Ngành Trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo là một trong những lĩnh vực công nghệ phát triển nhanh nhất hiện nay, được ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành nghề như giáo dục, y tế, công nghệ thông tin, tài chính, sản xuất cho đến giải trí và nghệ thuật. AI đang dần trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống con người cũng như thúc đẩy tăng trưởng kinh tế – xã hội ở nhiều quốc gia.
Về bản chất, Trí tuệ nhân tạo là một ngành thuộc khoa học máy tính, tập trung nghiên cứu và phát triển các hệ thống máy móc, phần mềm có khả năng mô phỏng trí thông minh của con người. Các hệ thống này được lập trình để học hỏi, phân tích, suy luận và đưa ra quyết định tương tự con người. Hiện nay, AI đã hiện diện phổ biến trong đời sống hằng ngày với nhiều ứng dụng quen thuộc như nhận diện khuôn mặt, dịch ngôn ngữ tự động, xe tự lái, trợ lý ảo, hệ thống chatbot chăm sóc khách hàng hay gợi ý nội dung thông minh.
Về thu nhập, ngành Trí tuệ nhân tạo được đánh giá là có mức lương hấp dẫn. Người mới ra trường hoặc dưới 1 năm kinh nghiệm có thể nhận mức lương trung bình khoảng 12 triệu đồng/tháng. Với kinh nghiệm từ 1–3 năm, thu nhập thường vượt mốc 20 triệu đồng/tháng. Đặc biệt, những chuyên gia AI có trên 5 năm kinh nghiệm có thể đạt mức lương lên tới 40 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn, tùy vị trí và doanh nghiệp.
Tại Việt Nam, AI đang được chú trọng đầu tư mạnh mẽ thông qua việc xây dựng các trung tâm nghiên cứu, đào tạo và ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Điều này mở ra nhu cầu rất lớn về nguồn nhân lực AI chất lượng cao trong tương lai gần.
Sinh viên tốt nghiệp ngành Trí tuệ nhân tạo có thể đảm nhiệm nhiều vị trí đa dạng như: chuyên gia phân tích và khai thác dữ liệu, kỹ sư dữ liệu, nhà khoa học dữ liệu, lập trình viên AI, chuyên viên quản lý dự án công nghệ, giảng viên, nhà nghiên cứu AI và khoa học dữ liệu tại các tổ chức, doanh nghiệp thuộc hầu hết lĩnh vực của nền kinh tế.
Ngành Nông nghiệp Công nghệ cao
Ngành Nông nghiệp Công nghệ cao là một lĩnh vực đào tạo mới mẻ nhưng mang tính chiến lược. Ngành này kết hợp giữa khoa học nông nghiệp truyền thống với các tiến bộ vượt bậc của công nghệ hiện đại như công nghệ sinh học, kỹ thuật tự động hóa, trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), cảm biến môi trường, dữ liệu lớn (Big Data)... để tạo ra những mô hình sản xuất nông nghiệp thông minh, bền vững và hiệu quả.
Đây là ngành học đa ngành, liên quan đến kỹ thuật, công nghệ, sinh học và cả quản trị, cho phép người học tiếp cận toàn diện các khía cạnh của sản xuất nông nghiệp hiện đại. Ở Việt Nam, việc chuyển dịch từ nông nghiệp truyền thống sang nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là bước đi quan trọng để nâng cao giá trị nông sản, tăng năng suất và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người nông dân.
Sinh viên tốt nghiệp có thể làm việc ở các vị trí như kỹ sư canh tác thông minh, quản lý nông trại công nghệ cao, tư vấn chuyển đổi số nông nghiệp, kỹ thuật viên tại trung tâm nghiên cứu giống, hoặc chuyên viên phân tích dữ liệu nông nghiệp. Ngoài ra, người học còn có cơ hội tham gia các dự án nông nghiệp trong và ngoài nước, khởi nghiệp với mô hình trang trại thông minh, nông nghiệp đô thị, canh tác không đất, hoặc tiếp tục theo hướng nghiên cứu và giảng dạy.
Mức thu nhập khởi điểm của ngành này khoảng 9-12 triệu đồng, tăng lên khoảng 15-20 triệu sau 2-3 năm.Thu nhập trung bình của kỹ sư nông nghiệp có thể lên tới hơn 32 triệu đồng một tháng.
Ngành Marketing số
Nếu trước kia marketing chủ yếu dựa vào cảm nhận và ý tưởng sáng tạo, thì ngày nay dữ liệu đóng vai trò trung tâm trong mọi quyết định. Các nền tảng như Google, Facebook hay TikTok đều ứng dụng AI để phân phối nội dung và quảng cáo dựa trên hành vi người dùng, buộc người làm marketing phải biết phân tích số liệu, hiểu chân dung khách hàng và tối ưu chiến dịch bằng công nghệ.
Chính sự thay đổi này đã khiến Marketing, đặc biệt là Digital Marketing, trở thành lĩnh vực giao thoa giữa sáng tạo và tư duy dữ liệu, đồng thời được nhiều trường đại học đưa vào giảng dạy các học phần mới như phân tích hành vi người dùng, AI trong quảng cáo hay trực quan hóa dữ liệu truyền thông.
Theo thống kê, 30% bản tin tuyển dụng ở Việt Nam hiện nay dành cho những vị trí thuộc lĩnh vực Marketing, trong đó có Digital Marketing và có đến 30% vị trí quản lý doanh nghiệp cấp cao được nắm giữ bởi người từng ở các vị trí khác nhau thuộc ngành này.
Mức lương ngành Digital Marketing tại Việt Nam hiện nay khá hấp dẫn và tăng theo kinh nghiệm. Người mới vào nghề hoặc thực tập sinh thường nhận khoảng 4–9 triệu đồng/tháng, trong khi nhân viên có 1–3 năm kinh nghiệm đạt mức 9–15 triệu đồng/tháng. Với chuyên viên Digital Marketing có kỹ năng tốt, thu nhập phổ biến từ 15–25 triệu đồng/tháng. Ở các vị trí quản lý hoặc làm việc cho doanh nghiệp lớn, công ty nước ngoài, mức lương có thể lên tới 30–50 triệu đồng/tháng hoặc cao hơn.
Ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng
Trước đây, logistics thường được xem là ngành mang tính truyền thống, gắn liền với vận chuyển hàng hóa, kho bãi hay container. Tuy nhiên, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn đã làm thay đổi sâu sắc diện mạo của lĩnh vực này. Từ dự báo nhu cầu, theo dõi hành trình hàng hóa, quản lý tồn kho đến tối ưu tuyến vận chuyển, tất cả đều dựa vào các hệ thống tự động và phân tích dữ liệu thông minh.
Hiện nay, các tập đoàn thương mại điện tử, bán lẻ và vận tải đều cần đội ngũ logistics vừa am hiểu công nghệ, vừa có khả năng quản lý vận hành và tư duy số hóa. Những giải pháp như robot trong kho, thiết bị bay giao hàng, cảm biến giám sát chuỗi lạnh… đều đòi hỏi nhân lực chuyên môn để vận hành và kiểm soát. Chính vì vậy, nhu cầu nhân sự logistics đang tăng nhanh, trong khi yêu cầu đầu vào vẫn khá phù hợp với nhiều học sinh phổ thông.
Theo học ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng, sinh viên được trang bị kiến thức về quản trị kho bãi, vận tải đa phương thức, xuất nhập khẩu, quản lý đơn hàng, hoạch định nhu cầu, cũng như kỹ năng phân tích dữ liệu, làm việc với đối tác trong và ngoài nước. Sau khi tốt nghiệp, người học có thể đảm nhiệm nhiều vị trí như nhân viên logistics, điều phối vận tải, chuyên viên xuất nhập khẩu, quản lý kho, hoạch định chuỗi cung ứng hoặc quản lý mua hàng tại các doanh nghiệp sản xuất, thương mại, dịch vụ logistics trong và ngoài nước.
Ngành Khoa học dữ liệu
Khoa học dữ liệu được xem là ngành học “quyền lực” trong kỷ nguyên AI và chuyển đổi số, khi dữ liệu trở thành nguồn tài nguyên then chốt của mọi quyết định. Khả năng hiểu, phân tích và biến dữ liệu thành giá trị giúp ngành này dẫn đầu xu hướng toàn cầu và có tốc độ tăng trưởng rất nhanh.
Ngành học này là sự giao thoa giữa Toán học – Thống kê, lập trình và kiến thức ứng dụng, tập trung vào thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu lớn, kết hợp trí tuệ nhân tạo để phát hiện quy luật, dự báo xu hướng và hỗ trợ ra quyết định trong nhiều lĩnh vực.
Tại Việt Nam, nhu cầu nhân lực khoa học dữ liệu tăng mạnh cùng làn sóng chuyển đổi số. Ngành liên tục “khát” nhân sự, điểm chuẩn nằm trong nhóm cao, được đào tạo tại nhiều trường đại học lớn, mở ra cơ hội nghề nghiệp lâu dài trong nước và quốc tế.
Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể làm việc ở các vị trí như nhà khoa học dữ liệu, phân tích kinh doanh, kỹ sư dữ liệu hoặc AI. Mức lương ngành này thuộc nhóm cao, khởi điểm khoảng 10–20 triệu đồng/tháng và có thể tăng lên 30–50 triệu đồng/tháng hoặc hơn khi tích lũy kinh nghiệm và chuyên môn.
