Phó Thủ tướng Lê Văn Thành vừa ký ban hành liên tiếp 3 Nghị quyết số 89, 90 và 91 triển khai Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư 3 dự án cao tốc trọng điểm quốc gia: Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu và Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng.
Tại các Nghị quyết được ban hành, Chính phủ cho phép Bộ GTVT và các địa phương có các dự án cao tốc đi qua áp dụng hàng loạt cơ chế đặc thù trong quá trình thực hiện.
Cụ thể, Chủ tịch UBND các tỉnh, Bộ trưởng Bộ GTVT được Thủ tướng Chính phủ phân cấp làm cơ quan chủ quản thực hiện thẩm quyền của người quyết định đầu tư, tổ chức lập, thẩm định, quyết định phê duyệt dự án thành phần tương tự như đối với dự án nhóm A theo quy định pháp luật về đầu tư công.
Bộ trưởng Bộ GTVT, Chủ tịch UBND các tỉnh và người có thẩm quyền tổ chức thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư áp dụng hình thức chỉ định thầu trong 2 năm 2022 và 2023 đối với các gói thầu tư vấn, xây lắp liên quan đến các dự án thành phần, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư.
Riêng gói thầu xây lắp các dự án thành phần (không bao gồm gói thầu xây lắp phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư), việc chỉ định thầu kèm theo yêu cầu tiết kiệm tối thiểu 5% giá trị dự toán gói thầu (không bao gồm chi phí dự phòng).
Chính phủ cũng cho phép Bộ GTVT, UBND các tỉnh triển khai đồng thời một số công việc liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và xác định các bãi đổ chất thải rắn xây dựng trong giai đoạn chuẩn bị dự án; triển khai đồng thời các thủ tục để rút ngắn thời gian thực hiện các công việc chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư.
Đối với việc khai thác các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nằm trong Hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ dự án, Chính phủ cho phép áp dụng các cơ chế tại Nghị quyết số 60 và Nghị quyết số 133 của Chính phủ.
Đồng thời, cho phép áp dụng cơ chế đặc thù như nâng công suất không quá 50% trong giấy phép khai thác mà không phải thực hiện một số thủ tục cấp phép cho các mỏ cát, sỏi lòng sông đã cấp phép khu vực ĐBSCL, tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu. Nhà thầu thi công được khai thác các mỏ vật liệu xây dựng phục vụ dự án mà không phải thực hiện một số thủ tục cấp phép.
Để triển khai hoàn thành 3 dự án đường bộ cao tốc bảo đảm tiến độ yêu cầu, Nghị quyết của Chính phủ cũng đặt ra cụ thể mốc tiến độ các bộ, ngành, địa phương cần triển khai.
Cụ thể, với hai dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột và Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Chính phủ yêu cầu tổ chức lập báo cáo đánh giá tác động môi trường cho dự án thành phần, hoàn thành trước ngày 12/11/2022 để Bộ Tài nguyên và Môi trường (Bộ TN-MT) thẩm định, phê duyệt trước ngày 10/12/2022.
Tổ chức lập khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho dự án thành phần, hoàn thành trước ngày 31/10/2022 để Bộ TN-MT thẩm tra, bảo đảm trình Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25/11/2022.
Tổ chức lập, phê duyệt, bàn giao hồ sơ thiết kế cọc GPMB của các dự án thành phần cho các địa phương trước ngày 20/01/2023. Tổ chức lập, thẩm tra, thẩm định, quyết định phê duyệt dự án thành phần, hoàn thành trước ngày 20/01/2023 và thực hiện các công việc tiếp theo bảo đảm khởi công trước ngày 30/6/2023.
Đối với dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, thời gian tổ chức lập báo cáo đánh giá tác động môi trường cho dự án thành phần được yêu cầu hoàn thành trước ngày 20/9/2022 để Bộ TN-MT thẩm định, phê duyệt trước ngày 20/10/2023.
Cùng đó, công tác tổ chức lập, phê duyệt, bàn giao hồ sơ thiết kế cọc GPMB của các dự án thành phần cho các địa phương trước ngày 20/11/2022; Tổ chức lập, thẩm tra, thẩm định, quyết định phê duyệt dự án thành phần, hoàn thành trước ngày 20/11/2022 và thực hiện các công việc tiếp theo bảo đảm khởi công trước ngày 30/6/2023.
Riêng vấn đề mặt bằng, Chính phủ đề nghị tổ chức thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phấn đấu bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp khởi công trước ngày 30/6/2023 và cơ bản bàn giao diện tích còn lại trước ngày 31/12/2023.
Mốc thời gian này áp dụng với cả 3 dự án cao tốc.