Những ai lần đầu tiên đặt chân vào sơn động Hoa Sơn, chắc chắn sẽ ngỡ ngàng trước vẻ đẹp lộng lẫy ở nơi này. Hệ thống sơn động Hoa Sơn vẫn còn giữ nguyên nét đẹp hoang sơ và kỳ vĩ, ẩn chứa những bí mật của thiên nhiên hùng vĩ trong lòng núi đá vôi. Đáy hang là một con suối ngầm chảy từ xã Chiềng Kheo đến xã Chiềng Mai, huyện Mai Sơn với chiều dài khoảng 15km.
Theo lời kể của người dân ở xã Chiềng Mai, huyện Mai Sơn, người phát hiện ra sơn động Hoa Sơn là gia đình ông Nguyễn Văn Trinh sinh sống ở bản Hoa Sơn 1. Trong thời gian làm nương cà phê, ông Trinh tình cờ phát hiện ra cửa hang ngầm, sâu vài chục mét như miệng giếng nước. Cửa sơn động nằm ẩn dưới một tảng đá vôi, lối xuống rất nhỏ chỉ đủ một người lọt vào. Vì quá tò mò, gia đình ông đã bắc thang xuống tìm lối vào khám phá sơn động ngầm. Khi vào được trong hang, ông mới thấy trong sơn động có vẻ đẹp lung linh huyền ảo đến kinh ngạc.
Sơn động Hoa Sơn được kiến tạo bởi con suối Chiềng Mai chảy qua thành hang ngầm khổng lồ với chiều dài khoảng 15km, rộng 7 - 10m và cao 8 - 11m. Vòm sơn động cao vút, lòng sơn động biến đổi khôn lường, chỗ rộng hàng trăm mét và hiền hòa như cái bể bơi khổng lồ, chỗ thì xiết hẹp lại và đầy đá tảng nhấp nhô trơn tuột.
Trong sơn động xuất hiện vô số nhũ đá, cột măng đá với nhiều hình thù kỳ quái khác nhau, tạo nên một nét đẹp kỳ vĩ và hoang sơ, làm say đắm những ai có niềm đam mê khám phá du lịch nơi vùng cao Tây Bắc. Sơn động Hoa Sơn thuộc quần thể hang động cao nguyên Nà Sản, hiện là sơn động tự nhiên đẹp nhất tỉnh Sơn La.
Nếu du khách muốn khám phá sơn động Hoa Sơn, du khách có thể đi theo 2 tuyến đường chính: Tuyến đường thứ nhất, từ Quốc lộ 6 đến ngã ba Mai Sơn, theo Quốc lộ 4G vào huyện Sông Mã (khoảng 7km), qua dốc bản Mạt khoảng 300m có 1 đường rẽ phải, đi khoảng 5km là đến sơn động Hoa Sơn; Tuyến đường thứ 2: Từ thành phố Sơn La hướng về Hà nội theo Quốc lộ 6 đến Km6 rẽ phải, đi qua Công ty Cấp II đi thẳng tới sơn động Hoa Sơn.
Theo Dân Việt