Ngày 15/8, Hệ thống Tiêm chủng VNVC công bố ra mắt và triển khai tiêm đầu tiên vắc xin MenACWY-TT do tập đoàn dược phẩm hàng đầu thế giới Pfizer (Mỹ) sản xuất tại nhà máy hiện đại ở Bỉ. Vắc xin ứng dụng công nghệ cộng hợp tiên tiến, kết hợp protein từ giải độc tố uốn ván (Tetanus Toxoid - TT) giúp “huấn luyện” hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt vi khuẩn não mô cầu, tạo kháng thể bền vững, duy trì trí nhớ miễn dịch lâu dài và giảm tỷ lệ người lành mang trùng.
Đây là loại vắc xin tứ giá đầu tiên trên thế giới được chỉ định tiêm cho trẻ em từ 6 tuần tuổi, sử dụng an toàn tại hơn 80 quốc gia với trên 32 triệu liều (theo thông tin từ nhà sản xuất). Việt Nam là một trong số ít quốc gia ở Đông Nam Á được ưu tiên nguồn cung vắc xin quan trọng này.
Hệ thống Tiêm chủng VNVC công bố ra mắt và triển khai tiêm vắc xin não mô cầu mới tại Việt Nam, bảo vệ sớm cho trẻ em từ 6 tuần tuổi tại gần 240 trung tâm trên toàn quốc sáng 15/8. Ảnh: Mộc Thảo
Việc Hệ thống Tiêm chủng VNVC tiên phong đưa vắc xin MenACWY-TT vào sử dụng không chỉ mở ra cơ hội để trẻ em Việt Nam được bảo vệ sớm ngay từ những tuần đầu đời như các quốc gia phát triển khác, mà còn khẳng định quyết tâm hội nhập, tiếp cận nhanh các thành tựu y học tiên tiến và bắt kịp xu hướng phòng bệnh truyền nhiễm toàn cầu.
Sáng 15/8, nghe tin VNVC có vắc xin não mô cầu mới, chị Vũ Thị Thanh, 40 tuổi (xã Vĩnh Lộc, TP.HCM) đưa con trai 4 tuổi đến tiêm. Chị chia sẻ: “Tôi tìm hiểu não mô cầu gây viêm màng não rất nguy hiểm, mùa nắng nóng dễ khiến sức khỏe con suy giảm. Con tôi đang học mầm non, môi trường đông đúc nên dễ bị lây bệnh. Tôi mong con có kháng thể và duy trì hệ miễn dịch lâu dài để phát triển khỏe mạnh”, chị Thanh chia sẻ.
Chị Thanh đưa con đến tiêm ngừa vắc xin não mô cầu sáng 15/8, tại Hệ thống Tiêm chủng VNVC. Ảnh: Mộc Thảo
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, bệnh do não mô cầu còn được gọi là “bệnh tử 24 giờ” có thể khiến người khỏe mạnh tử vong trong chưa đầy 24 giờ, trong đó thể nhiễm trùng huyết tối cấp có thể cướp đi sinh mạng trong vòng 6-8 giờ. Nếu không được điều trị kịp thời, có tới 50% bệnh nhân tử vong. Trong số những người sống sót, 10-20% chịu di chứng nặng nề như đoạn chi, sẹo da, mất thính lực, mù lòa, suy thận, suy tim, co giật, động kinh, rối loạn hành vi. Tỷ lệ gặp di chứng có thể lên đến 50% ở trẻ dưới 12 tháng tuổi. Tại Việt Nam, các bệnh gây ra do não mô cầu được xếp vào nhóm 6 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm hàng đầu, có tỷ lệ tử vong cao nhất.
Dịch tễ bệnh não mô cầu khó dự đoán, các nhóm huyết thanh gây bệnh thường thay đổi theo thời gian, khu vực và độ tuổi. Vi khuẩn có thể cư trú âm thầm ở mũi họng của người khỏe mạnh từ vài ngày đến vài tháng mà không gây triệu chứng, trở thành nguồn lây lan khó kiểm soát. Trong đợt dịch, tỷ lệ người mang mầm bệnh có thể tăng từ 10-20% lên tới 50%.
Trẻ em dưới 12 tháng tuổi thuộc nhóm có nguy cơ mắc bệnh do não mô cầu cao nhất. Đây là căn bệnh diễn tiến rất nhanh, có thể gây tử vong chỉ sau vài giờ đồng hồ kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên. “Ngay cả khi điều trị kịp thời, trẻ vẫn có thể đối mặt với di chứng suốt đời”, bác sĩ Chính khuyến cáo.
Không chỉ vậy, bệnh còn gây nhiều hệ lụy và gánh nặng cho gia đình cũng như xã hội. Tại Việt Nam, chi phí chăm sóc bệnh nhân viêm màng não chiếm 83% tổng chi tiêu hàng tháng của hộ gia đình. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, nước ta đã ghi nhận hàng chục ca mắc, 2 ca tử vong, cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch ở khu vực phía Nam.
Phụ huynh đưa trẻ đi tiêm vắc xin phòng bệnh tại Hệ thống Tiêm chủng VNVC. Ảnh: Mộc Thảo
Bác sĩ Chính lưu ý các vắc xin não mô cầu không có miễn dịch chéo, do đó trẻ em và người lớn nên tiêm phối hợp các loại vắc xin nhóm B và nhóm A, C, Y, W để phòng đầy đủ cả 5 nhóm huyết thanh gây bệnh. Tùy theo lịch sử tiêm chủng, tình hình dịch tễ, độ tuổi và nhu cầu…, bác sĩ sẽ chỉ định loại vắc xin và lịch tiêm phù hợp để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu nhất.
Với việc đưa vắc xin MenACWY-TT vào sử dụng, VNVC trở thành hệ thống tiêm chủng vắc xin đầu tiên tại Việt Nam cung cấp trọn bộ 5 vắc xin phòng não mô cầu, giúp bảo vệ toàn diện trước 5 nhóm huyết thanh A, B, C, Y, W-135 cho mọi lứa tuổi, từ trẻ nhỏ, thanh thiếu niên đến người trưởng thành và người cao tuổi.
Từ đầu năm, VNVC cũng liên tiếp đưa về Việt Nam nhiều vắc xin thế hệ mới, như vắc xin não mô cầu ACYW cho trẻ từ 12 tháng tuổi, vắc xin phế cầu 15 và vắc xin phế cầu 20, khẳng định vai trò tiên phong trong việc nhanh chóng đưa các thành tựu y học tiên tiến đến với người dân, góp phần phát triển hệ thống y tế dự phòng nâng cao chất lượng dịch vụ y tế Việt Nam.
