Thời gian gần đây, cư dân ở khu phố Lê Hồng Phong, thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang, liên tục phản ánh việc UBND huyện Lục Ngạn thu hồi đất để thực hiện Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật và khu dân cư đường Lê Duẩn kéo dài, thị trấn Chũ với “giá bèo”, nhưng đem phân lô bán nền với giá gấp chục lần.
Thu hồi đất bán lại với giá cao gấp chục lần
Nhiều hộ dân ở khu Lê Hồng Phong, thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang “tố” bị chủ đầu tư dự án Xây dựng hạ tầng kỹ thuật và khu dân cư đường Lê Duẩn kéo dài là UBND huyện Lục Ngạn thu hồi đất với “giá bèo” nhưng đem phân lô, bán nền với giá gấp vài chục lần. Điều trớ trêu là những người vừa bị thu hồi đất với giá có hơn ba trăm nghìn/m2 ấy, lại được chủ đầu tư “tạo điều kiện” cho mua lại đất phân lô trên chính nền đất vừa bị thu hồi với giá cả chục triệu đồng/m2.
Trước đó, UBND huyện Lục Ngạn có Thông báo số 08/TB-UBND về việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư: Xây dựng hạ tầng kỹ thuật và khu dân cư đường Lê Duẩn kéo dài, thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang (giai đoạn 1) với diện tích đất dự kiến thu hồi là 60.435,8m2. Do đó đã khiến nhiều hộ dân bị thu hồi hàng nghìn mét vuông đất, cá biệt có những hộ bị thu hồi toàn bộ đất ở và hoa màu để phục vụ cho nhu cầu về đất ở cho những người dân thị trấn.
Thông tin trên Tài nguyên môi trường, ông Lương Đình Thắng, số nhà 139, khu Lê Hồng Phong cho biết: “Gia đình tôi có 2.992m2 đất sử dụng ổn định từ năm 1950, được UBND tỉnh Bắc Giang cấp “sổ hồng” năm1998. Mới đây bị UBND huyện Lục Ngạn quyết định thu hồi 1.778,6m2 để thực hiện dự án. Đất của gia đình tôi là đất ở lâu dài, trồng cây lâu năm, huyện Lục Ngạn chỉ bồi thường giá 221.000/m2, cộng cả hai khoản hỗ trợ là 372.000/m2. Toàn bộ tiền bồi thường chỉ được 897.000.000 đồng. Trong phần đất nhà tôi bị thu hồi có gần 600m2 theo quy hoạch sẽ được phân làm khu biệt thự, trong đó có ao và công trình phụ của gia đình nhưng Chủ tịch UBND huyện là ông Nguyễn Thanh Bình nói, nếu gia đình muốn giữ lại thì sẽ “ưu tiên” mua không thông qua đấu giá (khoảng 12.000.000 đồng/m2) nếu không buộc phải cưỡng chế”.
Bà Nguyễn Thị Mùi, sinh năm 1967, ở khu phố Lê Hồng Phong, sống độc thân nên được cư dân ở khu phố ký đơn kiến nghị giúp đỡ, nhưng UBND huyện Lục Ngạn vẫn áp mức bồi thường với giá bèo. Bà trình bày: “Tôi sinh sống tại thửa đất 2.500m2 do bố đẻ để lại từ năm 1991, đến nay đã cải tạo thành vườn, ao, nhà cửa và trồng hoa màu để mưu sinh. Nhưng UBND huyện Lục Ngạn thu hồi toàn bộ diện tích đất và bồi thường hỗ trợ tổng thể chỉ được 1,5 tỷ đồng, để mua lại 100m2 đất tái định cư tôi mất hơn 1 tỷ đồng. Tôi mất nhà cửa, ao vườn. Số tiền được đền bù chỉ đủ mua lại trăm mét đất, muốn có lại nhà để ở thì cũng chả có tiền đâu mà xây dựng”.
Ông Lương Đình Thắng bên khu đất của gia đình bị thu hồi
Cùng chung cảnh ngộ với nhiều hộ dân ở huyện Lục Ngạn, gia đình Ông Lương Đình Thắng có 2 con gái là quán quân cuộc thi Sao Mai: Lương Nguyệt Anh – quán quân Sao mai dòng nhạc dân ca năm 2011 và Lương Hải Yến – quán quân Sao mai dòng nhạc thính phòng năm 2019.
Ông Lương Đình Thắng và nhiều hộ dân thuộc thị trấn Chũ (huyện Lục Ngạn, Bắc Giang) nhiều tháng qua gửi đơn thư kêu cứu lên chính quyền các cấp về việc bị thu hồi đất với giá rẻ mạt.
Lương Hải Yến - Quán quân cuộc thi Sao Mai dòng nhạc thính phòng năm 2019 là con gái út của ông Thắng. gia đình Yến bị thu hồi gần 1.800m2 đất, được đền bù với giá rẻ.
Được biết dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật và khu dân cư đường Lê Duẩn kéo dài tại huyện Lục Ngạn do UBND huyện làm chủ đầu tư được phê duyệt tại QĐ 9307a ngày 25/10/2017.
Dự án có quy mô 17ha được chia làm 3 giai đoạn. Tại giai đoạn 1, diện tích đất thu hồi hơn 60 ngàn m2 thuộc 121 hộ dân, trong đó gia đình ông Lương Đình Thắng bị thu hồi tổng diện tích gần 1.800m2.
Trong phương án đền bù do UBND huyện đưa ra, đất tiếp giáp mặt đường tỉnh lộ 289 được áp mức hơn 15 triệu đồng/m2; đất sát đường giao thông xóm đền bù 3,2tr/m2. Giá đền bù đất nông nghiệp, đất trồng cây lâu năm được áp mức 221 ngàn đồng/m2.
Áp theo khung giá đất do UBND tỉnh Bắc Giang ban hành, gia đình ông Thắng được đền bù số tiền 221.000đồng/m2.
Khi dự án đường Lê Duẩn hình thành, đất của nhà ông Thắng ở vị trí đất loại 1. Thế nhưng, với phương án “thu hồi gộp” của huyện, gia đình ông được nhận mức giá đền bù áp chót.
Nhiều lần gửi đơn kiến nghị lên UBND tỉnh Bắc Giang, UBND huyện Lục Ngạn nhưng không được giải quyết thỏa đáng, gia đình ông tiếp tục nhận được thông báo huyện sẽ cưỡng chế, thu hồi đất vào ngày 7/8.
Người dân và chính quyền vẫn chưa có tiếng nói chung
Ngày 31/7/2019, UBND huyện Lục Ngạn tổ chức buổi đối thoại với một số hộ dân trước khi bị cưỡng chế. Ông Lê Tuấn Anh, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng cơ bản huyện Lục Ngạn cho rằng, mục tiêu thực hiện dự án là để mở rộng, phát triển đô thị, hình thành khu dân cư, tạo nhu cầu đất ở cho nhân dân. Nguồn vốn được vay từ ngân sách Nhà nước. Việc bồi thường được lập theo các quy định pháp luật hiện hành. Đơn giá lô đất ở mới được tính bằng đơn giá bồi thường cộng với chi phí đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng.
Tuy nhiên, theo những tài liệu mà người dân cung cấp, giá một số lô đất mà BQL dự án dự kiến bán lại cho người dân theo giá ưu tiên (đơn giá giao đất tái định cư là giá giao đất cụ thể tại thời điểm giao đất được tính bằng giá đất ở cụ thể tại thời điểm thu hồi đất công thêm một phần chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng). Theo cách tính của BQL dự án đã tăng lên gấp nhiều lần so với giá đền bù ban đầu.
Dự án đang trong quá trình thực hiện.
Thông tin đăng tải trên Tài nguyên môi trường, ông Cao Văn Hoàn, Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang giải thích: Hiện nay đô thị hết sức xập xệ, mỗi một năm nhà nước chỉ đầu tư cho thị trấn 5 tỷ đồng. Với số tiền này chưa đủ để sửa đường chứ chưa nói đến phát triển. Như vậy thì 100 năm sau thì đô thị của thị trấn Chũ chưa trở thành thị xã được. Nếu như phát triển thị trấn Chũ trở thành thị xã thì chúng tôi dự tính trên 1.000 tỷ đồng…Dự án là để thu ngân sách Nhà nước thông qua việc đấu giá quyền sử dụng đất. Việc bồi thường hỗ trợ là thực hiện theo đúng quy định của pháp luật hiện hành. Việc xác định giá cũng đầy đủ theo đúng quy trình, quy định.
Với cách trả lời của vị đại diện chủ đầu tư đồng thời là Phó Chủ tịch UBND huyện thì có lẽ tất cả những người dân ở Lục Ngạn sẽ luôn phải đối mặt với nguy cơ bị thu hồi nhà cửa, đất đai mỗi khi UBND huyện có nhu cầu...tăng ngân sách.
Huyện vay tiền làm dự án
Ông Nguyễn Thanh Bình, Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn trả lời Vietnamnet, đây là dự án thương mại do UBND huyện làm chủ đầu tư. Nguồn vốn thực hiện từ vốn ngân sách huyện và vốn vay từ Quỹ đầu tư phát triển đất của tỉnh Bắc Giang.
“Khu vực thu hồi làm dự án vốn là vùng trũng, thấp, hạ tầng yếu kém. Chủ trương đô thị hóa được người dân đồng tình, tuy nhiên, một số hộ dân vẫn chưa chấp nhận phương án đền bù", ông Bình cho hay.
Cũng theo ông Bình, dự án đã nhiều lần kêu gọi nhưng không có đơn vị nào quan tâm, buộc huyện phải làm chủ đầu tư.
Chủ tịch UBND huyện Lục Ngạn thừa nhận, đất sẽ được chia lô để bán đấu giá với mức giá cao gấp 50 lần giá đất đền bù cho dân.
Tổng giá trị dự án giai đoạn 1 gần 70 tỷ đồng, trong đó chi phí GPMB gần 26 tỷ; chi phí xây dựng hạ tầng (gồm tuyến đường Lê Duẩn kéo dài rộng 9m, dài 900 mét và các đường trục nhánh khu dân cư) gần 27 tỷ đồng; các khoản chi phí khác hơn 15 tỷ.
Ông cũng cho biết, sau khi đồng bộ hạ tầng, sẽ phân lô, bán nền… để thu hồi vốn. Giá trị thương mại của mỗi lô đất khu dân cư mới, tùy theo vị trí, nhưng cũng ở con số khoảng trên 10 triệu đồng/m2.
Theo tính toán, diện tích làm đất ở sau khi hạ tầng hoàn thiện chiếm tỷ lệ 30% tổng quỹ đất. Với dự án giai đoạn 1 quy mô trên 60ha, đất chuyển đổi thành đất ở khoảng 18ha. Với giá trung bình 10tr/m2, huyện sẽ thu về 180 tỷ đồng.
Dự án có diện tích thu hồi trên 5ha sẽ thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh. Với dự án này, huyện Lục ngạn không thu hồi 1 lần mà chia làm 3 giai đoạn khiến người dân “hiểu lầm” rằng huyện xé nhỏ dự án để “lách luật”.
Về việc này, ông Bình cho rằng, đó là do căn cứ vào năng lực tài chính của huyện. Nếu triển khai cùng lúc dự án 17ha mà không có người mua thì huyện không thể thu hồi được vốn đầu tư.
Luật sư Lê Văn Hà (công ty Luật VietBij - Đoàn Luật sư Hà Nội) nhận định: UBND huyện Lục Ngạn áp mức đền bù bất hợp lý gây thiệt hại kinh tế cho người dân.
“UBND huyện làm chủ đầu tư để xây dựng hạ tầng, đường giao thông… thì đây thuộc lĩnh vực đầu tư công. Theo luật Đầu tư công, những dự án như thế này phải được quy hoạch và được bố trí nguồn vốn theo kế hoạch. Thứ hai, luật Đầu tư công không cho phép được thu hồi đất, phân lô bán nền đấu giá để lấy kinh phí làm dự án.
Nếu là dự án thương mại, việc đền bù phải có sự thỏa thuận chứ không thể áp theo khung giá quy định, sẽ gây thiệt thòi cho người dân”, luật sư Hà nhận định.
Trúc Chi t/h
