Sáng 22/10, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, các đại biểu thảo luận ở tổ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; Tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2022, dự toán ngân sáchnhà nước, kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2023…
Thảo luận ở tổ Tp.Hồ Chí Minh, ĐBQH Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy thẳng thắn chia sẻ dưới góc độ của người trực tiếp điều hành một bệnh viện, trực tiếp chứng kiến bệnh nhân hàng ngày để thấy được người bệnh khổ như thế nào trong thời gian qua.
Theo ông Nguyễn Tri Thức, từ lúc có những ý kiến nói lên việc thiếu thuốc, thiếu trang thiết bị đến nay hơn 8 tháng, bộ ban ngành đã có rất nhiều cuộc họp, gặp gỡ lắng nghe rất nhiều lần nhưng đến nay vẫn chưa có thay đổi nào về mặt chính sách.
“Tất cả nhân viên y tế ở các bệnh viện vẫn đang loay hoay không biết mua sắm như thế nào cho đúng… Hiện, nhân viên y tế thời gian làm chuyên môn giảm đi rất nhiều mà tập trung vào mua sắm, đấu thầu, dẫn tới rất nhiều khó khăn”, ông Thức nêu thực tế.
Giám đốc BV Chợ Rẫy lo ngại sắp tới đây có tình trạng nữa đó là trang thiết bị y tế, tất cả các máy CT, xạ trị cao cấp đa số là độc quyền của hãng nào phải đi theo thiết bị của hãng đó.
Ông Thức nêu ví dụ: Một máy CT ở bệnh viện Chợ Rẫy, BV đa khoa Trung ương Cần Thơ cháy một bóng đèn là bình thường vì lưu lượng sử dụng rất cao (khoảng 3-4 tháng hỏng một bóng đèn), mà máy CT đó của hãng A khi mua bóng đèn là phải mua của hãng A, vì mua của hãng B là không gắn vào được. Nhưng, trong quá trình làm khi mua của hãng A hoặc ghi cấu hình na ná như vậy thì vi phạm định hướng coi là chỉ định thầu hoặc là thông thầu, nên đây là một bấp cập.
“Khi làm một kế hoạch lựa chọn nhà thầu phải đủ ba bảng báo giá theo Thông tư 58, nhưng một hãng độc quyền, một nhà phân phối thì lấy đâu ra ba báo giá? Do đó, hiện những máy CT, máy xạ trị… những thiết bị cao cấp ở các bệnh viện công lập mà hỏng là không thể nào sửa được. Hiện giờ Chợ Rẫy vẫn đang bế tắc vấn đề đó.
Một khi máy CT dừng hoạt động thì bệnh nhân đi đâu? Bệnh nhân chỉ có hai lựa chọn: Một là chịu, hai là ra bệnh viện tư. Thêm vào đó bệnh viện công phải đi tìm một bệnh viện tư để làm hợp đồng để người bệnh được hưởng bảo hiểm y tế. Bao nhiêu khó khăn đổ hết lên đầu bệnh nhân nghèo”, ông Thức chia sẻ.
Theo ông Thức, bệnh nhân có điều kiện một chút họ sẽ ra bệnh viện tư, nhưng thực tế là giá dịch vụ của bệnh viện tư chắc chắn sẽ cao hơn bệnh viện công, đặc biệt những bệnh viện công mang vai trò bệnh viện công chủ đạo trong y tế Nhà nước như Bạch Mai, Chợ Rẫy, Việt Đức, K… giá dịch vụ y tế rất phù hợp cho người nghèo, cho gia đình chính sách.
Từ thực tế này, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho rằng đây là vấn đề khẩn thiết, ông đề nghị các đại biểu có ý kiến để các bệnh viện công được sửa chữa, nhất là khi Tết Nguyên đán đang cận kề nếu không được sửa chữa trang thiết bị y tế sẽ ảnh hưởng chung đến hoạt động chung của bệnh viện.
Về nhân lực y tế nghỉ việc, thôi việc, trước ý kiến cho rằng bác sĩ chuyển từ công sang tư vẫn phục vụ nhân dân, ông thức cho rằng điều này là đúng nhưng chưa đủ.
“Bệnh viện tư khi mời một bác sĩ bệnh viện công thì chắc chắn bác sĩ đó là tinh hoa, bác sĩ giỏi. Vì bệnh viện tư không bao giờ mời bác sĩ dở, đó là kinh doanh, là thương hiệu. Do đó, khi dịch chuyển như vậy người nghèo trong bệnh viện công bác sĩ trình độ giỏi giới hạn, còn tinh hoa giới y khoa lại dịch chuyển ra khối tư nhân. Người có điều kiện sẽ có cơ hội tiếp cận bác sĩ giỏi nhiều hơn như vậy không có công bằng trong chăm sóc y tế, tạo sự mất bình đẳng chăm sóc y tế đối với người nghèo”, ông Thức nói.
Với những phân tích trên, ông Thức đề nghị Thường vụ Quốc hội ra một Nghị quyết để giải quyết tức thì những tình trạng của ngành y tế trong thời gian chờ đợi sửa tất cả các luật khác.
Cần đánh giá tổng thể
Cùng trao đổi về vấn đề này, ĐBQH Phạm Khánh Phong Lan nêu lên thực tế: “Hiện cứ mỗi người dân, kể cả người bạn bè của tôi ai cũng nói đi vào bệnh viện quá thiếu thốn, thiếu từ băng gạc, bệnh nhân phải chịu đau đớn, tự đi mua thì bảo hiểm y tế không thanh toán được. Như vậy, đã tước đi quyền lợi bảo hiểm y tế của người dân, làm giảm đi giá trị bảo hiểm y tế, chưa hoàn thành được nhiệm vụ bảo vệ chăm sóc và nâng cao sức khỏe của người dân”.
Từ đó, đại biểu đoàn Tp.HCM cho rằng cần nhìn nhận vấn đề, phân tích, đánh giá tổng thể về tình trạng cán bộ, nhân viên y tế nghỉ việc cũng như thực trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế.
ĐBQH Nguyễn Phú Cường, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) bày tỏ: “Tôi cho rằng ngành y tế cũng rất khó khăn. Đồng chí Bộ trưởng mới không thể kỳ vọng một ngày một bữa và có cái “đũa thần” để xử lý hết những khó khăn, vướng mắc. Nhưng để giải quyết cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị chứ một mình ngành y tế sẽ rất khó”.
Ông Nguyễn Phú Cường cho rằng, đối với tư nhân việc mua sắm rất dễ nhưng công lập các thủ tục kèm theo và các cơ quan cũng phải làm đúng quy định pháp luật. Mà đúng quy định pháp luật thì thời gian sẽ bị chậm đi nên nhiều cái chúng ta phải xử lý.