Trong suy nghĩ của nhiều ông bà, con cháu đẹp và khoẻ thì phải trông trắng trẻo và mập mạp một chút, càng mũm mĩm càng tốt. Đó là lý do mà trong quá trình nuôi dưỡng, ông bà thường hay dụ dỗ, thúc dục và thậm chí là bắt ép cháu ăn nhiều lên. Nhưng thực tế đã chứng minh, trẻ em béo quá không phải là điều tốt, và nó cũng không có nghĩa là trẻ được nuôi dưỡng chất lượng.
Tuy nhiên, nhiều ông bà, thế hệ trước vẫn hiểu lầm, ví dụ như trường hợp được sohu chia sẻ gần đây. Theo đó, bà nội của một cháu bé 7 tháng tuổi đã đưa đứa trẻ đến bệnh viện để kiểm tra sức khỏe, sau khi nhóc tỳ có dấu hiệu bị ốm sốt.
May mắn là bé chỉ bị ốm vặt, không có gì quá nghiêm trọng. Nhưng lúc này bác sĩ thấy đứa trẻ có vẻ hơi béo nên đã hỏi bà nội về chế độ ăn uống, thói quen hàng ngày… của cháu.
Khi được hỏi về vấn đề này, khuôn mặt bà nội ngay lập tức tràn ngập vẻ "tự hào" và "hài lòng". Bà thẳng thắn chia sẻ với bác sĩ rằng mình là người chăm sóc cháu trai từ khi bé bắt đầu ăn dặm. Mỗi ngày bà sẽ cho cháu ăn một bát cháo to để mau lớn, và trông “có da có thịt” hơn.
Thế nhưng ngay khi bác sĩ nghe người bà nói thì liền lắc đầu tỏ vẻ không đồng tình. Sau đó, bác sĩ tiến hành khám thì mới biết đứa trẻ đã vượt quá mức cân nặng bình thường của một em bé cùng độ tuổi này. Và lý do nằm ở chính cách nuôi dưỡng của người bà, cho cháu ăn nhiều cháo như vậy rất không tốt cho sức khỏe của trẻ.
Cháo không phải là thịt hay cá, vậy tại sao ăn nhiều cháo lại khiến trẻ bị béo phì?
Trong suy nghĩ của nhiều người, muốn tăng cân thì phải ăn nhiều thịt cá, càng ăn nhiều chất béo, dầu mỡ thì càng béo. Còn ăn những thực phẩm như cơm và mì thì sẽ không sao cả.
Nhưng thực tế, quan điểm này không đúng và đây cũng là một hiểu lầm lớn khiến mọi người nhận biết sai về chế độ ăn uống lành mạnh.
Mỗi loại thực phẩm đều có chất dinh dưỡng chính, chất dinh dưỡng chính trong cháo là "carbohydrate", đây là chất dinh dưỡng dạng năng lượng - là một trong những lý do khiến những người làm việc ăn nhiều hơn.
Nếu trẻ ăn quá nhiều cháo mỗi ngày, nhưng nhu cầu năng lượng của trẻ không lớn, cơ thể không tiêu thụ hết năng lượng thì năng lượng còn lại sẽ được cơ thể “tích trữ” và hình thành mỡ, dần dần khiến trẻ tăng cân.
Cho nên, không có nghĩa là chỉ ăn nhiều thịt cá mới tăng cân, ăn nhiều cháo cũng sẽ tăng cân. Ngoài ra, thực phẩm chứa carbohydrate đã trở thành một trong những nguyên nhân chính khiến mọi người tăng cân, thậm chí còn chiếm tỷ lệ lớn trong tất cả các yếu tố gây tăng cân.
Tình trạng thừa cân có hại như thế nào đối với trẻ?
Khi có một em bé mũm mĩm trong nhà, phản ứng đầu tiên của nhiều bậc cha mẹ thường là niềm vui mừng, cho rằng đứa trẻ được nuôi dưỡng tốt và trông rất khỏe mạnh. Tuy nhiên, thực tế lại phức tạp hơn nhiều. Nếu tình trạng thừa cân trở thành béo phì, điều này không phải là dấu hiệu của sức khỏe tốt, mà ngược lại, nó có thể ẩn chứa nhiều nguy hiểm và âm thầm ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, cả về thể chất lẫn tinh thần.
1. Khía cạnh thể chất
Trước tiên, hãy xem xét những tác động tiêu cực của béo phì đến sức khỏe thể chất của trẻ. Trẻ thừa cân có nguy cơ cao mắc phải nhiều bệnh lý nghiêm trọng, bao gồm huyết áp cao, tiểu đường loại 2, hen suyễn và rối loạn hô hấp. Những vấn đề này không chỉ gây khó khăn trong cuộc sống hàng ngày mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng trong tương lai. Hệ thống tim mạch và hô hấp của trẻ sẽ phải làm việc nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu cơ thể, dẫn đến căng thẳng và mệt mỏi.
Béo phì cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển xương khớp của trẻ. Khi trọng lượng cơ thể vượt quá mức cho phép, xương và khớp sẽ phải chịu áp lực lớn hơn, có thể dẫn đến các vấn đề như viêm khớp ở độ tuổi còn rất trẻ. Tình trạng này không chỉ cản trở sự phát triển bình thường mà còn có thể gây ra những cơn đau mãn tính, ảnh hưởng đến khả năng vận động và tham gia các hoạt động thể chất.
2. Khía cạnh tâm lý
Bên cạnh những vấn đề sức khỏe thể chất, béo phì còn có tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm lý của trẻ. Trẻ em thừa cân thường dễ rơi vào trạng thái tự ti, lo âu và có thể phải đối mặt với sự phân biệt đối xử từ bạn bè hoặc xã hội. Những cảm giác này có thể dẫn đến một vòng luẩn quẩn: trẻ càng cảm thấy không tự tin, càng ít tham gia vào các hoạt động xã hội, từ đó dẫn đến việc tăng cân hơn nữa do lối sống ít vận động.
Trong trường hợp nghiêm trọng, trẻ thậm chí có thể phát triển thành trầm cảm. Sự giảm sút lòng tự trọng và cảm giác không thuộc về nhóm bạn bè có thể ảnh hưởng sâu sắc đến tâm trạng và hành vi của trẻ. Trẻ có thể trở nên cô lập, không muốn giao tiếp và thiếu động lực trong học tập cũng như các hoạt động hàng ngày. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển cá nhân mà còn có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành, tạo ra những khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ và phát triển nghề nghiệp sau này.
