Đã thành thông lệ, từ khoảng cuối tháng 11 năm trước đến tháng 2 năm sau, mùa tuyển quân lại bắt đầu, các địa phương sẽ đồng loạt tổ chức lễ giao - nhận quân. Trong khi nhiều nam thanh niên vui vẻ, tình nguyện lên đường nhập ngũ thì vẫn có một số người tìm mọi cách để trốn tránh nghĩa vụ quân sự. Đây là hành vi vi phạm pháp luật, không chỉ bị dư luận xã hội lên án mà còn bị xử lý nghiêm khắc tùy vào tính chất, mức độ vi phạm.
Năm 2021, mức xử phạt đối với người trốn nghĩa vụ quân sự như sau:
Phạt hành chính
Căn cứ Điều 4, 5, 6 và 7 của Nghị định 120/2013/NĐ-CP:
Phạt từ 800.000 đồng - 1,2 triệu đồng nếu không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm kiểm tra, khám sức khỏe ghi trong giấy gọi mà không có lý do chính đáng
Phạt từ 1,5 triệu đồng - 2,5 triệu đồng nếu không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ mà không có lý do chính đáng.
Ngoài bị phạt tiền, người có một trong các hành vi nêu trên còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là buộc chấp hành lệnh gọi nhập ngũ.
Phạt từ 2-4 triệu đồng nếu:
+ Gian dối làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của mình nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự
+ Đưa tiền hoặc lợi ích vật chất khác cho cán bộ, nhân viên y tế để làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe.
Xử lý hình sự
Căn cứ Điều 332 Bộ luật Hình sự 2015.
Người không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký nghĩa vụ quân sự, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh gọi tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt vi phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội Trốn tránh nghĩa vụ quân sự, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Đặc biệt, nếu có thêm các tình tiết tăng nặng như: Tự gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của mình; Phạm tội trong thời chiến hay Lôi kéo người khác phạm tội thì mức phạt tù từ 1–5 năm.
