Mới đây, nghệ sĩ Xuân Hinh vui vẻ khoe hình ảnh giám tuyển kiến trúc nổi tiếng Evangelos Kotsioris, đến từ Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại (MoMA) ở New York, đích thân lặn lội sang Việt Nam để chiêm ngưỡng công trình Bảo tàng Đạo Mẫu của ông. Chuyến thăm đầy bất ngờ này như một lời khẳng định về sự hấp dẫn về kiến trúc độc đáo và tinh thần văn hóa dân tộc mà bảo tàng mang lại.
"Vua hài đất Bắc" chia sẻ: "Một ngày nắng đẹp, Bảo tàng Đạo Mẫu tiếp đón anh Evangelos Kotsioris, Giám tuyển lĩnh vực kiến trúc của Bảo tàng nghệ thuật hiện đại MoMA tại New York tới thăm. Cuộc trò chuyện đã diễn ra cả một buổi chiều, chủ đề Kiến trúc đương đại với tín ngưỡng truyền thống và nghệ thuật, văn hoá dân gian được đạm bàn rôm rả. Một cuộc đối thoại thú vị giữa nghệ Sĩ - Arb architects với giám tuyển của bảo tàng MoMA".
Nghệ sĩ Xuân Hinh đã tiếp đón anh Evangelos Kotsioris - giám tuyển lĩnh vực kiến trúc của Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại MoMA tại New York, đến thăm Bảo tàng Đạo Mẫu do ông xây dựng ở ngoại thành Hà Nội.
Bảo tàng Đạo Mẫu là công trình tâm huyết mà nghệ sĩ Xuân Hinh đã dành cả đời để thực hiện, với ý tưởng hình thành từ nhiều năm trước.
Sau khi tích lũy đủ tâm huyết và nguồn lực, ông đã quyết định xây dựng bảo tàng như một cách lưu giữ, bảo tồn và lan tỏa văn hóa dân gian, đặc biệt là tín ngưỡng Đạo Mẫu của người Việt.
Điều khiến nhiều người ngỡ ngàng là sự kỳ công trong từng chi tiết của bảo tàng. Công trình sử dụng đến 5 triệu viên ngói cổ và 1 triệu viên gạch thất cổ - những vật liệu đã được Xuân Hinh sưu tầm suốt 8 năm từ hàng nghìn ngôi nhà cổ trải dọc khắp vùng Bắc Bộ.
Nghệ sĩ chia sẻ rằng: "Tôi làm bằng cả cái tâm, mang hết 'của nả' trong nhà đi làm. Mỗi viên gạch, viên ngói đều có câu chuyện riêng, mang đậm hồn quê Bắc Bộ".
Ngoài việc sử dụng vật liệu cổ, bảo tàng còn được bao quanh bởi vườn cây ăn quả hơn 50 năm tuổi, ao nước lớn với chum cổ và tre trúc xanh mát.
Cảnh quan đậm chất làng quê Bắc Bộ này đã góp phần tạo nên sự gần gũi và thiêng liêng, như chính nét văn hóa mà nghệ sĩ muốn truyền tải.
Trong quá trình hiện thực hóa công trình đồ sộ này, Xuân Hinh đã bắt tay với kiến trúc sư Nguyễn Hà - người đã đóng góp không nhỏ vào việc thiết kế và định hình phong cách kiến trúc của bảo tàng. KTS Nguyễn Hà tâm sự trong một cuộc trò chuyện: "Nghệ sĩ Xuân Hinh có nhiều lựa chọn lắm... Chắc cũng lựa chọn nhiều rồi đến mình thì chắc cũng là vớt vát rồi".
Không kém phần hài hước, Xuân Hinh cũng “bắt bẻ” ngay: "Trả tiền đàng hoàng chứ có ai là làm hộ đâu. Không ai tên là làm hộ ở đây cả". Những câu nói dí dỏm nhưng cho thấy tinh thần quyết tâm và tâm huyết của Xuân Hinh dành cho công trình này.
Bên cạnh sự ngưỡng mộ dành cho công trình đồ sộ của nghệ sĩ Xuân Hinh, nhiều cư dân mạng cũng không khỏi tò mò về 3 cột tháp cao vút nằm trong khuôn viên bảo tàng Đạo Mẫu. Trên mạng xã hội Threads, một tài khoản chia sẻ hình ảnh những cột tháp độc đáo với câu hỏi: "Mọi người ơi, bên trong những cái cột này của nhà nghệ sĩ Xuân Hinh có phải nhà ở không ạ? Hay chỉ để tượng trưng thôi? Mình tò mò quá".
Bài đăng nhanh chóng thu hút sự chú ý với hàng nghìn lượt tương tác và bình luận. Nhiều người bày tỏ sự ngạc nhiên trước thiết kế lạ mắt, trong khi số khác cho rằng đây chỉ là điểm nhấn kiến trúc mang tính biểu tượng, không phải không gian sinh hoạt.
Trước sự thắc mắc của nhiều người, kiến trúc sư Nguyễn Hà - người trực tiếp thiết kế bảo tàng - đã từng chia sẻ về câu chuyện thú vị đằng sau việc xây dựng 3 cột tháp này. Trong một buổi trò chuyện, khi đề cập đến việc tạo điểm nhấn cho khuôn viên bảo tàng, cô Nguyễn Hà hỏi Xuân Hinh rằng liệu ông có muốn làm công trình “trông chơi bời” không. Nghệ sĩ lập tức trả lời rằng có. Sau đó, nữ kiến trúc sư đã gợi ý xây dựng 3 cột tháp như một điểm nhấn để "chơi" cho tới hơn cả hàng xóm, và Xuân Hinh vui vẻ đồng ý với ý tưởng này.
Như vậy, có thể thấy 3 cột tháp được xây dựng với mục đích tạo điểm nhấn kiến trúc độc đáo, mang tính biểu tượng nhiều hơn là chức năng sinh hoạt.
Thiết kế phá cách và sáng tạo của bảo tàng Đạo Mẫu đã khiến nhiều người không khỏi tò mò, bàn tán sôi nổi trên các diễn đàn mạng.
Điều đặc biệt là bảo tàng không chỉ mang giá trị văn hóa, mà còn trở thành một tác phẩm nghệ thuật đương đại - sự kết hợp giữa kiến trúc truyền thống Bắc Bộ với sự hiện đại và sáng tạo trong cách bài trí không gian.
Công trình cũng từng lên báo nước ngoài. Nhiều người ngoại quốc bày tỏ sự kinh ngạc về quy mô và sự độc đáo của bảo tàng, đồng thời nó chứa đựng một tinh thần văn hóa sâu sắc.
Không dừng lại ở việc xây dựng một công trình kiến trúc độc đáo, Xuân Hinh còn dự định tổ chức các buổi biểu diễn nghệ thuật tại bảo tàng, nhằm mang đến cho du khách trải nghiệm sống động về văn hóa dân gian.
Ông dự định mua thuyền quan họ thả vào ao và mời các nghệ sĩ biểu diễn trên thuyền, tái hiện không gian văn hóa Bắc Bộ ngay giữa lòng bảo tàng.
Ý tưởng này không chỉ mang tính nghệ thuật cao mà còn góp phần tạo ra không gian giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về những giá trị văn hóa dân gian lâu đời.
Xem thêm: Kiến trúc sư Nguyễn Hà với tác phẩm kiến trúc Bảo Tàng Đạo Mẫu đã giành giải thưởng Moira Gemmill - giải thưởng kiến trúc danh giá nhất thế giới.
