Dấu hỏi về năng lực của nhà thầu
Thời gian qua, tình trạng gian lận, tiêu cực, tham nhũng trong đấu thầu luôn có những diễn biến phức tạp. Đặc biệt là hiện tượng các nhà thầu thiếu trung thực khi cung cấp hồ sơ dự thầu, báo cáo tài chính, hợp đồng xây lắp tương tự… để có thể qua mắt đơn vị chấm thầu và chủ đầu tư. Điều này đã gây ra những hệ lụy tiêu cực, làm mất đi tính cạnh tranh bình đẳng trong công tác đấu thầu.
Theo tìm hiểu, Gói thầu số 03: Chi phí xây dựng + đảm bảo an toàn giao thông Công trình: Cải tạo, nâng cấp đường Đục Khê đi Tiên Mai, huyện Mỹ Đức (Giai đoạn 2) do ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) huyện Mỹ Đức làm chủ đầu tư bộc lộ nhiều bất thường về năng lực nhà thầu. Bên cạnh đó, chủ đầu tư (ban QLDA ĐTXD huyện Mỹ Đức) còn đùn đẩy trách nhiệm minh bạch thông tin cho nhà thầu thi công.
Ban QLDA ĐTXD huyện Mỹ Đức thuộc UBND huyện Mỹ Đức, Hà Nội.
Cụ thể, ngày 27/12/2021, Giám đốc ban QLDA ĐTXD huyện Mỹ Đức Vũ Văn Chuyên đã ký Quyết định số 2250/QĐ-BQL, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 03 kể trên với giá trúng thầu là 65.583.000.000 đồng. So với giá dự toán 65.583.003.000 đồng, số tiền tiết kiệm chỉ tượng trưng ở mức 3.000 đồng, tương ứng tỉ lệ 0,000004%.
Một trong những công tác quan trọng khi tổ chức đấu thầu qua mạng là đánh giá E-Hồ sơ mời thầu (HSMT). Trách nhiệm này được chủ đầu tư giao cho công ty CP tư vấn xây dựng giao thông Tây Thăng Long.
Ngày 21/12/2021, đơn vị tư vấn đã có báo cáo số 552/BCĐG-TTL về việc đánh giá đề xuất kỹ thuật; ngày 24/12/2021 tiếp tục ra báo cáo số 552a/BCĐG-TTL đánh giá đề xuất tài chính; sau đó là thông báo số 2444/TB-TCKH ngày 27/12/2021 của phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Mỹ Đức thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu.
Theo đó, tại E-HSMT do ban QLDA ĐTXD huyện Mỹ Đức phát hành, chủ đầu tư nêu rõ yêu cầu về doanh thu hàng năm từ hoạt động xây dựng trong 3 năm gần nhất cho các nhà thầu tham dự: “Doanh thu bình quân hàng năm tối thiểu là 79.793.000.000 đồng, trong vòng 3 năm gần đây. Doanh thu xây dựng hàng năm được tính bằng tổng khoản thanh toán cho các hợp đồng xây lắp mà nhà thầu nhận được trong năm đó”.
Chi tiết yêu cầu về doanh thu từ hoạt động xây dựng trong 3 năm gần đây theo E-HSMT mà chủ đầu tư đưa ra
Đáng nói, cũng trong năm 2021, công ty Trung Thành đã tham gia đấu và trúng gói thầu: Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình thuộc Công trình cải tạo, sửa chữa trụ sở làm việc văn phòng do cục Quản lý thị trường thành phố Hà Nội làm chủ đầu tư, có giá trị 4.301.998.998 đồng.
Tại gói thầu này, doanh thu bình quân hàng năm từ hoạt động xây dựng của công ty Trung Thành Việt Nam được kê khai là 41.463.229.526 đồng. Con số chỉ bằng hơn 50% yêu cầu trong E-HSMT gói thầu số 03 của ban QLDA ĐTXD huyện Mỹ Đức (79.793.000.000 đồng).
Doanh thu bình quân hàng năm từ hoạt động xây dựng trong 3 năm 2018, 2019, 2020 của công ty Cổ phần Trung Thành Việt Nam (trích tại Báo cáo đánh giá gói thầu: Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình thuộc Công trình cải tạo, sửa chữa trụ sở làm việc Văn phòng do cục Quản lý thị trường thành phố Hà Nội làm chủ đầu tư).
Một điểm đáng lưu ý khác liên quan đến kinh nghiệm thực hiện hợp đồng tương tự của công ty Trung Thành Việt Nam.
Cụ thể, E-HSMT của gói thầu số 03 đỏi hỏi yêu cầu về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự: “Số lượng hợp đồng bằng 3 hoặc khác 3, ít nhất có 01 hợp đồng có giá trị tối thiểu là 45.909.000.000 đồng và tổng giá trị tất cả các hợp đồng ≥ 137.727.000.000 đồng”.
Chi tiết yêu cầu về kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự theo E-HSMT mà chủ đầu tư đưa ra.
Còn theo thống kê trên mạng đấu thầu quốc gia, công ty Trung Thành Việt Nam đã tham gia 14 gói thầu, trúng 14 gói tại nhiều địa phương. Với vai trò nhà thầu độc lập, doanh nghiệp này từng thực hiện 3 gói thầu lớn nhất có giá trị lần lượt là 25.039.698.000 đồng, 24.042.985.000 đồng và 17.456.000.000 đồng.
Danh sách các gói thầu công ty Trung Thành đã tham gia theo thứ tự giá trúng thầu cao - thấp (Theo thông tin trên mạng đấu thầu Quốc gia).
Chủ đầu tư “đá bóng” trách nhiệm
Trước những dấu hiệu bất thường tại gói thầu số 03, nhóm PV đã liên hệ với UBND huyện Mỹ Đức để làm rõ. Nhưng, thay vì trả lời trực tiếp với vai trò chủ đầu tư, ban QLDA ĐTXD huyện Mỹ Đức lại “đá bóng” trách nhiệm cho đơn vị thi công.
Cụ thể, trong buổi làm việc với nhóm PV, đại diện công ty Trung Thành cho biết được ủy quyền từ chủ đầu tư – thông tin: “Đây là một trong hai dự án mà tôi đã xin cho quê hương. Dự án này từng bị bỏ hoang từ năm 2008, thời gian qua, các trường học, bến xe gần đó trở nên bụi bặm, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân. Tôi đã báo cáo lên huyện, thành phố để nhanh chóng quyết toán giai đoạn cũ, triển khai dự án mới này”.
Trả lời về năng lực tài chính với những con số bất nhất, đại diện công ty Trung Thành Việt Nam giãi bày: “Về báo cáo tài chính, trong 3 năm 2018, 2019, 2020, bên tôi mất hơn một năm để làm các hợp đồng của Bộ. Ví dụ có những dự án trị giá vài chục tỷ nhưng lại chia làm 2 - 3 năm, mất nhiều thời gian nên các hợp đồng, báo cáo đang có một chút thiếu sót”.
Năng lực của công ty Trung Thành Việt Nam vẫn còn là ẩn số bởi chủ đầu tư – ban QLDA ĐTXD huyện Mỹ Đức chưa có lời giải thích thỏa đáng.
Duy Trung - Ngọc Bảo
