày uống 3 lần, dùng liền trong 10 ngày.

- Bài thuốc chữa chứng đái dầm ở trẻ em: Dùng 50 gạo nấu cháo, sau đó lấy 25g rễ hẹ vắt lấy nước cho vào cháo đang sôi, rồi thêm ít đường, ăn nóng, dùng liên tục trong 10 ngày.

- Bài thuốc chữa ho trẻ em do cảm lạnh: Sử dụng lá hẹ xắt nhỏ trộn với đường phèn hoặc mật ong cho vào bát, sau đó để vào nồi cơm hấp chín. Cho trẻ uống mỗi lần 1 thìa cà phê, ngày uống 2 - 3 lần, dùng liên tục trong 5 ngày.

- Bài thuốc giúp bổ mắt: Sử dụng 150g rau hẹ, 150g gan dê thái mỏng, ướp gia vị vừa rồi xào với rau hẹ, khi xào dùng lửa to, ăn với cơm, cách ngày ăn một lần, 10 ngày một liệu trình.

- Bài thuốc hỗ trợ điều trị xuất tinh sớm: Sử dụng 200g rau hẹ, 200g tôm nõn, xào ăn với cơm.

- Bài thuốc chữa đau lưng, mỏi gối, ăn uống kém: Sử dụng 20g hạt hẹ, gạo 100g, đem nấu cháo ăn nóng ngày 2 lần, 10 ngày là một liệu trình.

Gợi ý những món ăn với lá hẹ

- Canh hẹ nấu thịt

- Canh hẹ nấu đậu hũ

- Canh hẹ nấu nấm

- Canh hẹ nấu tôm cà chua

- Mực xào lá hẹ

- Bánh canh hẹ

- Hủ tíu xào lá hẹ

- Canh hẹ nấu hến

- Bánh hẹ hấp tôm thịt

- Gan heo xào lá hẹ

- Cật heo xào lá hẹ...

Nguồn tham khảo:

What are the health benefits of chives? - Đăng tải trên trang tin y tế Medical News Today - Xuất bản ngày 27/1/2020.