Ngâm chân có thực sự tốt? Chuyên gia chỉ "3 nên, 4 tránh" khi ngâm chân để tránh tác động xấu đến sức khỏe

Hiện nhiều người có thói quen ngâm chân bằng nước ấm hoặc một số loại thảo dược và cho rằng việc này giúp ngủ ngon hơn và rất tốt cho sức khỏe. Liệu ngâm chân trước khi ngủ có thực sự mang lại lợi ích như lời đồn?

BSCK II Huỳnh Tấn Vũ, BV Đại học TP.HCM cơ sở 3 cho biết, hai bàn chân là nơi tập trung các huyệt đạo, có tác động đến hầu hết các bộ phận trên cơ thể. Do vậy, tác động lên những huyệt đạo ở chân sẽ giúp kích thích các hoạt động của các cơ quan. Ngoài xoa bóp, bấm huyệt bàn chân, bác sĩ Tấn Vũ cho rằng, ngâm chân bằng nước ấm đơn thuần hay kết hợp các vị thuốc sẽ rất tốt cho bàn chân nói riêng và cơ thể nói chung.

Đặc biệt, khi ngâm chân bằng nước thuốc, chất thuốc sẽ hòa vào trong nước, tác động thấm vào da giúp điều hoà kinh khí, hoạt huyết, khu tà, có tác dụng cải thiện, phòng và điều trị một số bệnh, thúc đẩy tuần hoàn máu, giải trừ mỏi mệt, giúp dễ ngủ, giảm sự căng thẳng, giảm đau, cải thiện teo cơ, cứng khớp chi dưới… Khi ngâm bàn chân đồng thời thực hiện xoa bóp ở các ngón chân, lòng bàn chân thì có thể phòng và chữa được nhiều chứng bệnh.

Ngâm chân tốt cho sức khỏe dù là với nước ấm hay nước thuốc. Ảnh minh họa. 

Theo bác sĩ Vũ, ngoài một số bài thuốc chuyên sâu cần được bác sĩ kê đơn, bốc thuốc, mọi người có thể dùng những dược liệu xung quanh để làm vị thuốc ngâm chân rất tốt như: Quế chi, gừng, lá lốt, kinh giới, hương nhu, ngải cứu… Để đạt được hiệu quả khi ngâm chân, chúng ta cần lưu ý một số điều:

Điều nên làm khi ngâm chân

- Ngâm chân vào buổi tối là tốt nhất vì giúp thư giãn, ngủ ngon và sau đó không phải đi lại nhiều nên mang lại hiệu quả tốt hơn.

- Nên theo dõi nhiệt độ của nước để tránh gây tổn thương chân.

- Nên theo dõi những diễn biến, thay đổi các triệu chứng trong quá trình ngâm chân.

Điều cần tránh khi ngâm chân

- Người cao tuổi, trẻ em hay người bệnh không tự chủ được hành vi khi ngâm rửa chân cần có người khác giúp đỡ để tránh xảy ra tai nạn.

- Không dùng thuốc có tính kích thích mạnh và ăn mòn khi ngâm chân. Cần chọn các vị thuốc thích hợp, tính năng của thuốc phải phù hợp với từng chứng bệnh.

- Không dùng liệu pháp ngâm rửa chân cho người bệnh sợ nước và có các vết thương hở vùng chân.

- Không ngâm chân khi quá đói hoặc quá no. Sau khi ăn xong ít nhất 30 phút mới nên ngâm chân.

Ngâm chân cần lưu ý để không ảnh hưởng đến sức khỏe. Ảnh minh họa. 

Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ tư vấn một số chứng bệnh thích hợp với liệu pháp ngâm chân, rửa chân như sau:

- Mất ngủ: Dùng nước nóng ngâm rửa chân 1 lần mỗi tối trước khi đi ngủ. Ngoài ra cần đảm bảo chỗ ngủ yên tĩnh, thoáng mát. Khi ngủ cần giữ tâm lý thư thái, không nghĩ ngợi lung tung.

- Di tinh, xuất tinh sớm: Dùng nước nóng ngâm rửa chân 1 lần mỗi tối trước khi ngủ. Giữ tinh thần thư thái. Không xem phim, sách báo khêu gợi tình dục.

- Ðau gót và viêm khớp cổ chân: Dùng nước thuốc gồm: Thấu cốt thảo 30g, tầm cốt phong 30g, độc hoạt 15g, nhũ hương 10g, mộc dược 10g, huyết kiệt 10g, lão hạc thảo 30g, hoàng cảo 20g. Ngâm rửa chân lúc còn nóng, mỗi ngày 2 lần.

- Đau nhức xương khớp có thể dùng lá lốt + gừng tươi nấu thành nước rồi ngâm chân. Cách làm cụ thể như sau: Đun các vị thuốc trên với nước cho đun sôi với 2 lít nước trong 10-20 phút rồi pha lại với nước lạnh sao cho nước thuốc 40-60 độ C là vừa. Ngâm trong vòng 20-30 phút mỗi ngày. 

- Viêm tắc tĩnh mạch chân: Dùng Thủy điệt 30g, Thổ nguyên 10g, đào nhân 10g, tô mộc 10g, hồng hoa 10g, huyết kiệt 10g, xuyên ngưu tất 15g, phụ tử 10g, quế chi 20g, địa long 30g, cam thảo 15g, nhũ hương 10g, mộc dược 10g. Nấu lấy nước thuốc, đổ vào chậu gỗ. Ngâm rửa từ đầu gối trở xuống. Dùng khi nước thuốc còn nóng.

Bác sĩ Vũ tư vấn, các bước chuẩn bị ngâm chân như sau:

- Chuẩn bị chậu và nước khoảng 40 đến 50 độ để ngâm hoặc hòa cùng một số bài thuốc (nếu có) trước khi ngâm;

- Ghế ngồi ngâm chân sao cho thoải mái nhất;

- Chuẩn bị khăn lau sạch để lau sau khi ngâm;

- Quần áo sạch để thay nếu cần.

- Khăn lau sạch.

- Quần áo sạch để thay nếu cần;

- Nơi thực hiện cần phải kín đáo, sạch sẽ, thuật tiện cho việc ngâm.

Các bước tiến hành ngâm chân:

- Để lộ bộ phận cần ngâm chân;

- Kiểm tra nhiệt độ của nước ngâm xem nóng quá hoặc chưa đủ nóng đề điều chỉnh;

- Ngâm vào nước ấm nóng hoặc thuốc nóng 20 - 30 phút;

- Trong quá trình ngâm, tự rửa, tự xoa bóp vùng ngâm để tăng hiệu quả;

- Ngâm xong, lau khô;

- Xử lý vết tổn thương ở da nếu có;

- Chỉnh đốn trang phục;

- Làm vệ sinh phòng, chậu ngâm.

LÊ PHƯƠNG.