Ngay sau khi khép lại phần công bố bản cáo trạng dài khoảng 100 trang của VKS, HĐXX chuyển sang phần thẩm vấn ông Trần Văn Nam (cựu Bí thư Tỉnh uỷ tỉnh Bình Dương) trong vụ án gây thất thoát hơn 5.775 tỷ đồng xảy ra tại tỉnh này.
Ông Nam bị truy tố về tội bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Trả lời các câu hỏi của HĐXX, ông Nam khai báo rành rọt về toàn bộ quá trình công tác, từ thời điểm giữ chức Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đến thời điểm bị bắt giữ. Theo đó, ông Nam Trần Văn Nam giữ chức Phó Chủ tịch, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương (giai đoạn từ tháng 7/2010 đến tháng 12/2015), Bí thư Tỉnh uỷ Bình Dương (nhiệm kỳ 2015 - 2020).
Theo cáo buộc, ông Trần Văn Nam cùng với các ông Trần Thanh Liêm, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương (giai đoạn từ tháng 10/2015 đến tháng 10/2020); Phạm Văn Cành, Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy Bình Dương (giai đoạn từ tháng 12/2013 đến tháng 11/2018) và Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc Tổng Công ty SX - XNK Bình Dương (giai đoạn từ tháng 08/2010 đến tháng 06/2017) là những người chịu trách nhiệm chính trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý vốn, tài sản của Nhà nước tại Tổng Công ty SX - XNK Bình Dương đã có những hành vi vi phạm pháp luật trong lãnh đạo, chỉ đạo, cố ý làm trái các quy định của pháp luật về quản lý vốn, tài sản gây hậu quả thất thoát đặc biệt lớn cho Nhà nước. Đó là các sai phạm trong việc áp dụng đơn giá đất để thu tiền sử dụng đất; thực hiện quản lý vốn, tài sản; không xác định giá trị quyền sử dụng đất khu đất 145 ha khi cổ phần hoá doanh nghiệp; tham ô tài sản.
Cụ thể, về hành vi của ông Nam, cơ quan công tố quy kết, ngày 28/9/2012 và ngày 7/1/2013, bị cáo Trần Văn Nam, khi đó là Phó Chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành Quyết định số 2631/QĐ-UBND và Quyết định số 48/QĐ-UBND về việc giao khu 43 ha và 145 ha cho Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất. Theo quy định của pháp luật về đất đai, giá đất để thu tiền sử dụng đất đối với Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương được áp dụng tại thời điểm giao đất nêu trên.
Tuy nhiên, các bị cáo Lê Văn Trang, Võ Thanh Bình và Nguyễn Thái Thanh thuộc Cục Thuế tỉnh Bình Dương và các bị cáo Trần Xuân Lâm, Võ Văn Lượng và Nguyễn Thanh Trúc thuộc Văn phòng UBND tỉnh Bình Dương đã tham mưu, đề xuất cho áp dụng đơn giá là 51.914 đ/m2 theo Quyết định số 5853/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bình Dương ban hành từ ngày 27/12/2006 để tính thu tiền sử dụng đất đối với Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương.
Bị cáo Trần Văn Nam, khi đó là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, với chức trách, nhiệm vụ được phân công biết rõ nội dung đề xuất áp đơn giá đất bình quân năm 2006 để thu tiền sử dụng đất theo các quyết định giao đất năm 2012 và 2013 là trái với quy định của pháp luật nhưng vẫn ký ban hành Công văn số 3444/UBND-KTN ngày 23/11/2012 để thu tiền sử dụng đất cho Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương cùng các bị cáo nêu trên đã gây thất thoát cho Nhà nước hơn 761 tỷ đồng.
Giải thích trước cáo buộc này, bị cáo Nam cho biết đã dựa trên cơ sở tờ trình của Cục thuế cùng các văn bản liên quan và không biết cơ quan chuyên môn đã đề xuất 2 phương án. Cụ thể, một là áp giá đất theo bảng giá năm 2012 và hai là áp giá đất bình quân 51.914 đồng/m2 theo Quyết định 5853 ban hành năm 2006.
“Năm 2012, Bình Dương đang tập trung tối đa phát triển thành phố. Nghe nói có doanh nghiệp nhận đất lúc bất động sản “đi xuống” nên rất mừng. Thấy tờ trình khá đầy đủ nên bị cáo rất tin tưởng” - bị cáo Nam nói và cho biết, ở thời điểm đó thấy vận dụng điểm c, khoản 2, Điều 3 - Nghị định 120 sửa đổi là đúng. Tuy nhiên hiện tại, khi xem lại thì thấy áp dụng như vậy là không đúng.
Về cáo buộc của VKSND Tối cao về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, bị cáo Nam đề nghị các cơ quan tố tụng xem xét lại hậu quả và khẳng định không bàn bạc, hợp thức hoá nhằm bao che cho sai phạm tại Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương.
Bị cáo phân trần “Sau đó chính bị cáo là người đề nghị thanh tra, điều tra. Chắc chắn trong Thường trực Tỉnh uỷ không ai đồng ý hợp thức hoá cả.
Tuy nhiên, chủ toạ phiên toà cho biết, đại diện VKSND Hà Nội thực hành quyền công tố tại phiên tòa sẽ làm rõ hành vi của bị cáo Nam tại phần xét hỏi tiếp theo.
Sau bị cáo Nam, lần lượt các bị cáo từng là cán bộ Cục thuế tỉnh Bình Dương cho rằng, thời điểm tham mưu cho lãnh đạo tỉnh áp giá thu tiền sử dụng đất, các bị cáo nhận thức việc làm của mình là không sai. Nhưng cho đến khi làm việc với CQĐT, các bị cáo đã nhận thức lại và thừa nhận sai phạm của mình.
Hôm nay, HĐXX tiếp tục với phần xét hỏi.