Trái xay hay xay rừng là loại quả dại có tên khoa học là Velvet tamarind, đây là loại quả có nguồn gốc ở các nước nhiệt đới trong khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia. Ở Việt Nam, trái xay xuất hiện phổ biến ở khu vực Gia Lai và một số tỉnh thành miền Trung, Nam Bộ.
Trái xay có vỏ ngoài màu đen khi còn ở trên cây, sờ mịn như nhung. Trái có hình bầu dục, dài khoảng 2-3cm, vị chua ngọt, dễ ăn. Khi được hái xuống một thời gian, trái sẽ đổi màu nâu hoặc hơi vàng.
Trái xay rừng thường được người dân thu hoạch vào đầu tháng 7 cho đến hết tháng 9. Hiện nước ta đang tồn tại 2 loại trái xay khác nhau: Trái xay nhung có kích thước to, mềm mịn, trái ngon ngọt dễ ăn; còn trái xay sẻ bé hơn một chút, ít mịn màng hơn, vị chua hơn.
Trên một số trang mạng, trái xay rừng còn tươi có giá bán khoảng 200.000 đến 300.000 đồng/kg. Đối với trái được rim thêm đường hoặc muối ớt và đóng trong các hộp nhựa thì mức giá có thể lên tới 500.000 đồng/kg.
Làm trái xay rừng rim muối ớt vô cùng đơn giản. Bạn chỉ cần ấn nhẹ là lớp vỏ đen mịn bên ngoài sẽ nứt vỡ, sau đó lấy thịt quả bên trong xóc đều với muối ớt là có thể thưởng thức.
Bên cạnh việc sử dụng trái xay rừng để làm thứ ăn vặt, loại quả này cũng có một số lợi ích đối với sức khỏe. Sử dụng đúng cách loại quả này có thể giúp hạ Cholesterol máu, nhuận tràng, tiêu diệt vi khuẩn có hại trong dạ dày, trị mề đay, mẩn ngứa, nổi mụn nhọt,...
Giờ đây nhờ vào việc thu hoạch, chế biến trái xay, những người nông dân đã có thể mang về khoản thu nhập kha khá, giúp trang trải cho cuộc sống dễ dàng. Trung bình mỗi hộ gia đình kinh doanh trái xay có thể bán được từ 15-20kg quả mỗi ngày.
