NSND Minh Châu là một trong những gương mặt kỳ cựu trên màn ảnh rộng lẫn màn ảnh nhỏ của khán giả cả nước. Nữ nghệ sĩ khiến nhiều người phải thán phục vì sức lao động nghệ thuật bền bỉ của bà. Bà từng cho hay, tiền cát-xê đóng phim không đủ cho bà chi tiêu phục vụ việc đi lại từ nhà tới phim trường nhưng bà vẫn làm phim với lòng nhiệt thành nhất.
NSND Minh Châu (sinh năm 1956) tên đầy đủ là Nguyễn Thị Minh Châu. Bà sinh ra tại Thái Nguyên trong một gia đình nho giáo. Mặc dù nhà có tới 10 anh chị em nhưng ai cũng được cha mẹ giáo dục một cách kỹ lưỡng. Tất cả các anh chị em của nữ nghệ sĩ đều rất thành danh. Hồi nhỏ, nghe những lời giáo huấn của bố, Minh Châu thấy không lọt tai. Bà rất khó chịu nhưng tới giờ nghĩ lại, bà luôn thầm cảm ơn cha mẹ mình vì nhờ đó, mới có Minh Châu cứng cỏi ngày hôm nay.
Vào những năm cuối thập niên 80, Minh Châu nổi tiếng với vai Nguyệt trong bộ phim "Cô gái trên sông" của đạo diễn Đặng Nhật Minh và Liên trong phim "Người đàn bà nghịch cát" năm 1989. Suốt 40 năm hoạt động điện ảnh, nữ nghệ sĩ để lại nhiều dấu ấn trong lòng khán giả qua nhiều tác phẩm ăn khách: Dòng sông vàng, Bến không chồng và rất nhiều bộ phim truyền hình của Hãng phim truyện Việt Nam khác.
Bằng những cống hiến hết mình cho nghề, NSND Minh Châu là một trong số ít các nghệ sĩ được danh dự nhận hai giải Bông Sen Vàng. Ngoài ra, bà còn giành được một giải Cánh diều vàng cho Nữ diễn viên chính xuất sắc cho vai Thường trong phim "Bí thư tỉnh ủy" năm 2010. Bà được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân năm 2015.
Nổi tiếng với nhiều hình tượng đẹp nhưng truân chuyên trong các vai diễn trên phim, NSND Minh Châu ngoài đời cũng "hồng nhan bạc phận" với những trắc trở trong chuyện tình yêu. Nhiều người bảo, các vai diễn đã vận vào cuộc đời Minh Châu, vậy mà nữ diễn viên tài hoa lại không nghĩ thế. Bà hóm hỉnh: "Tôi đem câu chuyện của mình ám ảnh vào nhân vật mới đúng"..
Được biết, khi tuổi còn trẻ, NSND Minh Châu kết hôn cùng kiến trúc sư Kiều Tuấn, cũng là phó đạo điễn của phim "Cô gái trên sông". Thời điểm ấy, nữ nghệ sĩ được đánh giá rất cao về nghề và phải đi công tác suốt. Đó cũng là một phần lý do chuyện tình cảm của bà gặp trắc trở.
Khi hôn nhân nảy sinh những mâu thuẫn, NSND Minh Châu quyết định dừng lại. Nữ nghệ sĩ dắt con gái 7 tuổi ra khỏi nhà với lòng kiêu hãnh cùng đôi bàn tay trắng. Lúc ấy, họ mới ly thân và 10 năm sau, NSND Minh Châu chứng kiến nỗi đau kiến trúc sư Kiều Tuấn đột ngột qua đời.
Khi chồng mất, NSND Minh Châu vẫn lo toan chu tất cho người đã khuất. Sau đó, bà kiên định với cuộc sống tự do của mình. Nhiều khi nữ nghệ sĩ nói vui rằng bà mãi mãi là "người đàn bà tự do". Trong suốt thời gian đó, bà cũng trải qua chuyện tình yêu nhưng không người đàn ông đủ dũng cảm để hy sinh và bước vào cuộc đời nữ nghệ sĩ. Vậy nên đến hiện tại, NSND Minh Châu vẫn sống một mình.
Ở tuổi ngoài 60, bà có cuộc sống bình lặng. Con gái của NSND Minh Châu hiện tại đang sinh sống ở nước ngoài. Đã có những lúc, nữ nghệ sĩ chạnh lòng trong nỗi cô đơn. Nhưng năm tháng qua đi, cảm giác một mình như vậy dần trở thành một thói quen, khi Minh Châu biết cách tự cân bằng cảm xúc.
Diễn viên "Những cô gái trên sông" hài lòng với những gì mà mình có. Bà hạnh phúc khi nhìn con gái khôn lớn trưởng thành, xung quanh lại luôn có gia đình bạn bè nên có lúc còn chẳng có thời gian mà buồn. Minh Châu thường xuyên họp mặt bạn bè, sẻ chia những câu chuyện, đi dã ngoại, tham gia các hoạt động xã hội.
Không chỉ thành công ở nghiệp diễn, thời gian trước NSND Minh Châu còn kinh doanh bất động sản. Nữ nghệ sĩ từng chia sẻ tiền đi diễn của bà không đủ để nuôi con. "Công việc đóng phim không đủ để tôi nuôi nổi bản thân và con gái. Khi cuộc sống đẩy tôi đến chân tường, nếu không làm thì tôi sẽ chết. Chính vì thế, tôi nghĩ mình cần làm thêm một nghề gì đó để nuôi gia đình và chính nghề diễn đang đeo đuổi. May mắn là tôi được ông trời thương nên công việc đang làm có thể trang trải để nuôi mình, nuôi con" - Minh Châu chia sẻ.
Gấp lại chuyện phim chuyện cuộc sống với bộn bề lo toan, với Minh Châu một cái kết có hậu cho chính bà sau nhiều biến cố trong đời, đó là con gái duy nhất thành đạt, cuộc sống bình yên.
Nữ nghệ sĩ tự nhận ra rằng, ở tuổi ngoài 60, không ai khác, ngoài chính bản thân mình sẽ tự phải mang lại cho mình những niềm vui trong cuộc đời, để tự biết mình đang ở đâu trong thế giới ấy, để biết tự cân bằng cho tâm hồn mình với những đòi hỏi của riêng mình, điều mà nhiều người phụ nữ ở thế hệ Minh Châu, không phải ai cũng thực hiện được.